ΤΟ ΑΒΑΤΟΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ Κωνσταντίνου Μητροπολίτου Ν.Ιωνίας και Φιλαδελφείας

ΤΟ ΑΒΑΤΟΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ 
Κωνσταντίνου Μητροπολίτου Ν.Ιωνίας και Φιλαδελφείας 
(Εκ του τόμου Κωνσταντίνος Δωρ.Μουρατίδης Πρόμαχος της Ορθοδοξίας ,Αθήνα 2004 ) 

Τον τελευταίον καιρόν επανήλθεν εις το προσκήνιον το θέμα του "Αβάτου" του Αγίου Όρους. Υπό τον όρον "Άβατον" νοείται η υπάρχουσα αιωνόβιος παράδοσις, ανερχομένη εις αυτόν τον Μ. Κωνσταντίνον,με την οποίαν απαγορεύεται να εισέρχονται γυναίκες εις την περιοχήν του Αγίου Όρους,διότι η περιοχή του ολόκληρος είναι αφιερωμένη εις την "μόνην άμωμον εν γυναιξί και καλήν",την Υπεραγίαν Θεοτόκον. Τό θέμα τούτο, με το οποίον αμφισβητείται η αξία και η ισχύς της παραδόσεως περί αβάτου,αλλά και των διαφόρων περί αυτού διατάξεων,εδημιουργήθη πρό  μερικών ετών από γυναίκας της Δύσεως,τας Υπουργούς Εξωτερικών των Χωρών Σουηδίας και Φιλανδίας,αι οποίαι επηρεασμέναι από τα κηρύγματα περί ισότητος των δύο φύλων,δεν ηδύναντο να εννοήσουν διατί απαγορεύεται εις τας γυναίκας η είσοδος εις το Άγιον 'Ορος. Με την κίνησιν των δύο αυτών γυναικών ευθυγραμμίσθη προσφάτως και Ελληνίς βουλευτής, η οποία επανέφερε το θέμα καταργήσεως του αβάτου δια τας γυναίκας,ίσως διότι δεν εγνώριζε,ότι το άβατον του Αγίου Όρους είναι κατοχυρωμένον και ανεγνωρισμένον από την Πράξιν προσχωρήσεως της Χώρας μας εις την Ευρωπαϊκήν Ένωσιν. Το θέμα του αβάτου του αγίου Όρους είναι θέμα ιστορικόν και Θεολογικόν,το οποίον δεν δύνανται να προσεγγίσουν οι μη έχοντες Θεολογικήν γνώσιν και μη γνωρίζοντες πως και διατί εθεσπίσθη το άβατον,το οποίον εσεβάσθησαν οι αιώνες. 
Το άβατον έχει θεσπισθεί με ένα πλήθος διατάξεων,ήδη από των πρώτων χρόνων εμφανίσεως του Μοναχισμού,δια την αποφυγήν αφορμής σκανδάλων.( βλ. Α΄Κορ.1,31-33,11,1, 18ον κανόνα της Β΄ εν Νικαία Οικ.Συνόδου κ.λ.π.).
Το άβατον ανάγεται εις τον ιδρυτήν του Μοναχικού βίου Μέγαν Αντώνιον,ο οποίος εις τον Ι' Κανόνα του προς
 Μοναχούς παραγγέλει : " Μη συγχώρει να σε πλησιάση γυνή,μηδέ ανέχου ίνα θέση τον πόδα αυτής εις την κατοικίαν σου". Ούτω εις τας ανδρώας Μονάς απαγορεύεται αυστηρώς η είσοδος όχι μόνον των γυναικών,αλλά και ζώων θηλυκού γένους,ενώ εις τας Γυναικείας Μονάς απαγορεύεται η είσοδος των ανδρών. Κατά των παραβατών της απαγορεύσεως αυτής επισείονται ποιναί αφορισμού και καθαιρέσεως με Χρυσόβουλον του Αυτοκράτορος Αλεξίου Ά του Κομνηνού του έτους 1088 και με πολλάς άλλας Αυτοκρατορικάς και Πατριαρχικάς διατάξεις, καθώς και με  Κανόνας Οικουμενικών και Τοπικών Συνόδων.
Η Μοναστική πολιτεία του Αγίου Όρους ήρχισε να διαμορφούται ήδη από του 5ου αιώνος.Έκτοτε ήρχισαν να εγκαθίστανται εις την Χερσόνησον του Αγίου Όρους μεμονωμένοι Μοναχοί,οι οποίοι συν τω χρόνω απετέλεσαν μικράς Μοναστικάς μονάδας.Κατά τον 7ον ή 8ον μ.Χ αιώνα εγκαθίσταται εισ το Άγιο Όρος ο Όσιος Πέτρος ο Αθωνίτης, ο οποίος κατά την παράδοσιν,είδε καθ' ύπνους την Υπεραγίαν Θεοτόκον, η οποία είπε προς αυτόν,ότι εζήτησε και έλαβε το Άγιον Όρος από τον Υιόν της ως κλήρον αυτής.Το γεγονός τούτο έλαβε χώραν τον 7ον ή 8ον μ.Χ αιώνα ως εξής:Εμφανισθείσα η Παναγία Παρθένος εις τον Άγιο Πέτρον,είπε προς αυτόν,ότι εξέλεξε το Άγιο Όρος ως τον καταλληλότερον τόπον διαμονής Μοναχών.Τον τόπον τούτον εξέλεξε και ως ιδικόν της ενδιαίτημα,και ως εκ τούτου ο τόπος αυτός θα ονομασθή άγιος,θα προστατεύη δε τους εν αυτώ εγκαταβιούντας εις πάσαν τας ανάγκας αυτών και θα υποδεικνύη εις αυτούς όσα πρέπει να εκτελούν και όσα πρέπει να αποφεύγουν.Κατά τον 9ον αιώνα ένας νέος τύπος Μοναχισμού εμφανίζεται εις το Άγιο Όρος ,ο οποίος διοργανούται εις Μοναστικήν πολιτείαν με συγκεκριμένα όρια και διοικητικήν διοργάνωσιν.
Ιδρύεται το Μέγα Κοινόβιον της Αγίας Λαύρας, με επικεφαλής τον Άγιον Αθανάσιο τον Αθωνίτην,τον οποίον ενισχύει οικονομικώς ο πνευματικός υιός του,Αυτοκράτωρ του Βυζαντίου Νικηφόρος Φωκάς.
Το Άγιον Όρος είναι ένας πνευματικός τρόπος και μόνον υπ' αυτό το πρίσμα πρέπει να το αντικρύζωμεν και το προσεγγίζωμεν.Εάν κανείς αντιμετωπίση το Άγιον Όρος και τας αιωνίους παραδόσεις και τα έθιμα που το περικοσμούν με άλλα κριτήρια,ασφαλώς δεν θα δυνηθή να το προσεγγίση.Οι άνθρωποι της Δυτικής Ευρώπης και δυστυχώς πολλοί από τους ημετέρους,στερούμενοι της Ορθοδόξου πνευματικότητος,αντιμετωπίζουν τα πάντα με ορθολογιστικά κριτήρια.Βεβαίως κανείς δεν αρνείται οτι και η Δύσις έχει την δικήν της πνευματικότητα,η οποία όμως είναι 
εντελώς διάφορος από την Ορθόδοξον.
Το Άγιον Όρος δεν είναι,όπως θέλουν πολλοί να φαντάζωνται και να πιστευόυν,ένας μουσειακός τόπος,ένα κατάλοιπον του μεγαλείου και του πλούτου της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.Βεβαίως εις τα διάφορα Μοναστήρια του διασώζονται και διαφυλάσσονται πολλά και ιερά κειμήλια της Ορθοδόξου πιστεώς μας και της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μας.Αυτό όμως που είναι κυρίως το Άγιο Όρος είναι,ότι είναι τόπος προσευχής,αυτοσυγκεντρώσεως,αφιερώσεως,μετανοίας,και ολοψύχου αφοσιώσεως εις τον Θεόν όλων εκείνων,που έχουν αποφασίσει να απαρνηθούν τον κόσμον και τα εν τω κόσμω,δια να φθάσουν εις τον ουρανόν και ενωθούν με τον αιώνιον και αναλλοίωτον Δημιουργόν του παντός.
Το Άγιο Όρος είχε ετοιμασθή από αιώνων,από τους πρώτους αιώνας του Χριστιανισμού,να γίνει το κέντρον της Ορθοδόξου πνευματικότητος.
 Η ψυχή των Ορθοδόξων έζη  από της γεννήσεώς της μέσα εις την ατμόσφαιραν της Ορθοδόξου πνευματικότητος  και δια τούτο παραμερίζοντας τον κόσμον και τα εγκόσμια,ησθάνετο ότι απεδεσμεύετο από τα βάρη της και προεσπάθει να φθάσει εις τους ουρανούς.
 Έτσι εδημιουργήθη η Μοναστική Πολιτεία του Αγίου Όρους.
Εκεί ευρήκαν την ανάπαυσιν της ψυχήν των και την πνευματικήν των ηρεμίαν Ασκηταί και Ερημίται και Μοναχοί,οι οποίοι με την δύναμιν της προσευχής των κατόρθωσαν να ενούνται με τον Θεόν και να ευρίσκονται εις άμεσον επικοινωνίαν μαζί Του. Εντελώς διαφορετικός ο Μοναχισμός που ανεπτύχθη εις τα διάφορα Μοναστικά Κέντρα της Δύσεως,μαζί με την προσευχήν και την διωκωμένην υπέρβασιν των εγκοσμίων,επεδίωκε και την σύσφιγξιν των σχέσεων του με τον κόσμον,και δια τούτο πολλάκις ανεμείχθη εις τα εγκόσμια. Αντιθέτως,ο Ορθόδοξος Μοναχισμός είναι αποχωρισμένος από τον κόσμον,και τα διαφέροντά του αποβλέπουν μόνον εις την ένωσίν του με τον Θεόν.Αυτόν τον σκοπόν υπηρετούν και αι τέχναι που ανεπτύθχησαν εις το Άγιον Όρος και εις ολόκληρον τον Βυζαντινόν χώρον,να ανυψώσουν τους πάντας και τα πάντα εις τον ουρανόν.Υπ΄αυτό το πρίσμα εθεσπίσθη το πολυσυζητημένον άβατον του άγιου Όρους,με το οποίον επιδιώκεται ο τέλειος,ει δυνατόν,αποχωρισμός των Μοναχών,από τον κόσμον και τα εν αυτώ υπάρχοντα και η ένωσις με τον Θεόν.
Το άγιον Όρος είναι πελώριον πνευματικόν μέγεθος,το οποίον ίσταται πέραν από τον χρόνον και εκπέμπει πρός όλας τας κατευθύνσεις το ιλαρόν φώς της πνευματικότητος του.
Ας το σεβασθώμεν με όλας τας παραδόσεις και τα εθιμά του και ας αφήσωμεν τους εν αυτώ ασκουμένους και εγκαταβιούντας Μοναχούς να συνεχίσουν απερίσπαστοι την αφιέρωσίν των εις τον Θεόν.