Ανδρέας Γ. Παπανδρέου: Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΙΣ ΝΕΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ -Το θέμα της ονομασίας των Σκοπίων

ΑΝΔΡΕΑΣ Γ.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΙΣ ΝΕΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ 
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 
" Για τα Σκόπια "
Το λόμπυ το "μακεδονικό", το "σλαβομακεδονικό" δεν αντιμετωπίσθηκε ουσιαστικά από καμιά Ελληνική κυβέρνηση και αυτό κατά κύριο λόγο διότι υπήρχε η Γιουγκοσλαβία. 
Δύσκολο ήταν να φανταστεί κανείς τα χρόνια εκείνα ότι θα έπαυε να υπάρχει η Γιουγκοσλαβία. Όπως δύσκολο ήταν να φανταστεί κανείς ότι θα έπαυε να υπάρχει η Σοβιετική Ένωση. Αλλά από τη στιγμή που έχουμε αυτές τις εμπειρίες, που καταρρέει η Σοβιετική Ένωση, που υπάρχουν τα εθνικιστικά κινήματα, από τη στιγμή εκείνη έπρεπε πραγματικά να πέσουμε μ΄ όλες μας τις δυνάμεις σε μια διευκρίνηση του προβλήματος των Σκοπίων. 
Υπάρχει και η πολιτιστική πλευρά, η πλευρά της κληρονομιάς! Ασφαλώς είναι σημαντικό. Φίλιππος, Αριστοτέλης, Αλέξανδρος, Βεργίνα. Αυτά έπρεπε να κινηθούν όλα. Για τους συμμάχους, όμως για τους εταίρους, που ολίγον ενδιαφέρονται για θέματα τέτοιας μορφής, για την πολιτιστική διάσταση, ήταν πάρα πολύ σημαντικό να έχουμε πείσει ότι υπάρχει θέμα ασφάλειας στα Βαλκάνια. 
Διότι η "Μεγάλη Μακεδονία" είναι υπαρκτό σενάριο. Έπρεπε δε αυτό το σενάριο αμέσως να κινηθεί. Δίνω ένα παράδειγμα, δεν λέγω ότι έκανα όσα μπορούσα να κάνω. Αλλά στη Μαδρίτη όταν συναντήθηκαν ο Πρόεδρος και οι Αντιπρόεδροι της Σοσιαλιστικής Διεθνούς προεδρεύοντος του Βίλλυ Μπραντ, με παρεκάλεσαν να παρουσιάσω το πρόβλημα των Σκοπίων, της Μακεδονίας, υπήρξε σύμπτωση απόψεων. Όταν μάλιστα ήρθε μέσα ο Τύπος  ο Βίλλυ Μπραντ είπε "τη θέση μας θα την παρουσιάσει ο κ.Παπανδρέου". Είχε περάσει η θέση αυτή με λίγη προσπάθεια. Δεν έχει γίνει τέτοια προσπάθεια στην κλίμακα που μια κυβέρνηση ώφειλε να κάνει.
Σε ότι αφορά την ονομασία, για μας, το θέμα είναι κρίσιμο! Για μένα, δεν υπάρχει καμία δυνατότητα να δεχθώ τον όρο " Μακεδονία ", υπό οιανδήποτε μορφή αυτός περιέχεται στην ονομασία των Σκοπίων! 
Πολλοί ξένοι ρωτούν, γιατί επιμένετε τόσο στο θέμα της ονομασίας ; Τι είδους μονομανία είναι αυτή, τι μανία καταδιώξεως ; Κι όμως υπάρχει λόγος! Πολλές δεκαετίες τώρα υπάρχει το  "σλαβομακεδονικό" λόμπυ, πανίσχυρο στον Καναδά, ισχυρό στην Αυστραλία, ισχυρό στις Η.Π.Α. !
Αυτό το λόμπυ δουλεύει για αυτό που λέγεται "Μεγάλη Μακεδονία". Η "Μεγάλη Μακεδονία", που θα περιέχει τη Μακεδονία του Πρίν,τα Σκόπια και την Ελληνική Μακεδονία. Η προπαγάνδα είναι πολύχρονη, καλά χρηματοδοτημένη. Αλλά για να πετύχει ένα τέτοιο σενάριο-γιατί σενάριο είναι, δεν λέω ότι θα βγει πέρα, δεν θα το αφήσουμε να βγει πέρα- για να υπάρξει αυτό το σενάριο χρειάζεται μια "άγκυρα",χρειάζεται ένα όχημα αλυτρωτισμού,όπως έχει ειπωθεί,χρειάζεται να υπάρχει κάτι,ένα κράτος που να λέγεται "Μακεδονία".
Αυτή είναι η σημασία του να μην υπάρχει στα σύνορά μας κράτος που να λέγεται "Μακεδονία",διότι αποτελεί απειλή εν δυνάμει. Αυτό είναι ένα από τα σενάρια για τη Βαλκανική χερσόνησο. 

ΑΝΔΡΕΑΣ Γ.ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ : Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΙΣ ΝΕΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ 
Εκδόσεις ΑΙΧΜΗ Αθήνα 1992 
Σελίδες 122-123 
ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

Η Σύναξη των Αγίων Νεομαρτύρων στον Άγιο Κοσμά Ν.Φιλαδέλφειας

Με ιεροπρέπεια και κατάνυξη τελέσθηκε την Κυριακή 17 Ιουνίου 2018 (Γ’ Κυριακή Ματθαίου) η Σύναξη Πάντων των Αγίων Νεομαρτύρων των μετά την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως μαρτυρησάντων στον Ιερό Ναό του Αγίου Νεομάρτυρα Κοσμά του Αιτωλού στη Ν. Φιλαδέλφεια ,ενώ παράλληλα τιμήθηκε και η Μνήμη του ευσεβούς Αυτοκράτορος Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και πάντων των συν Αυτώ ηρωικώς πεσόντων κατά την Άλωση της Βασιλίδος των Πόλεων.Στον κατάμεστο από ευσεβείς πιστούς Ιερό Ναό του Εθνεγέρτη Αγίου Κοσμά, οι οποίοι έσπευσαν να προσκυνήσουν αποτμήματα Ιερών Λειψάνων Αγίων Νεομαρτύρων, τα οποία φυλάσσονται στον Ιερό Ναό, ο Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος της Ιεράς Μητροπόλεως, Αρχιμ. Τιμόθεος Ηλιάκης, αναφέρθηκε με θερμά λόγια στη μνήμη των Αγίων Νεομαρτύρων και στις ανεκτίμητες προσφορές τους στην Ορθόδοξη Εκκλησία και το Γένος, για τούτο και αποτελούν καύχημα της Εκκλησίας και καμάρι της Ρωμιοσύνης αλλά και παράδειγμα φωτεινό για τους σημερινούς Χριστιανούς και ιδιαίτερα τους νέους και τις νέες που αντιστέκονται στην ηθική παρακμή της σύγχρονης εποχής και αγωνίζονται για μια ζωή σύμφωνη με το ιερό Ευαγγέλιο και τις αξίες του Ελληνισμού. 

Μακεδονία “Για μας η ψυχή μας είναι το όνομα μας” Ελύτης, Μερκούρη, Αρβελέρ, Τσάτσος

Ανοιχτή Επιστολή στην Ε.Ο.Κ.
Μάρτιος 28, 1992

Οι υπογραφόμενοι θεωρούμε υποχρέωση μας τόσο απέναντι στην ιδιαίτερη πατρίδα μας την Ελλάδα, όσο και απέναντι στη μεγαλύτερη πατρίδα μας την Ευρώπη, να απευθυνθούμε σε εσάς και να θέσουμε υπόψη σας τα ακόλουθα.

Σας είναι ασφαλώς γνωστή η προσπάθεια που άρχισε παλιότερα και συστηματοποιήθηκε μετά το 1944 με την ίδρυση, στο πλαίσιο της Ομοσπονδιακής Λαϊκής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας, ενός ομοσπονδιακού κρατιδίου υπό το όνομα “Δημοκρατία της Μακεδονίας” με αποκλειστικό στόχο, τότε και τώρα, την αμφισβήτηση των ελληνικών συνόρων εντός των οποίων περικλείεται η ελληνική Μακεδονία, ως περιοχή της Βόρειας Ελλάδας με πρωτεύουσα τη Θεσσαλονίκη, κατοικούμενη από αμιγώς ελληνικό πληθυσμό.

Μέχρι σήμερα η αυθαίρετη χρήση της ιστορικής ονομασίας “Μακεδονία” από το ομόσπονδο κρατίδιο των Σκοπίων, αποτελούσε τυπικά τουλάχιστον, εσωτερική υπόθεση της Γιουγκοσλαβίας. Από τη στιγμή όμως που θα συμβεί να αναγνωριστούν το Σκόπια ως χωριστά κυρίαρχο κράτος, υποκείμενο του διεθνούς δικαίου και αποκτήσουν έτσι διεθνή υπόσταση ως “Μακεδονία” η επιβουλή κατά της Ελλάδος καθίσταται κατάφωρη και αναπόφευκτη.

Διότι αυτό το νέο κράτος με το όνομα “Μακεδονία”, καθώς δεν καλύπτει το σύνολο, αλλά μέρος μόνο του γεωγραφικού χώρου τον οποίο υποδηλώνει το όνομα του, θα τείνει, τόσο αντικειμενικά, όσο και υποκειμενικά να λειτουργεί ως “εθνικό κέντρο”, πράγμα που συνεπάγεται “δυνάμει” εδαφικές διεκδικήσεις σε βάρος των γειτονικών κρατών, καλλιεργώντας έτσι τον αλυτρωτισμό στους κατοίκους του, παρά το ότι αυτοί διαφέρουν εθνολογικά (είναι Σλάβοι, Αλβανοί και Τούρκοι) από τους κατοίκους της ελληνικής Μακεδονίας.

Η ειρήνη στα Βαλκάνια προϋποθέτει το σεβασμό των συνόρων.

Η χρήση ονομασίας “Μακεδονία” από ένα αναβαθμισμένο πλέον σε ανεξάρτητο κράτος των Σκοπίων συνιστά απροκάλυπτη αμφισβήτηση των ελληνικών συνόρων, μια αμφισβήτηση που δεν εκτοπίζεται και δεν εξουδετερώνεται ούτε με διεθνή σύμφωνα ούτε με συνταγματικές διατάξεις.

Με το σφετερισμό και την ιδιοποίηση της ονομασίας “Μακεδονία” τα Σκόπια – αν το κράτος τους τύχει της αναγνώρισής σας – δημιουργούν ένα πλάσμα (fiction), το οποίο θα δηλώνει καθημερινά στη διεθνή κοινότητα και καλλιεργεί στους κατοίκους του, ως “εθνικό όραμα”, την προοπτική μιας “ενιαίας Μακεδονίας”, τμήμα της οποίας θεωρείται και η λεγόμενη “Μακεδονία του Αιγαίου” – όπως σκοπίμως και μονίμως αποκαλούν την ελληνική Μακεδονία – με στόχο το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, μιας πόλης που κατοικείται 100% από Έλληνες.

Τέτοια ήταν, άλλωστε, καθώς το μαρτυρούν πάμπολα στοιχεία, η προοπτική που αρχικά., όταν το 1944 ο Τίτο ίδρυσε το ομόσπονδο κρατίδιο της “Μακεδονίας” και κατασκεύασε αντίστοιχη “εθνότητα”.

Εν όψει όλων των ανωτέρω η εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Κοινότητας τυχόν αναγνώριση του κράτους των Σκοπίων με την ονομασία “Μακεδονία” θα αποτελούσε επίσημη αμφισβήτηση των συνόρων της Ελλάδας και συνακόλουθα βαρύτατο πλήγμα κατά ενός μέλους της Κοινότητας. Ο ελληνικός λαός – αυτό έδειξαν και οι 1.000.000 διαδηλωτές που ξεχείλισαν τους δρόμους της μακεδονικής πρωτεύουσας, της Θεσσαλονίκης, στις 14 Φεβρουαρίου, δεν ξέρουμε κατά πόσο θα μπορέσει να παραμείνει απαθής μπροστά σ’αυτήν την απειλή κατά της εθνικής του υπόστασης και της εδαφικής του υπόστασης και της εδαφικής του ακεραιότητας. Ελπίζουμε ότι θα θελήσετε να λάβετε υπόψη σας όσα θεωρήσαμε σκόπιμο, όχι από απλή ευαισθησία, αλλά ως ηθική, νομική και πολιτική υποχρέωση μας, να θέσουμε υπόψη σας.

Για μας η ψυχή μας είναι το όνομα μας,

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ (ποιητής Βραβείο Νόμπελ 1979). 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ (ακαδημαϊκός, πρόεδρος ιδρύματος “Αλέξανδρος Ωνάσης”)
ΕΛΕΝΗ ΓΛΥΚΑΤΖΗ-ΑΡΒΕΛΕΡ (καθηγήτρια στη Σορβόνη, πρόεδρος του Πανεπιστημίου της Ευρώπης). 
ΑΡΙΣΤΟΒΟΥΛΟΣ ΜΑΝΕΣΗΣ (καθηγητής, πρώην κοσμήτωρ της Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής των Ελλήνων, Επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Αμιένης)
ΜΕΛΙΝΑ ΜΕΡΚΟΥΡΗ (ηθοποιός, βουλευτής Επικρατείας, πρώην Υπουργός Πολιτισμού).
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΑΤΣΟΣ (καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πάντειο, Πανεπιστημίου του Χααγκεν Γερμανίας). 

Μητροπολίτης Ν.Ιωνίας Γαβριήλ :Ομιλία στο 9ο Διεθνές Οικολογικό Συνέδριο,Ύδρα 7 Ιουνίου 2018

Ομιλία Μητροπολίτου κ. Γαβριήλ στις εργασίες του 9ου Διεθνούς Οικολογικού Συνεδρίου με θέμα: Για μια πιο πράσινη Αττική:Συντηρώντας τον πλανήτη και προστατεύοντας τους κατοίκους του. 
Ύδρα 7 Ιουνίου 2018
 A GREEN ATTICA FOR A SUSTAINABLE ENVIRONMENT
Preserving the Planet and Protecting Its People
 Sheltering People: The case of Greece

Εἶναι μεγάλη ἡ χαρά καί ἰδιαίτερη ἡ τιμή νά βρίσκομαι ἀνάμεσά σας, σέ αὐτό τό πράγματι σπουδαίο, ἐνδιαφέρον, ἀλλά καί πολύ σημαντικό ἐξ ἀπόψεως θεματικῆς Συμπόσιο. Γιά τόν λόγο αὐτό, ἐπιτρέψτε μου ἀρχικά νά ἐκφράσω τίς θερμότατες εὐχαριστίες μου πρός τή Μητέρα Ἐκκλησία, τό σεπτό Οἰκουμενικό Πατριαρχείο καί τόν Παναγιώτατο Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο, τήν κ. Ρένα Δοῦρου καί τήν Περιφέρεια Ἀττικῆς γιά τήν συνδιοργάνωση, καθώς καί πρός τά μέλη τῆς ὀργανωτικῆς ἐπιτροπῆς γιά τήν τιμητική αὐτή πρόσκληση νά συμμετάσχω σέ ἕνα Συμπόσιο, τό οποῖο μᾶς δίνει τή δυνατότητα ἀφ’ ἑνός μέν νά ἀναδείξουμε τή σημασία, ἀλλά καί τήν κρισιμότητα τῆς σχέσης μας μέ τό φυσικό περιβάλλον, ἀφ’ ἑτέρου δέ νά μοιρασθοῦμε γνώμες, ἀπόψεις, προβληματισμούς ἤ ἀκόμη καί λύσεις πού ἀφοροῦν στό μείζον καί πολυσύνθετο οἰκολογικό ζήτημα, νά ἐμβαθύνουμε ἤ καί νά γνωρίσουμε τίς πραγματικές αἰτίες, ἀλλά καί τίς ἐπιπτώσεις πού αὐτό ἐπιφέρει στό σύγχρονο ἀξιακό σύστημα, τό ὁποῖο βεβαίως δοκιμάζει καί προκαλεῖ τήν εὐθύνη ὅλων μας ἀπέναντι στήν κτίση πού, ὡς θείο δημιούργημα, μᾶς περιβάλλει, μᾶς θρέφει, μᾶς προστατεύει καί μᾶς ἐξασφαλίζει τά ἐχέγγυα γιά τήν συνέχιση τῆς ύπαρξεώς μας.
Ἀνέκαθεν, τό ζήτημα τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος βρισκόταν καί συνεχίζει νά βρίσκεται στό επίκεντρο τῆς Ὀρθοδόξου θεολογικῆς προβληματικῆς. Στό σημείο αὐτό, ἐπιτρέψτε μου νά ἐπισημάνω τήν παγκοσμίου σημασίας καί συνάμα ἐντυπωσιακή περιβαλλοντική δραστηριότητα τοῦ Παναγιωτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, ὁ ὁποῖος μέσῳ τῶν «πρασίνων» ἐκτάκτων πρωτοβουλιῶν του, μέ τά πολλά οἰκολογικά Συμπόσια, μέ τά ἀναρίθμητα συνέδρια καί ἐνδιαφέροντα σεμινάρια πού ὑλοποίησε μέ σκοπό τήν προώθηση τῆς περιβαλλοντικῆς ἀγωγῆς, κατάφερε νά συγκεντρώσῃ γνήσιο προβληματισμό, συμβάλλοντας ἔτσι τά μέγιστα στή σωτηρία καί στή διάσωση τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος, μέ τήν οίκολογική του εὐαισθησία νά κινητοποιῇ καί σύμπασα τήν ἀνά τόν κόσμο Ὀρθοδοξία.
Ἔτσι, μεταξύ τῶν λοιπῶν βασικῶν θεμάτων πού συμπεριέλαβαν κατόπιν ὁμοφώνου ἀποφάσεως ὅλες οἱ κατά τόπους αὐτόνομες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, μετά ἀπό πεντηκοεντατεῖς καρποφόρες συζητήσεις, στήν συγκληθεῖσα ὑπό τῆς ΑΘΠ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο τῆς Κρήτης (Ἰούν. 2016), πέρα τῆς παραγράφου 14 τῆς Ἐγκυκλίου μέ ἀντικείμενο τίς ρίζες τῆς οἰκολογικῆς κρίσεως, συμπεριελήφθη καί ἡ ἑνότητα: « Ἡ Ἐκκλησία ἐνώπιον τῆς παγκοσμιοποιήσεως, ἀκραίων φαινομένων βίας καί τῆς μεταναστεύσεως».
Ἔτσι, στήν παράγραφο 19 τῆς Ἐγκυκλίου τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου ἀποκρυσταλλώνεται μέ ἐμπεριστατωμένο, ἐξ ἀπόψεως θεολογικῆς τρόπο, ἡ κοινή στάση, τήν ὁποία ὀφείλουν νά τηρήσουν οἱ κατά τόπους αὐτόνομες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες:«Τό σύγχρονον καί συνεχῶς ἐντεινόμενον προσφυγικόν καί μεταναστευτικόν πρόβλημα, ὀφειλόμενον εἰς πολιτικούς, οἰκονομικούς καί κλιματολογικούς λόγους, εὑρίσκεται εἰς τό κέντρον τοῦ παγκοσμίου ἐνδιαφέροντος. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἀντιμετώπισε πάντοτε καί ἀντιμετωπίζει συνεχῶς τούς δεδιωγμένους, τούς ἐν κινδύνῳ καί ἐν ἀνάγκαις, ἐπί τῇ βάσει τῶν λόγων τοῦ Κυρίου «ἐπείνασα γάρ, καί ἐδώκατέ μοι φαγεῖν, ἐδίψησα, καί ἐποτίσατέ με, ξένος ἤμην, καί συνηγάγετέ με, γυμνός, καί περιεβάλετέ με, ἠσθένησα, καί ἐπεσκέψασθέ με, ἐν φυλακῇ ἤμην, καί ἤλθετε πρός με» (Ματθ. κε’, 35-36) καί «ἀμήν λέγω ὑμῖν, ἐφ’ ὅσον ἐποιήσατε ἑνί τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων ἐμοί ἐποιήσατε» (Ματθ. κε’, 40). Καθ’ ὅλην τήν ἱστορικήν αὐτῆς πορείαν ἡ Ἐκκλησία εὑρίσκετο εἰς τό πλευρόν τῶν «κοπιώντων καί πεφορτισμένων» (Ματθ. ια’, 28)… Ἀπευθύνομεν λοιπόν ἔκκλησιν πρωτίστως πρός τούς δυναμένους νά ἄρουν τάς αἰτίας τῆς δημιουργίας τῆς προσφυγικῆς κρίσεως νά λάβουν τάς δεούσας θετικάς ἀποφάσεις. Καλοῦμεν τάς πολιτικάς ἀρχάς, τούς Ὀρθοδόξους πιστούς καί τούς λοιπούς πολίτας τῶν χωρῶν, εἰς τάς ὁποίας κατέφυγον καί συνεχίζουν νά καταφεύγουν οἱ πρόσφυγες, νά παράσχουν εἰς αὐτούς πᾶσαν δυνατήν βοήθειαν, ἀκόμη καί ἐκ τοῦ ἰδίου ὑστερήματος».
Πράγματι, λόγῳ τῶν διεθνῶν συγκυριῶν, τό προσφυγικό ἔχει μετατραπεῖ σέ ἕνα ἀπό τά μεγαλύτερα δράματα τῆς σύγχρονης ἀνθρώπινης ἱστορίας. Βεβαίως, δέν ἀποτελεῖ πρωτόγνωρο γεγονός, ἀλλά διαχρονικό φαινόμενο, καθώς πρόκειται γιά μία κατάσταση, κατά τήν ὁποία μεγάλος πληθυσμιακός ἀριθμός μετακινεῖται ἐξαναγκαστικά, προκειμένου νά ἀποφύγῃ ὁποιαδήποτε δίωξη γιά πολιτικούς, οἰκονομικούς, θρησκευτικούς, κλιματολογικούς ἤ καί ἰδεολογικούς λόγους.
Ἀπό τό 2001 κιόλας τό εὔφλεκτο αὐτό ζήτημα ἔλαβε τραγικές διαστάσεις, ἀφοῦ οἱ στρατιωτικές ἐπεμβάσεις στό Ἀφγανιστάν καί στό Ἰράκ ἐκτόπισαν ἐκατομμύρια ἀνθρώπων, μέ συνέπεια ὁ συνεχιζόμενος πόλεμος στίς δύο χώρες νά ἐξαπολύσῃ ἕνα τεράστιο ρεῦμα προσφύγων πρός τήν Εὐρώπη. Ἔτσι, κράτη μέ οἰκονομική κρίση, ὅπως ἡ χώρα μας, βρέθηκαν ἀντιμέτωπα μέ χιλιάδες πρόσφυγες, γεγονός πού προκαλεῖ εὔλογες κοινωνικές καί οἰκονομικές ἀναταραχές καθώς καί πολιτική ἀστάθεια στό ἐσωτερικό τῶν κρατῶν.
Μολονότι ζοῦμε, ὑποτίθεται τουλάχιστο, σέ μία ἐποχή ἐκσυγχρονισμοῦ ἤ καί σέ μία κοινωνία εἰρήνης, ἐντούτοις δέν εἶναι λίγες οἱ φορές πού ἡ ἀπειλή ἑνός πολέμου ἤ ἀκόμη καί ἡ ἐμπόλεμη κατάσταση στίς χώρες τῶν προσφύγων, τούς ὡθεῖ στήν ἀπομάκρυνση ἀπό τίς πατρογονικές τους ἐστίες, μέ κύριο χαρακτηριστικό τό πρόσφατο παράδειγμα τῆς Συρίας, ὅπου χιλιάδες Σύριοι ἀναζήτησαν καταφύγιο σέ γειτονικές χώρες, ὅπως στήν Τουρκία, στό Λίβανο, στήν Ἰορδανία, στό Ιράκ καί βεβαίως στήν Ἑλλάδα, πάντοτε μέ τήν ἐλπίδα νά καταφθάσουν σέ πλουσιότερες χώρες τῆς βόρειας Εὐρώπης.
Τό 2015, χρονιά-αἰχμή τῆς κρίσεως, ἀλλά καί χρονιά πού ἐκδηλώθηκαν κατά τρόπο ἐκρηκτικό τά ἀδιέξοδα τῆς εὐρωπαϊκῆς πολιτικῆς γιά τήν μετανάστευση, προκαλώντας ἕναν ἔντονο διχασμό καί μία ἐμφανέστατη πολιτική ἀμηχανία στά νομικά πλαίσια τῶν κρατῶν-μελῶν, τά περισσότερα ἐκ τῶν ὁποίων παραμένουν μέχρι σήμερα ἐγκλωβισμένα στό δίλημμα ἐθνική συνοριακή ἀσφάλεια ἤ ἀνθρωπισμός, ἡ Ἑλλάδα μετατράπηκε σέ κύριο σημείο εἰσόδου προσφύγων καί μεταναστῶν τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως. Ἡ ἀθρόα ἄφιξη τῶν χιλιάδων προσφύγων στίς ἑλληνικές ἀκτές τόν Ἰούνιο τοῦ 2015 κορυφώθηκε μέ τόν θάνατο τοῦ μικροῦ Ἀϊλάν Κούρντι, γεγονός πού ἀφύπνισε τή διεθνῆ κοινότητα καί προκάλεσε μία τεράστια κινητοποίηση μέ ἐπίκεντρο τήν Ελλάδα, ἀλλά καί τήν ἐνεργοποίηση εὐρωπαϊκῶν μηχανισμῶν παροχῆς ἀνθρωπιστικής βοήθειας γιά πρώτη φορά στό ἐσωτερικό τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης, καθώς ἄρχισαν νά καταφθάνουν πλήθη ἐθελοντών.
Πιό συγκεκριμένα καί σύμφωνα μέ τά ἐπίσημα καταγεγραμμένα στοιχεία, 872.519 πρόσφυγες ἐπιχείρησαν τήν ἐπικίνδυνη διάβαση τοῦ Αἰγαίου, καταφθάνοντας στά ἑλληνικά νησιά, 3.713 συνάνθρωποί μας εἰσήλθαν στή χώρα μας μέσῳ χερσαίων συνόρων, 272 ἄνθρωποι ἔχασαν τήν ζωή τους στή θάλασσα καί 152 ἤταν ἀγνοούμενοι , ἐνῶ πραγματοποιήθηκαν 50.000 θαλάσσιες διασώσεις . Σύμφωνα μέ τά στοιχεῖα τῆς Eurostat, τά σύνορα τῆς Εὐρώπης ὑπολογίζεται ὅτι πέρασαν περίπου 2,7 ἐκατομμύρια μετανάστες ἀπό τρίτες χώρες , γεγονός πού ἀποτελεῖ τή μεγαλύτερη μαζική μετακίνηση πληθυσμοῦ στήν πρόσφατη ἱστορία καί ἀσφαλῶς μία ἀπό τίς σημαντικότερες ἀνθρωπιστικές κρίσεις πού ἔχει ἀντιμετωπίσει ἡ Εὐρώπη μεταπολεμικά.
Ὁ αἰφνιδιασμός τῶν ἑλληνικῶν ἀρχῶν ἤταν ὁλοκληρωτικός. Ἡ Ἑλλάδα τῆς οἰκονομικῆς κρίσεως, τῆς ἀνεργίας, τῆς φτῶχειας, τῆς πολιτικῆς ἀνισορροπίας, τῶν πολλῶν καί δυσβάστακτων φόρων, ἀλλά καί τῶν τόσων ἄλλων μύριων προβλημάτων βρέθηκε καί συνεχίζει νά βρίσκεται ἐν μέσῳ μίας ἰδιόμορφης καταστάσεως ἐκτάκτου ἀνάγκης, παλεύοντας νά ἰσορροπήσῃ σέ ἐξαιρετικά ἀκανθώδεις πολιτικές καί κοινωνικές προκλήσεις. Ὡστόσο, οἱ ἀρμόδιες ἑλληνικές ἀρχές κατάφεραν μέ τά ὅσα μέσα διέθεταν, βασιζόμενες κυρίως στόν ἄνθρώπινο παράγοντα, στήν ἐθελοντική προσφορά καθώς καί στό ἀστείρευτο ἑλληνικό φιλότιμο, νά διαχειρισθοῦν τίς πρωτοφανείς προσφυγικές ροές στή χώρα, δημιουργώντας τό συντομότερο δυνατό καί παρά τήν ὅλη προβληματική, ὀργανωμένες Δομές Φιλοξενίας, καταργώντας αὐτοσχέδιους καταυλισμούς καί ὑλοποιώντας ὑποδειγματικά ἐπιχειρήσεις εἰρηνικῆς ἐκκένωσης ἀκατάλληλων χώρων διαμονῆς, ὅπως στήν Εἰδομένη, οἱ ὁποῖοι δημιουργήθηκαν ὄταν ἐφαρμόσθηκε αἰφνιδιαστικά πολιτική κλειστῶν συνόρων ἀπό τίς χώρες τοῦ «Βαλκανικοῦ διαδρόμου» τόν Φεβρουάριο τοῦ 2016, Βεβαίως, ἐκτός ἀπό τίς κρατικές δομές φιλοξενίας, οἱ ὁποίες σταδιακά ἀναβαθμίσθηκαν στά νησιά καί τήν ἐνδοχώρα, λειτούργησαν ἐπίσης χώροι φιλοξενίας τῆς Ὕπατης Ἀρμοστείας τοῦ ΟΗΕ γιά τούς Πρόσφυγες καθώς καί ἄλλων Μ.Κ.Ο συνολικής δυναμικότητας 72.939 ατόμων.
Στή ὅλη ἀτμόσφαιρα, τό κλείσιμο τῶν συνόρων μεταξύ τῶν Σκοπίων καί τῆς Ἑλλάδος στίς ἀρχές τοῦ Μαρτίου τοῦ 2016 ἄφησε χιλιάδες πρόσφυγες καί μετανάστες ἐγκλωβισμένους στήν Ἑλλάδα, συχνά δίχως ἐπαρκῆ καταλύμματα, ὑγειονομική περίθαλψη καί πρόσβαση στήν ἐκπαίδευση, προκαλώντας παράλληλα ἀσφυξία στόν καταυλισμό προσωρινῆς διαμονῆς προσφύγων στήν Εἰδομένη.
Στήν γενικότερη προβληματική ἀξίζει νά ἀναφερθῇ ὅτι τά τελευταία δύο χρόνια ἡ Ἑλληνική Ὑπηρεσία Ἀσύλου, ἐξαιτίας τῆς προσφυγικῆς κρίσεως, ἔχει δεχθεῖ δεκάδες χιλιάδες αἰτήματα ἀσύλου. Πιό συγκεκριμένα, τήν τελευταία τετραετία στήν Ἑλλάδα ἔχουν καταθέσει αἴτημα ἀσύλου 102.184 ἄτομα καί τό ποσοστό ἀναγνωρίσεως τῶν αἰτούντων διεθνή προστασία βρίσκεται κατά μέσον ὅρο στό 35,8%. Ἡ χώρα, σύμφωνα μάλιστα μέ τά πιό πρόσφατα στοιχεῖα τῆς Eurostat, βρίσκεται στήν δεύτερη θέση στήν Εὐρωπαϊκή Ἔνωση ὅσον ἀφορά στό ποσοστό τῶν αἰτούντων ἄσυλο ἀνά ἐκατομμύριο κατοίκους, γεγονός πού ἀν συνδυασθῇ μέ τήν οἰκονομική κρίση, φανερώνει πόσο δύσκολο εἶναι νά βρεθοῦν λύσεις ἤ καί νά ἀσκηθοῦν πολιτικές πού ἀφοροῦν στή διαβίωση ἤ καί περισσότερο στήν ἐνσωμάτωση αὐτών τῶν ἀνθρώπων . Ἐντυπωσιακό εἶναι ὅτι τό ἔτος 2017 ἡ Ὑπηρεσία Ἀσύλου κατέγραψε 58.661 αἰτήσεις ἀσύλου πού ἰσοδυναμούν μέ τό 8,5% τῶν ἀντιστοίχων αἰτημάτων σέ ὁλόκληρη τήν Εὐρωπαϊκή Ἔνωση , ἐκ τῶν ὁποῖων οἱ 26.668 ὑποβλήθηκαν στά πέντε νησιά, ὅπου υπάρχουν κέντρα ὑποδοχῆς καί ταυτοποίησης (hotspots), ἐνῶ συνολικά 40.127 αἰτήσεις ὑποβλήθηκαν ἀπό ἄνδρες καί 18.535 ἀπό γυναίκες. Ἀξιοσημείωτο ἐπίσης εἶναι ὅτι 2.275 αἰτήσεις ὑποβλήθηκαν ἀπό ἀσυνόδευτους ἀνηλίκους.
Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, ἀπό τήν πρώτη κιόλας στιγμή πού ξέσπασε ἡ προσφυγική κρίση στη χώρα μας βρέθηκε δίπλα στούς πρόσφυγες, μέ σκοπό νά συνδράμῃ ένεργά καί συντονισμένα στήν φροντίδα καί στήν ἄμεση ἀνακούφισή τους. Ἄλλωστε κατά τόν ἱερόν Χρυσόστομο «ἰατρεῖον ἐστι πνευματικόν ἡ Ἐκκλησία καί δεῖ τούς ἐνταῦθα παραγενομένους κατάλληλα τά φάρμακα, λαμβάνοντας καί τοῖς οἰκείοις τραύμασιν ἐπιτεθέντας, οὕτως ἐπανιέναι» . Ὑπό τό πνεῦμα αὐτό, ὀργάνωσε καί συστηματοποίησε ἕνα σημαντικό δίκτυο ἐνοριακῶν φιλανθρωπικῶν δράσεων, μέ αποτέλεσμα τή δημιουργία ἑνός ἐθνικοῦ δικτύου φιλανθρωπίας ἀπό ἀμιγῶς ἐκκλησιαστικούς φορείς. Τό δίκτυο αὐτό ἀποτέλεσε ἕναν πράγματι ἐπαναστατικό τρόπο ἀλληλεγγῦης, ὁ οποῖος κατάφερε νά ἀποδώσῃ καρπούς μέ τόν πλέον ἄρτιο καί διαφανή τρόπο, καλύπτοντας τίς περισσότερες ἀπό τίς βασικές ἀνάγκες τῶν συνανθρώπων μας.
Στό σημεῖο αὐτό ἀξίζει τόν κόπο νά κάνουμε ἰδιαίτερη μνεῖα στή Μ.Κ.Ο. «Ἀποστολή», πού δημιουργήθηκε ἀπό τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Ἱερώνυμο Β΄ τό 2010 μέ σκοπό τήν προνοιακή καί φιλανθρωπική δραστηριότητα τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν μέσα σ᾽ ἕνα περιβάλλον συνεχοῦς αὐξανόμενης κοινωνικῆς κρίσεως.
Πράγματι, ἡ «Ἀποστολή», σέ σύντομο χρονικό διάστημα καί σέ συνεργασία μέ τίς Ἱερές Μητροπόλεις τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, κατάφερε νά ἀναπτύξῃ ἕνα εὑρύ δίκτυο ἐξειδικευμένων δομῶν καί δράσεων, ἀφοῦ ἀπό τήν ἵδρυσή της (2010) ἔχει παράσχει ἤδη περίπου 28 ἐκατομμύρια φιλανθρωπικές καί κοινωνικές παροχές καί ἀνθρωπιστική βοήθεια σέ προγράμματα αεἰφόρου ἀνάπτυξης καί ἐκπαίδευσης, προσφέροντας ἔμπρακτη βοήθεια σέ περισσοτέρους ἀπό 4.000.000 συναθρώπους μας τόσο στήν Ἀθήνα, ὅσο καί στήν ὑπόλοιπη Ἑλλάδα. Τό ἐξειδικευμένο ἐπιστημονικό της προσωπικό, οἱ δεκάδες συνεργάτες καί οἱ ἀναρίθμητοι ἐθελοντές τοῦ ὀργανισμοῦ προβαῖνουν καθημερινά σέ ἔμπρακτη στήριξη τῶν εὐπαθῶν κοινωνικῶν ὁμάδων πού ἔχουν ἀνάγκη ἀπό τά στοιχειώδη (π.χ. διατροφή, ἔνδυση, ἰατροφαρμακευτική περίθαλψη κ.ἄ), ἄλλά καί ὅσων χρήζουν πιό ἐξειδικευμένης φροντίδας (ἄτομα μέ ψυχικές διαταραχές κ.ἄ).
Καθ’ ὅλη τήν περίοδο τῆς προσφυγικῆς κρίσεως πού ἔπληξε καί πλήττει τήν Ἑλλάδα ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ 2015, ἡ «Ἀποστολή», μέ τό «Πρόγραμμα Στήριξης Προσφύγων» φάνηκε ἰδιαίτερα ἀντάξια στήν εἰδική δύσκολη ἀποστολή της. Μέ ἐνέργειες πού ἐπικεντρώθηκαν τόσο στά νησιά τοῦ Ἀνατολικοῦ Αἰγαίου, ὅσο καί στήν ἡπειρωτική Ἑλλάδα προέβη σέ ἕνα ἐκτεταμένο πρόγραμμα ἀνθρωπιστικῆς βοήθειας, μέ ἔργα ἐπισκευῆς καί ἀποκατάστασης δομῶν, ὅπως:ἐπισκευαστικές ἐργασίες (π.χ. ήλεκτρολογικά-ὑδραυλικά) σέ προσφυγικά κέντρα στά νησιά Χίο καί Σάμο μέ συνολικό ἀριθμο 37.000 ἐπωφελουμένων ἀτόμων.
ἐπισκευαστικές ἐργασίες σέ ἐγκαταστάσεις ὑγιεινῆς στήν ἡπειρωτική Ἑλλάδα μέ 52.416 ἐπωφελούμενα ἄτομα.
μαθήματα προώθησης πρακτικῶν ὑγιεινῆς. Ἐπωφελούμενα ἄτομα 2.280.
μαθήματα μή τυπικῆς ἐκπαιδεύσεως σέ ἀνήλικους πρόσφυγες. Ἐπωφελούμενοι: 250 ἄτομα.
προσφορά 324.734 ζεστών μερίδων φαγητοῦ μέ 85.982 ἐπωφελούμενα ἄτομα.
προσφορά 14.186 τεμαχίων ἐμφιαλωμένο νερό.
Στό πλαίσιο αὐτό, ἀνταποκρινόμενη στούς στόχους τοῦ Ευρωπαϊκοῦ Ταμείου Προσφύγων καί πιστή στήν ἀρχή τοῦ σεβασμοῦ τῆς ἀνθρώπινης προσωπικότητος, ἡ «Ἀποστολή» δημιούργησε καί λειτουργεῖ ξενώνα «Ἐστία» στόν Ἁγ. Δημήτριο Ἀττικῆς, συνεισφέροντας ἔτσι στήν παροχή ὑπηρεσιῶν σέ ἀσυνόδευτους ἀνήλικους πρόσφυγες, ὅπου παρέχεται ψυχολογική ὑποστήριξη καί συμβουλευτική ὡς πρός τήν κοινωνική ἔνταξη τῶν φιλοξενουμένων.
Κατά τά ἔτη 2016 – 2017 σέ συνεργασία μέ τήν UNISEF καί τούς διεθνεῖς ὀργανισμούς Finn Church Aid καί International Orthodox Christian Charities (IOCC), ἡ «Ἀποστολή» σχεδίασε καί ὑλοποιεῖ ἕνα ὁλοκληρωμένο πρόγραμμα μή τυπικῆς ἐκπαίδευσης, ψυχοκοινωνικῆς ὑποστήριξης καθώς καί δημιουργικῆς ἀπασχόλησης 251 ἀσυνόδευτων ἀνηλίκων καί παιδιῶν προσφύγων 6-18 ἐτῶν στήν Ἀθήνα, στά Ἰωάννινα καί στήν Θήβα. Μέ τήν ἐκμάθηση τῆς ἑλληνικῆς, τῆς ἀγγλικῆς καί τῆς γερμανικῆς γλώσσας, τῆς ἐνισχυτικῆς διδασκαλίας καθώς καί τῆς χρήσεως ἠλεκτρονικῶν ὑπολογιστῶν, ἐκπαιδευτικοί, κοινωνικοί λειτουργοί καί διερμηνεῖς-πολιτισμικοί διαμεσολαβητές προσφέρουν στά παιδιά τίς προϋποθέσεις καί τά θεμέλια τόσο γιά τήν προσωπική τους ἀνάπτυξη, ὅσο καί γιά τήν ἐνσωμάτωσή τους στό Εὐρωπαϊκό πολιτισμικό καί κοινωνικό περιβάλλον.
Βεβαίως, σέ αὐτή τήν πολυσήμαντη προσπάθεια καί ἄκρως δυναμική διαδικασία ἐντάξεως τῶν προσφύγων, ἡ «Ἀποστολή» μέ τό πρόγραμμα «Ἑλληνική Γλώσσα-Ἑλληνικός Πολιτισμός», στοχεύει στήν διδασκαλία τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας, τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ καί τῆς ἱστορίας, προκειμένου νά διευκολύνῃ τόν τρόπο τῆς κοινωνικῆς ἐντάξεως τῶν προσφύγων καί τῶν μεταναστῶν πού ζοῦν στήν Ἑλλάδα.
Ἀναμφίβολα, ἡ ἀντιμετώπιση τῆς προσφυγικής κρίσεως στήν Ἑλλάδα, ὡς μέρος τῆς Ευρωπαϊκής προσφυγικής κρίσεως, ἀποτελεῖ μία τεράστια πρόκληση γιά ὁλόκληρη τήν εὐρωπαϊκή κοινότητα, ἀφοῦ ἀγγίζει εὐαίσθητα νευραλγικά σημεία ἀπό τίς μακρινές σκοτεινές περιόδους τῆς Εὐρωπαϊκής ἱστορίας. Στή δύσκολη αὐτή περίοδο τῆς προσφυγικῆς κρίσεως ἡ Ἑλλάδα μετατράπηκε σέ ἕνα ἀπέραντο καταφύγιο προσφύγων, παράλληλα ὅμως καί σέ μία φιλόξενη ἀνοιχτή ἀγκαλιά ἀγάπης, ἀνθρωπιᾶς καί ἀλληλεγγῦης. Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος φρόντισε μέ ὅλες της τίς δυνάμεις νά ἐνισχύσῃ τόν ὅλο ἄνθρωπο, ἐκφράζοντας ἔμπρακτα τήν ἀγάπη της στήν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ, ἐνώ στάθηκε καί συνεχίζει νά στέκεται δίπλα στόν κάθε πρόσφυγα ἀδελφό μας. Ἄλλωστε, ἡ Ἐκκλησία, ὡς Σῶμα Χριστοῦ, θεωρεῖ παιδιά της ὅλους τούς πρόσφυγες καί δέν θά πάψει νά συνδράμῃ ἐνεργά καί συντονισμένα γία τήν φροντίδα καί τήν ἀνακούφισή τους. Τό ἔπραξε συνειδητά σέ ὅλη τή δισχιλιετή μακαραίωνη πορεία της, τό πράττει καί σήμερα καί θά συνεχίσει νά τό πράττῃ ὅσο οἱ περιορισμένοι πόροι της καί ἡ μεγάλη φιλότιμη καρδιά τοῦ ἑλληνικοῦ λαού της τό ἐπιτρέπουν, ἀφού ἡ Ἐκκλησία θέλει νά βλέπῃ τόν κάθε ἕναν ἀπό ἕμᾶς ὡς τό τιμιώτατο πλάσμα τῆς δημιουργίας, γιά τό ὁποῖο ὁ Χριστός ἔδωσε τό αἷμα Του.

Σᾶς εὐχαριστῶ!

† Ὁ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ Ν.ἸΩΝΙΑΣ και ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ ΓΑΒΡΙΗΛ