ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΠΡΟΦΗΤΕΙΩΝ

 

Ο Κοσμάς ο Αιτωλός (1714 - 1779), γνωστός και ως Πατροκοσμάς . Το κατά κόσμον όνομά του ήταν Κώνστας, και το επώνυμό του Σ κ ό ν δ ρ ας. Γεννήθηκε στην Αιτωλία και όπως αναφέρει ο ίδιος  "Η πατρίδα μου είναι ... από το Απόκουρον". Κατά τον βιογράφο και σύγχρονό του άγιο Νικόδημο Αγιορείτη γεννήθηκε στο χωριό Μέγα Δένδρο Απόκουρου κοντά στο Θέρμο ενώ κάποιοι μελετητές θεωρούν πιθανό το γειτονικό Ταξιάρχη. Ο πιθανός χρόνος γέννησής του είναι μεταξύ 1700 και 1714. 

Βίος

Μαθήτευσε στα διδασκαλεία της Παρνασσίδας και της Ναυπακτίας πλάι σε ονομαστούς ιεροδιδασκάλους. Το 1749 πήγε στην Αθωνιάδα Σχολή του Αγίου Όρους (χερσόνησος του Άθω), όπου έκανε σπουδές ανωτέρου επιπέδου στη θεολογία και τη φιλοσοφία. Εκεί υπήρξε μοναχός για δύο περίπου χρόνια στη μονή Φιλοθέου του Αγίου Όρους. Στα 1759 εγκατέλειψε το μοναστήρι και με εντολή του Πατριάρχη Σεραφείμ ξεκίνησε τις περιοδείες του στη Δυτική και Βόρεια Ελλάδα και την Ήπειρο προκειμένου να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο τότε εξισλαμισμό των Χριστιανών Παρακινούσε με θέρμη τους Ορθοδόξους Χριστιανούς να ιδρύσουν σχολεία που θα διδάσκουν την ορθοδοξία. Το σχολείο αντιμετωπίζεται από τον Κοσμά σαν απαραίτητη προϋπόθεση για την προώθηση της ορθοδοξίας και η εκπαίδευση σαν ένα εργαλείο κατήχησης στην ορθοδοξία. Εκτός από τη σημασία της Ελληνικής γλώσσας αναφέρεται συχνά και στο "ποθούμενο" που ήταν η απελευθέρωση του γένους. Ένα από τα χαρακτηριστικά του είναι η απόλυτη αφιλοχρηματία. Έλεγε επί λέξει: «Δεν έχω άλλο ράσο από αυτό που φορώ».

Μέσα σε 16 χρόνια ίδρυσε περίπου 250 σχολεία. Στις Διδαχές του παρότρυνε τους γονείς να σπουδάζουν τα παιδιά τους Ελληνικά, τα οποία είναι η «γλώσσα της Εκκλησίας».

«Να σπουδάζετε και εσείς, αδελφοί μου, να μανθάνετε γράμματα όσον ημπορείτε. Και αν δεν εμάθετε οι πατέρες, να σπουδάζετε τα παιδιά σας, να μανθάνουν τα ελληνικά, διότι και η Εκκλησία μας είνε εις την ελληνικήν. Και αν δεν σπουδάσεις τα ελληνικά, αδελφέ μου, δεν ημπορείς να καταλάβης εκείνα οπού ομολογεί η Εκκλησία μας».

Μετά την Ελληνική επανάσταση του 1770 στην Πελοπόννησο, κατά την περίοδο των Ορλωφικών, οι Τούρκοι τον υποπτεύονταν ως πράκτορα των Ρώσων. Κατά άλλους ερευνητές στην καταδίκη του Κοσμά συνέβαλαν κάποιοι Εβραίοι της Ηπείρου διότι με το κήρυγμά του κατόρθωσε να μεταφερθεί η διενέργεια του παζαριού από την Κυριακή στο Σάββατο, γεγονός που έφερε οικονομικές ζημίες στους Εβραίους. Τελικά συνελήφθη και εκτελέστηκε στις 24 Αυγούστου,ημέρα Σάββατο του 1779 στο χωριό Κολικόντασι κοντά στην πόλη του Βερατίου στην σημερινή Αλβανία.Ο Άγιος συχνά αναφερόταν στα κηρύγματά του αρνητικά για τους Εβραίους, πάντως σε κήρυγμά του είχε πει ρητά:«Όσοι αδικήσατε χριστιανούς ή Εβραίους ή Τούρκους, να δώσετε το άδικον οπίσω». Εναντίον του υπήρξαν επίσης οι Ενετοί, οι κοτσαμπάσηδες, οι πλούσιοι και άλλοι ισχυροί οι οποίοι θεωρούσαν ότι θίγονται. Αντίθετα, ο Κοσμάς είχε τη λαϊκή στήριξη από Χριστιανούς και ακόμα και από Τούρκους. Δεν υπήρξε καμμία επίσημη κατηγορία εναντίον του ούτε δικάστηκε πριν το θάνατό του Για την καχυποψία των Ενετών απέναντί του σώζονται μέχρι σήμερα αναφορές κατασκόπου τους για το πρόσωπό του στα ενετικά αρχεία.

Ο Πατήρ Κοσμάς ο Αιτωλός ανακηρύχθηκε επίσημα άγιος από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως στις 20 Απριλίου 1961 και η μνήμη του τιμάται στις 24 Αυγούστου.
Κατά τον Ιω. Μενούνο συνέβη και το εξής παράδοξο. Περίπου 150 χρόνια πριν από την επίσημη αγιοποίησή του, δηλαδή στις αρχές του 19ου αιώνα τον είχε ανακηρύξει Άγιο -απίστευτο και όμως αληθινό- ο θηριώδης Αλή Πασάς των Ιωαννίνων, ο οποίος πάντως είχε και τις θετικές του πλευρές. Έχτισε λοιπόν ναό στην μνήμη του Πατροκοσμά, όρισε ημερομηνία εορτασμού του και στην αντίδραση ενός Μουσουλμάνου ότι τιμάει υπερβολικά έναν γκιαούρη, ο Αλής απάντησε: «Φέρτε μου έναν Μουσουλμάνο σαν και αυτόν, να του φιλήσω τα ποδάρια». 

Ο ΤΑΦΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΣΤΗΝ ΣΚΛΑΒΩΜΕΝΗ ΒΟΡΕΙΟ ΗΠΕΙΡΟ

Διδαχές και Προφητείες 

 Στον Άγιο Κοσμά τον Αιτωλό αποδίδεται μια σειρά κειμένων, σημαντικότερες των οποίων είναι οι "Διδαχές" και οι "Προφητείες", που πιστεύεται ότι βασίζονται σε κηρύγματα του ίδιου του Αγίου που καταγράφηκαν αμέσως ή σύντομα μετά την απαγγελία τους. Σύμφωνα με τη πλειοψηφία των ερευνητών αποτελούν άμεσες καταγραφές των ομιλιών του, με πιθανότερο σενάριο κατά τον Ιω. Μενούνο, να αποτελούν υπαγορευμένες ομιλίες σε μαθητές του. Σε ότι αφορά τη χρονολόγηση των κειμένων, αυτές διαχωρίζονται σε δυο κατηγοριες με βάση το χρόνο εκφώνησης και τον χρόνο καταγραφής ή αντιγραφής. Σύμφωνα με τα διασωθέντα πρωτότυπα τα οποία μας παρέχουν πληροφορίες σχετικά με το χρόνο, αυτές εκφωνήθηκαν από το 1772 ως το 1779 ενώ η καταγραφή τους ξεκινά από το 1780 και φτάνει μέχρι το 1830. Οι Διδαχές και οι Προφητείες έτυχαν επανειλημένων αντιγραφών και εκδόσεων και αποτέλεσαν δημοφιλή λαϊκά θρησκευτικά αναγνώσματα. Σε ορισμένα από τα κείμενα αυτά, που έχουν τύχει ερμηνειών και παρερμηνειών, αναπτύσσονται σύγχρονοι προβληματισμοί, όπως η έννοια της Ελληνικότητας, του "Γένους" κτλ.
Τα μόνα σωζόμενα ιδιόχειρα γραπτά του Αγ. Κοσμά είναι μερικές επιστολές.

Ο ΕΝΤΑΦΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ

Την πεμπτουσία, (το βάθος, την ουσία) του λόγου του Πατροκοσμά τη βρίσκουμε στις Διδαχές του, όπου συναντάται η απλότητα και η ανθρώπινη πίστη σε έναν μοναδικό συνδυασμό. Παράδειγμα το κείμενο «Για τη βασίλισσα την αγάπη» με τίτλο μόνο Ιωαν. Μενούνου και περιεχόμενο γνήσιο πατροκοσμικό:

ΓΙΑ ΤΗΝ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ

-Πόσων χρονών είσαι παππούλη; ρωτούσε το άλλο πρωί ο Νίκωνας την ώρα που ροκάνιζαν ένα ξεροκόμματο.

-Τί έχει να κάνει; απαντούσε ο πάτερ Κοσμάς. Πάντως πέρασα τα εξήντα.

-Κι από ποιο χωριό, αν αγαπάς παππούλη; επέμεινε ο Νίκωνας.

-Περιττό και τούτο. Ας πω Αιτωλός. Και δεν είναι ανάγκη να μιλάμε άλλο για τέτοια ασήμαντα.

Χτύπησαν την πόρτα. Ο Νίκωνας έτρεξε να ανοίξη. Ήταν ο παπάς του χωριού.

-Καλημέρα, αδελφοί, είπε με σεβασμό και χαρά. Και πρόσθεσε κοιτώντας τον πάτερ Κοσμά.

-Ο κόσμος παππούλη περιμένει από τα χαράματα.

Πραγματικά μια βοή από μεγάλο πλήθος ακουγόταν. Έμοιαζε με βέλασμα αρνιών σαν είναι να θηλάσουν.

-Ερχόμαστε, αποκρίθηκε ο άγιος.

Ο παπάς υποκλίθηκε και βγήκε κλείνοντας την πόρτα. Ο άγιος γύρησε κατά την Ανατολή. Γονάτισε.

-Κύριε συντρόφεψέ μας και σήμερα, είπε κάνοντας τον σταυρό του.

Σηκώθηκε. Προχώρησε στην πόρτα, την άνοιξε και βγήκε. Ο Νίκωνας τον ακολούθησε. Καμιά τρακοσαριά μέτρα μακρύτερα, στη πλατεία, οι χωριάτες περίμεναν. Θα ήταν περισσότεροι από χίλιοι. Μόλις τον είδαν η οχλοβοή έσβησε. Μπροστά τους ήταν στημένος ένας Σταυρός, ολόγυμνος.

-Γιατί τους βάζεις να στήνουν το Σταυρό; ψιθύρισε ο Νίκωνας.

-Τί άλλο να τους δώσω: απάντησε ζωηρά ο καλόγερος. Στον Σταυρό βλέπουν τον Θεό και την Αγάπη του. Τί άλλο να τους δώσω;

Πλησίασαν. Το πλήθος σταυροκοπήθηκε. -Ο Θεός να σας ευλογή, αδελφοί, φώναξε ο πάτερ Κοσμάς.

-Κι εσένα να σ' έχει καλά άγιε. αποκρίθηκαν μερικοί.

Ανέβηκε πάνω στο σκαμνί που του είχαν στήσει. Γυρόφερε το βλέμμα του στον κόσμο. Ήταν κάτι που το συνήθιζε. Από την σύνθεση του ακροατηρίου του κανόνιζε τα επίπεδα του λόγου του. Μα πιο πολύ ήθελε να τους αγκαλιάση με τη ματιά και τη σκέψη του. Και να δείξη πώς τους περιβάλλει όλους με την αγάπη του. Ένα πλήθος ηπειρώτικα μάτια τον κοιτούσαν ήσυχα περιμένοντας. Ευλόγησε. Σταυροκοπήθηκαν πάλι. Κι άρχισε αργά, αργά, ήταν η δεύτερη φορά που τους μιλούσε.

-Σήμερα, αδελφοί μου, θα μιλήσουμε για τη Βασίλισσα την Αγάπη. Φυσικόν μας είναι να αγαπώμεν τους αδελφούς μας, διότι είμεθα μιας φύσεως, έχομεν ένα βάπτισμα, τα Άχραντα Μυστήρια μεταλαμβάνομεν, έναν παράδεισον ελπίζομεν να απολαύσωμεν. Καλότυχος εκείνος ο άνθρωπος όπου αξιώθηκε και έλαβεν εις την καρδίαν του αυτάς τας δυο αγάπας, εις τον Θεόν και εις τους αδελφούς του. Διότι όποιος έχει τον Θεόν εις την καρδίαν του, έχει πάντα τα αγαθά και αμαρτία δεν υποφέρει να κάμη, και όστις δεν έχει τον Θεόν εις την καρδίαν, έχει τον διάβολον και κάμνει πάντα τα κακά και όλας τας αμαρτίας.

Εδώ ο άγιος σταμάτησε. Έπειτα με βροντερή φωνή συνέχισε:

-Χίλιας χιλιάδας καλά να κάμνωμεν, αδελφοί μου, νηστείας, προσευχάς, ελεημοσύνας, και το αίμα μας να χύσωμεν δια τον Χριστό μας, και δεν έχομεν αυτάς τα δύο αγάπας, αλλά έχομεν το μίσος και την έχθραν εις τους αδελφούς μας, όλα εκείνα τα καλά όπου εκάμαμεν είναι του διαβόλου και εις την κόλασιν πηγαίνομεν. Μα καλά, λέγετε, εκεί με εκείνην την έχθραν την ολίγην όπου έχομεν εις τους αδελφούς μας, έχοντες τόσα καλά καμωμένα, εις την κόλασιν πηγαίνουμεν; Ναι, αδελφοί μου, διότι εκείνη η έχθρα είναι φαρμάκι του διαβόλου και καθώς βάνομεν μέσα εις εκατόν οκάδας αλεύρι ολίγον προζύμι, και έχει τόσην δύναμιν και ανακουφίζει όσον ζυμάρι και αν είναι, έτσι είναι και η έχθρα, όλα εκείνα, τα καλά όπου εκάμαμεν τα γυρίζει και τα κάνει φαρμάκι του διαβόλου.

Ο πάτερ Κοσμάς σταμάτησε πάλι. Χάϊδεψε με το βλέμμα τα παιδιά και τους μεγαλύτερους και τους γέρους. Ύστερα μαλακά, φιλικά, καθώς ο πατέρας στα παιδιά του είπε:

-Εδώ, Χριστιανοί μου, πώς πηγαίνετε; έχετε την αγάπη ανάμεσά σας; Ανίσως και θέλετε να σωθήτε, κανένα άλλο πράγμα να μη ζητήσετε εδώ στον κόσμο από την αγάπην. Τους κοίταξε σα να τους έβλεπε έναν, έναν, σαν να έβλεπε την ψυχή τους. Έπειτα ρώτησε:

-Είναι εδώ κανένας από την ευγενίαν σας όπου να έχει αυτήν την αγάπην εις τους αδελφούς του; Ας σηκωθεί επάνω να μου το πει, να τον ευχηθώ και εγώ, να βάλω και όλους τους χριστιανούς να τον συγχωρήσωσι, να λάβη μίαν συχγώρησιν, όπου να έδινεν χιλιάδες φλωριά δεν την εύρισκεν.

Ένας νεαρός σηκώθηκε.

-Εγώ, άγιε του Θεού αγαπώ τον Θεόν και τους αδελφούς μου, είπε.

-Καλά παιδί μου, απάντησε ο πάτερ Κοσμάς, έχε την ευχήν μου. Πώς σε λέγουν το όνομά σου;

-Κώστα.

-Τί τέχνη κάμνεις;

-Πρόβατα φυλάγω.

-Το τυρί όταν το πωλής το ζυγιάζεις;

-Το ζυγιάζω.

-Εσύ παιδί μου, έμαθες να ζυγιάζεις το τυρί και εγώ να ζυγιάζω την αγάπην. Το ζύγι εντρέπεται τον αφέντη του;

-Όχι.

-Τώρα να ζυγιάσω και εγώ την αγάπη σου αν είναι σωστή και δεν είναι ξύγικη, τότε να σε ευχηθώ και εγώ, να βάλω όλους τους χριστιανούς να σε συγχωρήσουν.

Οι χωριάτες κοιτούσαν περίεργοι. Το βοσκόπουλο είχε αρχίσει να κοκκινίζει. Ο πάτερ Κοσμάς συνέχισε απλά:

-Πώς να σε καταλάβω, παιδί μου, πως αγαπάς τους αδελφούς σου; Εγώ τώρα εδώ όπου περπατώ και διδάσκω τον κόσμον, λέγω πώς τον κυρ Κώστα τον αγαπώ ωσάν τα μάτια μου, μα εσύ δεν το πιστεύεις, θέλεις να με δοκιμάσεις πρώτον, και τότε να με πιστέψεις. Εγώ έχω ψωμί να φάγω, ανίσως και σου δώσω κομμάτι και σε, όπου δεν έχεις, τότε φανερώνω πώς σε αγαπώ. Αμή εγώ να φάγω όλο το ψωμί και εσύ να πεινάς, τί φανερώνω; Πώς η αγάπη όπου έχω εις εσέ είναι ψεύτικη. Έχω δύο ποτήρια κρασί να πιω, εσύ δεν έχεις, ανίσως και σου δώσω και σε απ' αυτό να πιεις, τότε φανερώνω πως σε αγαπώ. Αμή ανίσως δεν σου δώσω είναι κάλπικη η αγάπη. Είσαι λυπημένος, απέθανεν η μήτηρ σου, ο πατήρ σου. Ανίσως και έλθω να σε παρηγορήσω, τότε είναι αληθινή η αγάπη, αμή ανίσως εσύ κλαίεις και θρηνείς, και εγώ τρώγω, πίνω και χορεύω, ψεύτικη είναι η αγάπη μου.

Σταμάτησε εδώ ο άγιος. Έρριξε ένα ερευνητικό βλέμμα στο πλήθος. Στάθηκε σ' ένα παιδαρέλι ως δέκα χρονών, βρώμικο και αξιολύπητο, μ' ένα κουρέλι για πουκάμισο. Γύρισε έπειτα στο βοσκό που εξακολουθούσε να στέκεται όρθιος. Του είπε δείχνοντας με το χέρι:

-Το αγαπάς εκείνο το φτωχό παιδί;

-Το αγαπώ, απήντησε ο άλλος.

-Αν το ηγάπας του έπαιρνες ένα υποκάμισο όπου είναι γυμνό, να παρακαλή και εκείνο δια την ψυχήν σου. Τότε είναι αληθινή η αγάπη, αμή τώρα είναι ψεύτικη. και γυρίζοντας προς το πλήθος ρώτησε:

-Δεν είναι έτσι χριστιανοί μου;

-Έτσι είναι, έτσι, αποκρίθηκαν ζωηρά πολλοί.

-Με ψεύτικην αγάπην, συνέχισε ο καλόγερος, δεν πηγαίνομεν εις τον Παράδεισον.

Έπειτα στράφηκε πάλι στο βοσκό. -Τώρα σα θέλεις να κάμης την αγάπην μάλαμα, είπε, πάρε και ένδυσε τα φτωχά παιδιά, και τότε να βάλω να σε συγχωρήσωσι. Το κάμνεις τούτο;

-Το κάμνω, αποκρίθηκε ο Κώστας.

-Χριστιανοί μου, γύρισε πάλι στους άλλους ο άγιος, ο Κώστας εκατάλαβε πως η αγάπη που είχεν έως τώρα ήτο ψεύτικη, και θέλει να την κάνη μάλαμα, να ενδύση τα φτωχά παιδιά. Επειδή και τον εκπαιδεύσαμεν, σας παρακαλώ να ειπήτε δια τον κυρ Κώστα τρεις φοράς Ο Θεός συγχωρήση και ελεήση αυτόν.

-Ο Θεός συγχωρήση και ελεήση αυτόν, επανέλαβε το πλήθος τρεις φορές.  

ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ

Από το βιβλίο "Κοσμάς ο Αιτωλός" του Μητροπολίτη Φλωρίνης Αυγ. Καντιώτη, εκδ. Ορθοδόξου Ιεραποστολικής Αδελφότητας "Ο Σταυρός"

 1. "Αυτό μια μέρα θα γίνει Ρωμαίικο και καλότυχος όποιος ζήσει σε κείνο το βασίλειο."

(Συνήθιζε να λέγει εις διάφορα μέρη της υποδούλου Ελλάδος, τα οποία μετά ταύτα απηλευθερώθησαν)

2. "Ω ευλογημένο βουνό, πόσες ψυχές γυναικόπαιδα θα σώσεις όταν έλθουν τα χαλεπά χρόνια ! "

(Είπε την προφητείαν αυτήν εν Σιατίστη και αλλαχού αντικρύζων τα βουνά, τα οποία κατά τούς χρόνους της Ελληνικής Επαναστάσεως έγιναν κρησφύγετα των γυναικοπαίδων).

3. "Καλότυχοι σεις, οι οποίοι ευρέθητε εδώ πάνω εις τα ψηλά βουνά, διότι αυτά θα σας φυλάξουν από πολλά δεινά. Θα ακούτε και δεν θα βλέπετε τον κίνδυνο. Τρεις ώρες ή τρεις μέρες θα υποφέρετε."

(Ελέχθη εις την περιφέρειαν Σιατίστης)

4. "Το ποθούμενο θα γίνει στην τρίτη γενεά. Θα το ιδούν τα εγγόνια σας. "

(Ελέχθη εν Χειμάρρα - Η σπουδαιοτάτη αύτη προφητεία του Αγίου, η οποία έτρεφε την γλυκυτέραν ελπίδα του υποδούλου Γένους, έλαβε καταπληκτικήν επαλήθευσιν. Διότι οι χρόνοι της απελευθερώσεως του Έθνους είναι πράγματι η τρίτη γενεά από των χρόνων που προεφήτευσεν αυτήν ο Άγιος, καθόσον, ως γνωστόν, εκάστη γενεά υπολογίζεται εις 25 έτη)

5. "Θάρθη καιρός να σας πάρουν οι εχθροί σας και τη στάχτη από τη φωτιά, αλλά σεις να μην αλλάξετε την πίστη σας, όπως θα κάμνουν οι άλλοι. "

(Ελέχθη εν Σιατίστη)

6. Σας λυπάμαι για την περηφάνια, όπου έχετε. Το ποδάρι μου εδώ δεν θα ξαναπατήσει. Και εάν δεν αφήσετε αυτά τα πράγματα που κάνετε, την αυθαιρεσία και ληστεία, θα καταστραφείτε. Σε κείνο το κλαρί, που κρεμάτε τα σπαθιά σας, θαρθή μια μέρα που θα κρεμάσουν οι γύφτοι τα όργανά τους. "

(Ελέχθη εις το χωρίον Άγιος Δονάτος Σουλίου)

7. "Θάρθουν οι κόκκινοι σκούφοι κι ύστερα οι Άγγλοι επί 54 χρόνια, και κατόπιν θα γίνει Ρωμαίϊκο."

(Ελέχθη εν Κεφαλληνία περί της απελευθερώσεως της Επτανήσου - "Κόκκινοι σκούφοι" ονομάζονται οι Γάλλοι στρατιώται ως εκ του χρώματος των καλυμμάτων της κεφαλής κατά τούς ναπολεοντείους χρόνους. Η προφητεία αύτη εύρε καταπληκτικήν εκπλήρωσιν. Διότι μετά τούς Ενετούς εις την Επτάνησον εγκατεστάθησαν οι Γάλλοι, και μετά την αναχώρησιν τούτων ήλθον οι 'Aγγλοι, των οποίων η παραμονή διήρκεσε 54 έτη, δηλαδή όσα και προεφήτευσεν ο 'Aγιος. Το 1810 κατέλαβον ουσιαστικώς οι 'Aγγλοι την Επτάνησον (εκτός της Κερκύρας, η οποία παρεδόθη το 1815 εις τον Κάμπελλ), και το 1864 παρέδωκαν αυτήν εις την Ελλάδα.)

8. "Τα όρια του Ρωμαίικου θάνε η Βωβούσα (ο ποταμός Αώος) ".

(Ελέχθη εν Παλαιά 'Aρτη)

9. "Εκείθε θάρθη το Ρωμαίικο".

(Την προφητείαν ταύτην είπεν ο 'Aγιος εν Πρεβέζη δεικνύων το μέρος της Στερεάς, από το οποίον θα προήρχετο ο στρατός της ελευθερίας. Η προφητεία επραγματοποιήθη το 1912).

10. "Τα βάσανα είναι ακόμη πολλά. Θυμηθείτε τα λόγια μου · προσεύχεστε, ενεργείτε και υπομένετε στερεά. Έως ότου να κλείσει αυτή η πληγή του πλατάνου, το χωριό σας θάνε σκλαβωμένο και δυστυχισμένο".

(Ελέχθη εις Τσαραπλανά, το σημερινόν Βασιλικόν της Ηπείρου. Η πληγή του πλατάνου έκλεισε το 1912, έτος απελευθερώσεως της Ηπείρου)

11. "Πότε θαρθή το ποθούμενον; " ηρώτησαν τον 'Aγιον εις Τσαραπλανά της Ηπείρου. "Όταν σμίξουν αυτά", απήντησεν ο 'Aγιος δεικνύων δύο δενδρύλλια.

(Τα δενδρύλλια εμεγάλωσαν, επάχυναν και έσμιξαν το 1912)

12. "Το ποθούμενον θα έρθει όταν θαρθούν δύο πασχαλιές μαζί".

(Πράγματι το 1912 αι εορταί Ευαγγελισμού και Πάσχα συνέπεσαν)

13. "'Aμα κλείσει το δένδρον και κλεισθεί μέσα το παλούκι, τότε θα έλθει το ποθούμενον. Θα γίνει κάποιο σημάδι και να μη φοβηθήτε. Να πηγαίνετε βασίλεμα ηλιού σ' εκείνα τα βουνά (της Ομάλιας και της Μερόπης), όπου θα γλιτώσουν πολλές ψυχές. Μαζί σας μη πάρετε τίποτε, μόνον τις ψυχές σας να γλιτώσετε. Και δεν θα βαστάξει το κακό περισσότερο από 24 ώρες".

14. "Τα χωριά του κάμπου θα πάθουν χαλάστρα, ενώ στις ποδιές του Κισσάβου θα κοιμηθούν σκλάβοι και θα ξυπνήσουν ελεύθεροι".

(Ελέχθη εν Λαρίση)

15. "Αν το κυπαρίσσι αυτό ξεραθεί από την κορυφή, η Ελλάς θα ελευθερωθεί· αν ξεραθεί από κάτω, δεν θα ελευθερωθεί".

(Ελέχθη εν Ζελενίτσα (Πρασιά) της Ευρυτανίας)

16. "Με δυσκολία θάρθη"

(Εννοείται το ποθούμενον)

17. "Όταν θα ιδείτε το χιλιάρμενο στην Άσπρη Θάλασσα, τότε θάρθη".

18. "Όταν θα ιδείτε το χιλιάρμενο στα ελληνικά νερά, τότε θάρθη".

19. "Όταν θα ιδείτε το χιλιάρμενο στα ελληνικά ύδατα, τότε θα λυθεί το ζήτημα της Πόλης"

20. "Θάρθη ξαφνικά. Να έχετε ένα σακούλι σιτάρι κρεμασμένο στη θύρα. Αυτό θα σας εμποδίσει φεύγοντας. Μη το αφήσετε. Να το πάρετε μαζί σας, για να φάνε τα παιδιά σας".

21. Στην Αυλώνα θα γίνει χαλασμός. Θα έλθουν στρατεύματα να ελευθερώσουν τον τόπο".

22. "Στο Μπουκορμέ θα χυθεί πολύ αίμα".

23. "Όταν ακούετε ότι ο πόλεμος άρχισε, τότε κοντά είναι".

24. "Όσα χωριά είναι κοντά σε δρόμο πολλά θα τραβήξουν".

25. "Η Δρόπολις θα πάθη, διότι ο τόπος είναι γυμνός".

26. "Η Δρόπολις θα είναι γεμάτη στρατεύματα".

27. "Θα χαθεί η σοδιά της χρονιάς από την εύφορη Δρόπολι και - μάνα μου ! - αίμα πολύ που έχει να χυθεί".

28. "Λάκκοι και βράχοι στη Δρόπολι θα είναι γεμάτοι φεύγοντας".

(Εις το αλβανικόν χειρόγραφον, η προφητεία αύτη έχει ως εξής: "Τα βουνά, οι χαράδρες και οι κάμποι της Δρόπολης θα γεμίσουν προσφυγιά").

29. "Εις τα χωριά Πέπελη σεις άδικα θα φοβάσθε· τίποτε δεν θα πάθετε. Μόνον τα παιδιά σας που θα είναι στους δρόμους τα κλαίτε".

30. "Οι αντίχριστοι θα φύγουν, αλλά θάρθουν πάλι· έπειτα θα τούς κυνηγήσετε έως την Κόκκινη Μηλιά".

31. "Θαρθή όταν έρθουν δυο καλοκαίρια και δυο πασχαλιές μαζί".

32. "Ξένος στρατός θα έλθει, Χριστό θα πιστεύει, γλώσσα δεν θα ξέρη ... ".

33. "Θαρθή και μια φορά ασκέρι ξένο που το Χριστό θα πιστεύει. Αλλά σεις δεν θα το ξέρετε".

34. "Με άλλους θα κοιμηθείτε και με άλλους θα ξημερώσετε".

35. "Θα ιδείτε τρεις φαμίλιες σ’ ένα σπίτι".

36. "Εσείς θα πάτε να κατοικήσετε αλλού και άλλοι θάρθουν να κατοικήσουν σε σας".

37. "Θα ιδείτε 40 άλογα να τα δένουν σε ένα παλούκι".

38. "Πολλοί θα χάνονται από την πείνα".

39. "Οι πλούσιοι τα γίνουν πτωχοί και οι πτωχοί θα πεθάνουν".

40. "Μια χούφτα μάλαμα μια χούφτα αλεύρι".

41. " Θα έρθει καιρός που οι Ρωμιοί θα τρώγονται αναμεταξύ τους. Εγώ συστήνω ομόνοιαν και αγάπην".

42. "Θα ιδείτε και τακτικό στρατό, θα ιδείτε και ρέμπελο (αντάρτικο)· από αυτούς πολλά θα υποφέρετε".

43. "Θα σας ζητήσουν τα ντουφέκια· να έχετε διπλά· να δώσετε το ένα και να κρατήσετε το άλλο. Ένα ντουφέκι 100 ψυχές θα γλιτώσει".

44. "Θα έρθει καιρός που θα διευθύνουν τον κόσμο τα άλαλα και τα μπάλαλα".

("Τα άλαλα και τα μπάλαλα" - Εννοεί τα άψυχα μηχανήματα των διαφόρων εφευρέσεων. Αυτά αντικατέστησαν και ολονέν αντικαθιστούν τας εργατικάς χείρας και κυριαρχούν εις την ζωήν των ανθρώπων, ως νεώτερα είδωλα προσκυνούμενα υπό του υλόφρονος κόσμου.)

45. "Η αιτία του γενικού πολέμου θα είναι από τη Δαλματία".

46. "Η αιτία του γενικού πολέμου θάρθη από τη Δαλματία. Πρώτα θα διαμελιστεί η Αυστρία και ύστερα η Τουρκία".

47. "Ο χαλασμός θα γίνει από ένα κασσιδιάρη".

(Η προφητεία εις το αλβανικόν χειρόγραφον φέρεται ως εξής: "Ο χαλασμός θάρθη από τυφλό και κασσιδιάρη")

48. "Θα προσπαθούν να το λύσουν με την πέννα, μα δεν θα μπορούν. 99 φορές με τον πόλεμο και μια με την πέννα".

49. "Αν βρεθούν 3 δυνάμεις σύμφωνες, τίποτε δεν θα πάθετε".

50. "Αν το ζήτημα λυθεί με τον πόλεμο, θα πάθετε πολλές καταστροφές· σε τρεις χώρες μια θα μείνει... "

51. "Θα έρθει καιρός που δεν θα ακούτε (=μαθαίνετε) τίποτε".

52. "Ότι σας ζητούν, να δίνετε· ψυχές μόνον να γλιτώνετε".

53. "Αν βρίσκουν στο δρόμο ασήμι, δεν θα σκύβουν να το πάρουν. Για ένα όμως αστάχυ θα σκοτώνονται ποίος να το πρωτοπάρει... ".

54. "Το κακό θα σας έρθει από τούς διαβασμένους".

55. "΄Η τρεις μέρες ή τρεις μήνες ή τρία χρόνια θα βαστάξει".

56. "Θάρθη καιρός που δεν θα υπάρχει αυτή η αρμονία που είναι σήμερα μεταξύ λαού και κλήρου".

57. "Οι κληρικοί θα γίνουν οι χειρότεροι και οι ασεβέστεροι των όλων".

58. "Στην Πόλι θα χυθεί αίμα που τριχρονίτικο δαμάλι θα πλέξη (=πλεύση) ".

59. "Καλότυχος όποιος ζήσει μετά το γενικό πόλεμο. Θα τρώγει με ασημένιο κουτάλι... ".

60. "Μετά το γενικό πόλεμο θα ζήση ο λύκος με τ’ αρνί".

61. "Θάρθη πρώτα ένα ψευτορωμαίϊκο· να μη το πιστέψετε· θα φύγει πίσω".

62. "Θα μαζωχτή το χιλιάρμενο στο Σκάλωμα ('Aγιοι Σαράντα) και θάρθουν κοκκινογέλεκοι, να πολεμήσουν για σας".

63. "Οι Τούρκοι θα φύγουν, αλλά θα ξανάρθουν πάλι και θα φθάσουν ως τα Εξαμίλια. Στο τέλος θα τούς διώξουν εις την Κόκκινη Μηλιά. Από τούς Τούρκους το 1/3 θα σκοτωθεί, το άλλο τρίτο θα βαπτισθεί και μονάχα το 1/3 θα πάει στην Κόκκινη Μηλιά".

("Κόκκινη Μηλιά". Τοποθεσία, την οποίαν η φαντασία των υποδούλων Ελλήνων έθετεν εις τα βάθη της Μ. Ασίας).

64. "Τόσα πολλά θα γίνουν, που οι μανάδες θα γεννήσουν πρόωρα από το φόβο τους".

65. "Ζώα δεν θα μείνουν· θα τα φάνε. Φάτε και σεις μαζί μ΄ αυτούς. Στα Τζουμέρκα θα πάρετε σπόρο".

(Εις το αλβανικόν χειρόγραφον διαβάζομεν: "Άλογα δεν θα μείνουν. Θα πάτε και σεις μαζί μ’ αυτά. Από τα Τζουμέρκα θα ξαναπιάσετε τη ράτσα τους")

66. "'Σπίτια μεγάλα μη κάμνετε. Λιάσες να κάμνετε να μη σας έρχονται μέσα".

67. "Θα σας επιβάλουν μεγάλο και δυσβάστακτο φόρο, αλλά δεν θα προφθάσουν".

68. "Θα βάλουν φόρο στις κότες και στα παράθυρα".

69. "Θα ζητήσουν να σας πάρουν και στρατιώτες. Δεν θα προφθάσουν όμως".

70. "Οι Τούρκοι θα μάθουν το μυστικό 3 μέρες γρηγορότερα από τούς Χριστιανούς".

(Το αλβανικόν χειρόγραφον έχει την προφητείαν ως εξής: "Οι Τούρκοι θα το καταλάβουν τρεις ημέρες γρηγορότερα από τούς Χριστιανούς")

71. "Όταν ακούσετε ότι ο πόλεμος πιάστηκε από κάτω, τότε κοντά θα είναι".

72. "Αν ο πόλεμος πιαστεί από κάτω, λίγα θα πάθετε· αν πιαστεί από πάνω, θα καταστραφείτε".

73. "Οι βράχοι και οι λάκκοι θα είναι γεμάτοι κόσμο".

74. "Θάρθη ξαφνικά· ή το βόιδι στο χωράφι ή το άλογο στ΄ αλώνι".

75. "Λυπηρόν είναι να σας το ειπώ· σήμερον, αύριον καρτερούμεν δίψες, πείνες μεγάλες που να δίδωμεν χιλιάδες φλουριά και να μην ευρίσκωμεν ολίγον ψωμί".

76. "Μετά τον πόλεμο οι άνθρωποι θα τρέχουν μισή ώρα δρόμο, για να βρίσκουν άνθρωπο και να τον κάμουν αδελφό".

77. "Αμπέλια μη φυτεύετε, διότι θα χαλάσουν καθώς εκείνα στη Δρυϊνούπολι".

78. "Θα γίνει ένα χαρτοβασίλειο, που θα έχει μέγα μέλλον στην Ανατολή".

79. "Ο κόσμος τόσον θα πτωχεύσει, που θα ζώνεται με κληματσίδες".

80. "Η αιτία θα έλθει από τα Δελειατά".

81. "Η Γαλλία θα ελευθερώσει πολλά ελληνικά μέρη και ιδίως οι Ιταλοί".

82. "Η Γαλλία θα λευτερώσει την Ελλάδα, την Ήπειρο η Ιταλία".

83. "Από τρία μπουγάζια στενά, Κρά, Κράψη και Μουζίνα, θα περνούν πολλά στρατεύματα για την Πόλι. Καλόν είναι τα γυναικόπαιδα να βγουν στα βουνά. Θα σας ρωτούν αν είναι μακριά η Πόλι· εσείς να μη λέτε την αλήθεια, διότι θα σας κακοποιήσουν. Ο στρατός αυτός δεν θα φθάσει στην Πόλι, στη μέση του δρόμου θα μάθη ότι ο πόλεμος τελείωσε".

84. "Θα έρθει καιρός, που θα φέρει γύρες ο διάβολος με το κολοκύθι του".

85. "Θα βλέπετε να πηγαίνουν άλλοι επάνω και άλλοι κάτω".

86. "Η λευτεριά θαρθή από κάτω από όπου χύνονται τα νερά".

87. "Από πάνω και από τη σκάλα χαλασμό μη περιμένετε".

88. "Ένα ψωμί θα χαθεί το μισό, και ένα ολόκληρο".

89. "Θα έρθει καιρός που μια γυναίκα θα διώχνει δέκα Τούρκους με τη ρόκα".

90. "Τον Πάπαν να καταράσθε, διότι αυτός θα είναι η αιτία".

91. "Ο χαλασμός στον τόπο θα γίνει από ένα όνομα αξιωματούχου ... (δυσανάγνωστον) ".

92. "Πολλά χωριά θα καταστραφούν, οι τρεις χώρες θα γίνουν μία".

93. "Να έχετε τρεις θύρες· αν σας πιάσουν τη μια, να φύγετε από την άλλη".

94. "Πίσω από τη μια θύρα να κρυφθεί κανείς, γλιτώνει· θα είναι βιαστικό".

95. "Να παρακαλείται να είναι μέρα και όχι νύκτα, καλοκαίρι και όχι χειμώνας".

96. "Οι άνθρωποι θα μείνουν πτωχοί, γιατί δεν θάχουν αγάπη στα δένδρα".

97. "Οι άνθρωποι θα μείνουν πτωχοί, γιατί θα γίνουν τεμπέληδες".

98. "Από ψηλά, μέσα από το λιμάνι θάρθη ο χαλασμός".

99. "Θα σας ρίξουν παρά πολύ· θα σας ζητήσουν να τον πάρουν πίσω, αλλά δεν θα μπορέσουν".

100. "Εσείς θα σώσετε άλλους και οι άλλοι εσάς".

101. "Εσείς θα φύγετε απ’ τ’ αριστερά βουνά· από τη δεξιά μεριά όχι· από τις σπηλιές μη φοβάστε".

102. "Θαρθή ξαφνικά· τ΄ άλογα θ΄ απομείνουν ζεμένα στις δουλειές τους και σεις θα φύγετε".

103. "Θάνε όγδοος αιώνας που θα γίνουν αυτά".

104. "Να κρυφθείτε ή κοντά στην πόρτα ή κοντά στην πλάκα, αν είναι βιαστικό και γρήγορο".

105. "Πολλά θα συμβούν. Οι πολιτείες θα καταντήσουν σαν μπαράγκες".

106. "Θαρθή καιρός που θα βγει ο καταραμένος δαίμονας από το καυκί του".

107. "Θαρθή μια φορά ένας ψευτοπροφήτης· μη τον πιστέψετε και μη τον χαρείτε. Πάλι θα φύγει και δεν θα μεταγυρίσει".

108. "Θάρθη καιρός που οι χριστιανοί θα ξεσηκωθούν ο ένας κατά του άλλου".

109. "Νάχετε το σταυρό στο μέτωπο, για να σας γνωρίσουν ότι είσθε χριστιανοί".

110. "Δεν θα φθάσει ο στρατός στην Πόλι· στη μέση του δρόμου θάρθη το μαντάτο, ότι έφθασε το ποθούμενο".

111. "Πήγαινε και στο δρόμο θ΄ ανταμειφθείς".

(Ελέχθη εν Δερβιστάνη περί τίνος, όστις ειρωνεύθη τον Άγιον. Ούτος μετ’ ολίγον ετραυματίσθη καθ’ οδόν υπό τινός εχθρού του)

112. "Ειπέ εις τα είδωλα εκείνα να μην έρθουν εδώ, αλλά να γυρίσουν εις τα οπίσω".

(Καθώς ο Άγιος εδίδασκεν εις Άσσον της Κεφαλληνίας, διέκοψε μίαν στιγμήν το κήρυγμά του και απέστειλεν ένα ακροατήν του εις την οικίαν του άρχοντος του τόπου ειπών τούς λόγους τούτους. Ούτος απελθών εύρε 4 κυρίας της αριστοκρατίας ασέμνως ενδεδυμένας, αί οποίαι ήσαν έτοιμοι να έλθουν και παρακολουθήσουν το κήρυγμα του Αγίου)

113. "Φτιάνετε σπίτια τορνευτά και δεν πρόκειται να κατοικήσετε σ΄ αυτά".

(Είπε τούς λόγους τούτους ο Άγιος εις Άσσον της Κεφαλληνίας, όταν μίαν ημέραν διήρχετο πρό μιάς νεοκτίστου οικίας. Μετ’ ολίγον όλοι οι ιδιοκτήται απέθανον πλην μιας μοναχής).

114. "Το παιδί αυτό θα προκόψει, θα κυβερνήσει την Ελλάδα και θα δοξαστεί".

(Ελέχθη περί του Ιωάννου Κωλέττη).

115. "Θα γίνεις μεγάλος άνθρωπος, θα κυριεύσεις όλη την Αρβανιτιά, θα υποτάξεις την Πρέβεζα, την Γάργα, το Σούλι, το Δέλβινο, το Γαρδίκι και αυτό το τάχτι του Κούρτ πασά. Θα αφήσης μεγάλο όνομα στην οικουμένη. Και στην Πόλι θα πάς, μα με κόκκινα γένια. Αυτή είναι η θέληση της θείας προνοίας. Ενθυμού όμως εις όλη την διάρκεια της εξουσίας σου να αγαπάς και να υπερασπίζεσαι τούς χριστιανούς, αν θέλεις να μείνει η εξουσία εις τους διαδόχους σου".

(Ελέχθη εν Τεπελενίω περί του Αλή πασά)

116. "Θα βγουν πράγματα από τα σχολεία που ο νους σας δεν φαντάζεται".

117. "Θα δείτε στον κάμπο αμάξι χωρίς άλογα να τρέχει γρηγορότερα από τον λαγό".

118. "Θάρθη καιρός που θα ζωστεί ο τόπος με μια κλωστή".

(Ελέχθη εν 'Aσσω της Κεφαλληνίας).

119. "Θαρθή καιρός που οι άνθρωποι θα ομιλούν από ένα μακρινό μέρος σε άλλο, σαν νάνε σε πλαγινά δωμάτια, π.χ. από την Πόλι στη Ρωσία".

120. "Θα δείτε να πετάνε άνθρωποι στον ουρανό σαν μαυροπούλια και να ρίχνουν φωτιά στον κόσμο. Όσοι θα ζουν τότε θα τρέξουν στα μνήματα και θα φωνάξουν: Εβγάτε σεις οι πεθαμένοι να μπούμε εμείς οι ζωντανοί".

(Αι πέντε κατά σειράν προφητείαι (116η - 120ή) του Αγίου αναφέρονται προφανώς εις τας μεγάλας εφευρέσεις του αιώνός μας. Το αμάξι χωρίς άλογα είναι οι σιδηρόδρομοι και τ΄ αυτοκίνητα. Η κλωστή που θα ζώσει όλον τον κόσμον είναι τα καλώδια των τηλεγραφείων. Με τας συσκευάς της τηλεπικοινωνίας η φωνή ακούεται εξ αποστάσεως χιλιάδων χιλιομέτρων ως να προήρχετο εκ γειτονικής οικίας. Τα μαυροπούλια, που θα ρίψουν το πυρ εις την γην, είναι τα αεροπλάνα της πολεμικής αεροπορίας. Αυταί αι προφητείαι του αγίου Κοσμά είναι γεγραμμέναι εις τα βιβλία χρόνους πολλούς, αιώνα περίπου πριν γίνουν αι σχετικαί εφευρέσεις)

121. "Το κακόν τα έλθει μέχρι τον Σταυρόν και δεν θα μπορέσει να πάει κάτω. Μη φοβηθείτε. Μη φύγετε από τα σπίτια σας".

(Ελέχθη εις την περιοχήν Πολυνερίου Γρεβενών. Πράγματι το 1940 οι Ιταλοί έφθασαν μέχρι την τοποθεσίαν Σταυρός, όπου είχε κηρύξει ο Άγιος και εσταμάτησαν)

122. "Όταν θα πέσει ο κλώνος (που είναι στημένος ο Σταυρός), θα γίνει μεγάλο κακόν, που θα έλθει από το μέρος όπου θα δείξει ο κλώνος· και όταν θα πέσει το δένδρον, θα γίνει ένα μεγαλύτερον κακόν".

(Ελέχθη εις το χωρίον Τσιράκι (σήμερον Άγιος Κοσμάς) Γρεβενών. Πράγματι το 1940 έπεσεν ο κλώνος και ο Σταυρός προς το μέρος της Αλβανίας, όθεν επετέθησαν οι Ιταλοί, και το 1947 το δένδρον, ότε η περιοχή κατεστράφη εντελώς από τον συμμοριτοπόλεμον). 

Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ ΠΕΤΡΙΛΟΣ ΑΓΡΑΦΩΝ 

ΑΠΟΤΜΗΜΑ ΕΚ ΤΟΥ Ι.ΛΕΙΨΑΝΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΣΤΟΝ Ι.ΝΑΟ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ Ν.ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ 

Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ Ν.ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ

ΕΟΡΤΗ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΑΙΤΩΛΟΥ ΣΤΗΝ Ν.ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ ΔΕΗΣΙΣ ΠΡΟ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΕΠΙ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΔΟΥ 

ΔΕΗΣΙΣ ΠΡΟ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΑΙΤΩΛΟΥ ΣΤΗΝ Ν.ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ 

Ο ΣΕΒ.ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ Ν.ΙΩΝΙΑΣ -ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ κ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΚΟΣΜΑ Ν.ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ ΣΕ ΣΥΛΛΕΙΤΟΥΡΓΟ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΣΕΒ.ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΡΓΑΜΟΥ κ.ΙΩΑΝΝΟΥ

Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ Ο ΙΟΡΔΑΝΙΤΗΣ

 

ΕΟΡΤΗ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΣΤΗΝ ΙΕΡΙΧΩ 

 Παιδικά και νεανικά χρόνια του Αγίου Γερασίμου
Στα πολύ παλιά χρόνια, πριν περάσουν τετρακόσια χρόνια από την γέννηση του Ιησού Χριστού μας, γεννήθηκε στα Μύρα της Λυκίας ένας από τους μεγαλύτερους αγίους της Ορθοδοξίας, ο Άγιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης.

Τα Μύρα ήταν αρχαία πόλη της Μικράς Ασίας, που ήταν Ελληνική από τα πανάρχαια χρόνια. Την εποχή του Βυζαντίου τα Μύρα έγιναν πρωτεύουσα της επαρχίας της Λυκίας και μέχρι τον 17ο αιώνα ήταν έδρα επισκόπου. Ένας από τους επισκόπους των Μύρων, ήταν και ο Άγιος Νικόλαος ο προστάτης των θαλασσών. Ο Άγιος Νικόλαος λάμπρυνε με την παρουσία του τον επισκοπικό θρόνο των Μύρων κατά τον 4ο αιώνα και πέθανε λίγα χρόνια πριν γεννηθεί ο Άγιος Γεράσιμος. Τα ερείπια που σώζονται δείχνουν ότι τα Μύρα βρίσκονται τέσσερα χιλιόμετρα μακριά από την θάλασσα.

Ο ευλογημένος Γεράσιμος γεννήθηκε όταν αυτοκράτορας του Βυζαντίου ήταν ο Ζήνωνας, μεταξύ 376 και 391 μ.Χ. Οι γονείς του ήταν πλούσιοι, ευσεβείς και ευλαβείς χριστιανοί. Τα άφθονα υλικά αγαθά δεν τους εμπόδισαν να έχουν αυστηρές ηθικές αρχές. Τον πολυαγαπημένο τους γιο τον ανάθρεψαν σύμφωνα με τα αθάνατα διδάγματα της Αγίας μας Ορθόδοξης Εκκλησίας. Του έδωσαν μια τέλεια χριστιανική ανατροφή.

Όσο μεγάλωνε ο χαριτωμένος Γεράσιμος, τόσο πιο πολύ πλουτιζόταν με άφθονες αρετές, που του χάριζε ο φωτοδότης Χριστός. Δεν ήθελε να ζει όπως οι πιο πολλοί νέοι της εποχής του και να φροντίζει μόνο το σώμα του, παραμελώντας την αθάνατη ψυχή του. Ήταν φρόνιμος και προσεκτικός. Καταλάβαινε πως η ζωή του ανθρώπου πάνω στην γη είναι προσωρινή, ενώ ο Παράδεισος είναι παντοτινός και αιώνιος. Ο μεγάλος σεβασμός στο Θεό ριζώθηκε για καλά στα τρίσβαθα της ψυχής του από τα παιδικά του χρόνια. Οι γονείς του τον αφιέρωσαν από βρέφος στον Θεό και από παιδί ζούσε την μοναχική ζωή σε κοινόβιο μοναστήρι 

   

Σε κοινόβιο μοναστήρι Στην έρημο της Λυκίας 

Η ακλόνητη πίστη του γνωστικού Γεράσιμου και ο διακαής του πόθος να γίνει μοναχός τον οδήγησαν στην απόφαση να εγκαταλείψει οριστικά την κοσμική ζωή. Αφού μοίρασε τα πλούσια υπάρχοντά του στους φτωχούς, αφιερώθηκε στην ήρεμη και απλή ζωή των καλόγερων. Έγινε επίσημα μοναχός, έδιωξε κάθε κοσμική φροντίδα και αφοσιώθηκε με όλη την δύναμη της ψυχής του, στην απόκτηση των γνήσιων αρετών. Στην αρχή έγινε μοναχός σε κοινόβιο μοναστήρι.Κοινόβιο λέγεται το μοναστήρι στο οποίο ζουν μαζί πολλοί μοναχοί, εκκλησιάζονται όλοι μαζί, υπακούουν και εξομολογούνται στον ίδιο ηγούμενο, το γέροντά τους, τρώνε σε κοινό τραπέζι, καθένας τους κάνει κάποια δουλειά, το διακόνημα και δεν έχουν δικά τους χρήματα ή οποιαδήποτε περιουσία.

Αφού πέρασε αρκετό καιρό στο κοινόβιο, ο ενάρετος Γεράσιμος απόκτησε πείρα της μοναχικής ζωής και προόδευσε περισσότερο στις ασκητικές αρετές. Τότε, με την ευλογία του γέροντά του, έφυγε από το κοινόβιο και ζούσε μόνος του, σαν ασκητής, στους πιο απρόσιτους και έρημους τόπους της Λυκίας.

Ο καλοκάγαθος Γεράσιμος δεν αγαπούσε να ζει όπως οι περισσότεροι νέοι της εποχής του, που φρόντιζαν μόνο το σώμα τους και αδιαφορούσαν για την σωτηρία της αθάνατης ψυχής τους. Ήξερε ότι η νηστεία, η αγρυπνία και η προσευχή, μαζί με τις άλλες αρετές που καλλιεργούσε συστηματικά, ήταν τα σκαλοπάτια που θα τον οδηγούσαν στην Αιώνιο Βασιλεία.

Αγωνιζόταν συνέχεια για να καθαρίσει την ψυχή του από κάθε πάθος και ακαθαρσία κι έτσι να φωτισθεί ο νους του από τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος.

Με ευχαρίστηση απέφευγε τα πολλά και νόστιμα φαγητά και καθετί που βάραινε την κοιλιά το θεωρούσε βάρος και ενόχληση για τη φύση. Έτσι ο νους του διατηρούταν καθαρός και ήσυχος. Κοιμόταν πολύ λίγο, όσο χρειαζόταν για να διατηρείται στη ζωή και δεν απέφευγε τους κόπους και τους μόχθους. Αγαπούσε ν’ ασχολείται με τις αγρυπνίες, τις προσευχές και τη μελέτη των αγίων πατέρων. Για το θέμα του ύπνου έλεγε: “Όποιος θέλει να ζήσει περισσότερο, πρέπει να κοιμάται λιγότερο. Ο πολύς ύπνος κάνει το σώμα αδύναμο και ασθενικό. Ζωή είναι κυρίως το μέρος του χρόνου κατά το οποίο είμαστε ξύπνιοι. Γι αυτό οι παλιοί σοφοί έλεγαν τον ύπνο αδελφό του θανάτου. Το κρεβάτι είναι ένα είδος φέρετρου, γιατί μας εμποδίζει από την ενέργεια, που είναι η βάση της ζωής”.
Ο γενναίος στρατιώτης του Χριστού, εφαρμόζοντας όσα πίστευε, κοιμόταν μόνο όσο του ήταν αναγκαίο, όσο του χρειαζόταν για να ζει. Τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής του τον ξόδευε σε προσευχή, σε μελέτη, σε αυτοεξέταση, σε αγαθοεργίες και σε άλλο Θεάρεστο έργο. Με τους πολύμοχθους αγώνες του στην έρημο της πατρίδας του, της Λυκίας, ο μακάριος Γεράσιμος έδειξε στους μοναχούς τον ορθόδοξο δρόμο της μοναχικής ζωής. Πάλεψε σκληρά εναντίον των δαιμόνων, ασκήτευε για αρκετό χρόνο με ιδρώτες, πόνους και μόχθους και στο τέλος αναδείχθηκε νικητής.

Στους Αγίους Τόπους – Κοντά στον Άγιο Ευθύμιο – Στην έρημο του Ιορδάνη

Από μικρός ο Άγιος Γεράσιμος είχε μεγάλο πόθο να επισκεφθεί τους Αγίους Τόπους. Ο σκοπός της σφοδρής αυτής επιθυμίας του ήταν διπλός. Ήθελε να προσκυνήσει τα μέρη που αγίασε με τον παρουσία Του ο Πανάγιος Θεάνθρωπος Χριστός και να ασκητεύσει στα θεοβάδιστα μέρη της ερήμου του Ιορδάνη. Θεωρούσε την έρημο καταλληλότερη για τους μεγαλύτερους ασκητικούς αγώνες, τους οποίους πάντοτε αγαπούσε.

Αυτή την εποχή πολλοί διαλεχτοί άνδρες και γυναίκες, από την Ανατολή και τη Δύση, έπαιρναν το δρόμο που οδηγούσε στην Αγία Πόλη, την Ιερουσαλήμ. Αρκετοί απ’ αυτούς, αφού προσκυνούσαν τους Πανάγιους τόπους, γύριζαν χαρούμενοι στις πατρίδες τους. Άλλοι πάλι αφιέρωναν τον εαυτό τους στο θεό και έμεναν μόνιμα στα αγιασμένα αυτά μέρη και γίνονταν μοναχοί. Μερικοί εγκαταστάθηκαν στις έρημους και ίδρυσαν μοναστήρια. Τέτοιοι ήταν ο Μέγας Ευθύμιος, ο Θεόκτιστος, ο Κυριάκος ο Αναχωρητής και άλλοι.

Επιτέλους ο ευσεβής πόθος του Οσίου Γερασίμου να προσκυνήσει τους τόπους που αγίασε με την παρουσία Του ο Κύριος μας πραγματοποιείται. Το 451 μ.Χ. φτάνει στα Ιεροσόλυμα και προσκυνεί τον Πανάγιο Τάφο και τα άλλα ιερά προσκυνήματα. Το ίδιος έτος είχε φτάσει εκεί και ο Άγιος Θεοδόσιος ο Κοινοβιάρχης.

Αλλά και η άλλη, μεγάλη του επιθυμία πραγματοποιείται. Ο Πανάγαθος Θεός στέλνει πλούσια την ευλογία Του στους γνήσιους στρατιώτες Του. Μετά την προσκύνηση στα Ιεροσόλυμα, ο Άγιός μας καταφεύγει στην έρημο της Νεκράς Θάλασσας για να ασκητεύσει. Αφού άκουσε για τη φήμη του Αγίου Ευθυμίου, που ασκήτευε τότε στη γειτονική έρημο του Ρουβά, πήγε κοντά του για λίγο καιρό και τον συμβουλεύτηκε. Πολύ ωφελημένος από την πείρα και τις συμβουλές του γίγαντα αυτού της Ορθοδοξίας, φτάνει στη γειτονική έρημο του Ιορδάνη, όπου αποφασίζει να εγκατασταθεί μόνιμα και να περάσει με αυστηρή άσκηση τον υπόλοιπο χρόνο του επίγειου βίου του.

Μετά την εγκατάσταση του στην περιοχή του Ιορδάνη ο Όσιος συνέχισε τους σκληρούς ασκητικούς αγώνες του. Ο αγώνας του ήταν πολύ δύσκολος και κουραστικός, γιατί γινόταν εναντίον του σατανά, που μισεί πολύ τους ανθρώπους και θέλει την καταστροφή τους, οδηγώντας τους μακριά από το Θεό, στην αιώνια κόλαση. Εκτός των άλλων δυσκολιών εδώ είχε να αντιμετωπίσει και τον αφόρητο καύσωνα, γιατί η περιοχή είναι έρημος και βρίσκεται σχεδόν τετρακόσια μέτρα κάτω από την επιφάνεια της Μεσογείου Θάλασσας.

Τέτοιους σκληρούς αγώνες έκανε ο Άγιος σ’ αυτή την έρημη περιοχή. Η Θεία Χάρη όμως τον δυνάμωνε και με ακαταμάχητα όπλα τη βαθιά πίστη, την επιμονή και υπομονή έφτασε στην τελική νίκη. Έτσι μετά το θάνατο του η Εκκλησία μας τον ανακήρυξε άγιο. Είναι γνωστός σαν ο Όσιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης και τον γιορτάζουμε στις τέσσερις Μαρτίου.

Όσιοι λέγονται οι άγιοι που πεθαίνουν ειρηνικά, είτε στα γεράματα τους, είτε από κάποια αρρώστια. Οι άγιοι που θανατώνονται βίαια και υποφέρουν πολλά βάσανα, γιατί δεν αρνούνται το Χριστό, λέγονται μάρτυρες.

Τώρα ο Άγιος ζει μέσα στην αγαπημένη του έρημο. Αγωνίζεται αδιάκοπα για ν’ αποκτήσει μεγαλύτερες αρετές. Δεν ήθελε να μένει στάσιμος, αλλά ήθελε κάθε μέρα να ξεπερνά τον εαυτό του στους κόπους και τους μόχθους της ασκητικής ζωής. Ποτέ του δεν κοίταζε πίσω αλλά μπροστά. Οπλισμένος με τα ανίκητα όπλα της αρετής και δυναμωμένος με τη Θεία Χάρη, νικά τους δαίμονες και τους αναγκάζει να τραπούν σε άτακτη φυγή. Γίνεται ένας καθηγητής της ερήμου. Η φωνή του τραβάει σαν μαγνήτης κοντά του πολλούς μοναχούς και ασκητές, από διάφορα μέρη, που ήθελαν να τον έχουν οδηγό για τη σωτηρία της ψυχής τους. Ανάμεσα σ’ αυτούς που ήθελαν να γίνουν μαθητές του ήταν και ορισμένοι ξακουστοί μοναχοί και μεγάλοι ασκητές της ερήμου.

Βλέποντας ο Όσιος τόσους ασκητές να τον περιτριγυρίζουν, όπως οι μέλισσες κυκλώνουν την κηρήθρα, αποφασίζει να ιδρύσει κοινόβιο μοναστήρι και λαύρα ένα περίπου μίλι μακριά από τον Ιορδάνη ποταμό.

Η λαύρα αποτελείται από σπηλιές, σε καθεμιά από τις οποίες μένει μόνος του ένας μοναχός. Στη λαύρα έμεναν οι μεγαλύτεροι μοναχοί κι αυτοί που είχαν πείρα στη μοναχική ζωή. Στο κοινόβιο ζούσαν οι νεότεροι και οι αρχάριοι.

Επειδή ο θεοφόρος Γεράσιμος είχε φήμη σπουδαίου ασκητή, η λαύρα του γέμισε γρήγορα με μοναχούς, που ζούσαν σκορπισμένοι στην περιοχή της Ιεριχώς και στις όχθες του ποταμού Ιορδάνη. Έτσι δίκαια ο Άγιος ονομάστηκε Ιορδανίτης, γιατί ήταν ο πρώτος που κατοίκησε συστηματικά σ’ αυτήν την έρημο και συγκέντρωσε εδώ μοναχούς.

Το κοινόβιο μοναστήρι βρισκόταν στη μέση της λαύρας. Όσοι από τους μοναχούς του κοινοβίου τηρούσαν τους κανόνες που έβαζε ο Άγιος και έκαναν ασκητική ζωή, μετά από μακροχρόνιους αγώνες, μπορούσαν να εγκατασταθούν σε ξεχωριστά κελιά, στη λαύρα.

Ο Άγιος Γεράσιμος είναι ο πρώτος ιδρυτής του κοινοβιακού και του αναχωρητικού βίου. Αναχωρητές λέγονταν οι μοναχοί που ζούσαν στη λαύρα.

Οι κανόνες που έβαλε ο Άγιος στους Αναχωρητές.

Ο Όσιος μας αγαπούσε πολύ τη ζωή των αναχωρητών. Γι’ αυτό περνούσε μέρος της μοναχικής του ζωής στην έρημο. Κατοικούσε κοντά στους μαθητές του ή μαζί με άλλους μεγάλους και ξακουστούς δασκάλους της ερήμου, όπως τον Άγιο Ευθύμιο, το Θεόκτιστο, τον Άγιο Κυριάκο τον Αναχωρητή και άλλους.

Οι μοναχοί που ζούσαν στη λαύρα λέγονταν αναχωρητές γιατί έφευγαν (αναχωρούσαν) από το κοινόβιο και ζούσαν μόνοι στις σπηλιές της ερήμου. Αργότερα πολλοί μοναχοί από όλα σχεδόν τα μοναστήρια έφευγαν στην έρημο, στην αρχή της μεγάλης Σαρακοστής και γύριζαν το Σάββατο του Λαζάρου.

Ένας απ’ αυτούς ήταν και ο Άγιος Ζωσιμάς που εξομολόγησε, κοινώνησε και έθαψε, με τη βοήθεια ενός λιονταριού, την Οσία Μαρία την Αιγύπτια. Αυτή έζησε 47 χρόνια στην έρημο του Ιορδάνη, κοντά στο μοναστήρι του Άγιου Γερασίμου. Μάλιστα κοντά στο μοναστήρι σώζεται μια σπηλιά απόκρημνη, όπου η παράδοση λέει ότι κατοικούσε η Αγία για αρκετό καιρό.

Στους μοναχούς που ζούσαν στη λαύρα ο Άγιος έδωσε εντολή να ζουν σύμφωνα με τους πιο κάτω αυστηρούς κανόνες:

Τις πέντε μέρες της βδομάδας ο καθένας να ησυχάζει στο κελί του. Να τρώει μόνο ψωμί και φοινίκια και να πίνει νερό. Το Σάββατο και την Κυριακή να πηγαίνουν στο ναό του μοναστηριού, να ψάλλουν, να εξομολογούνται, να συμμετέχουν στη Θεία Λειτουργία και Θεία Κοινωνία και μετά να τρώνε στο Κοινόβιο μαγειρεμένο φαγητό και να πίνουν και λίγο κρασί.

Πρόσταξε στα κελιά τους να μην έχουν τίποτε άλλο, εκτός από τα αναγκαία, να μην ανάβουν λυχνάρι ή φωτιά και να μην τρώνε μαγειρεμένο φαγητό. Απέφευγαν επίσης τη γαστριμαργία και τα πάθη της ψυχής, όπως τη λύπη, την οργή, τη δειλία και τη λήθη.

Καθένας ήταν υπόχρεος να συνεισφέρει στο Κοινόβιο από το εργόχειρο του, κάθε Σάββατο, που θα ερχόταν σ’ αυτό. Το δειλινό της Κυριακής, αφού θα έπαιρνε το εφόδιό του για όλη την εβδομάδα, δηλαδή ψωμί, καρπούς φοινικιάς, νερό και κλαδιά, αναχωρούσε για το κελί του.

Δεν είχαν άλλη ενδυμασία, εκτός από εκείνη που φορούσαν. Ως στρώμα είχαν ψαθί ή κάποιο ελαφρό σκέπασμα. Είχαν ένα πήλινο αγγείο για νερό, για να πίνουν και για να διατηρούν φρέσκα τα κλαδιά που θα έπλεκαν. Όταν έβγαιναν από τα κελιά τους έπρεπε να τα αφήνουν ανοικτά, ώστε όποιος ήθελε να μπορεί να μπαίνει σ’ αυτά και να παίρνει ό,τι χρειάζεται. Όλα τα πράγματα ήταν κοινά.

Ορισμένοι κάτοικοι της Ιεριχώς, που βρίσκεται κοντά στο μοναστήρι του Αγίου Γερασίμου, λυπούνταν τους ασκητές και τους πήγαιναν κάθε Σάββατο και Κυριακή λιτά φαγητά και τρόφιμα. Αυτοί όμως δεν τα δέχονταν και για να τους αποφύγουν έφευγαν μακριά.

Ο ίδιος ο Άγιος τηρούσε όλους αυτούς τους κανόνες και όλες τις μέρες της Αγίας Σαρακοστής δεν έτρωγε τίποτε, εκτός από τη Θεία Κοινωνία, που έπαιρνε την Κυριακή.

Αφού έζησε μ’ αυτό τον τρόπο ο Άγιος Γεράσιμος ο Αναχωρητής, δίκαια έγινε πρότυπο αρετής και σωτηρίας. Ήταν ένας μεγάλος καθηγητής της ερήμου, όπως τον Άγιο Αντώνιο, τον Άγιο Σάββα τον Αγιασμένο, το Μεγάλο Ευθύμιο, τον Άγιο Θεοδόσιο τον Κοινοβιάρχη και άλλους.

Φρόντιζε περισσότερο για την πνευματική εργασία, αλλά δεν παραμελούσε τελείως και την πρακτική. Ο Θεός του έδωσε μεγάλη χάρη. Τέτοια χάρη είχε όπως ο Αδάμ, πριν από την παρακοή.

Ο Άγιος Γεράσιμος και το Λιοντάρι 

Σε τέτοια πνευματικά ύψη είχε φτάσει ο Άγιος Γεράσιμος, ώστε και αυτά τα άγρια θηρία ακόμη τον σέβονταν, του υπάκουαν και τον υπηρετούσαν. Η μεγάλη χάρη που του είχε δώσει ο Θεός φαίνεται και από την ιστορία του Αγίου με το λιοντάρι.Ο Άγιος εικονίζεται πάντοτε με ένα λιοντάρι. Γιατί άραγε; Αυτό το άγριο λιοντάρι έζησε κοντά στον Όσιο Γεράσιμο και τον υπηρετούσε με θαυμαστό τρόπο, όσο καιρό ζούσε. Αλλά και όταν κοιμήθηκε ο Άγιος τον ακολούθησε με παράδοξο τρόπο, αφού πέθανε πάνω στον τάφο του από υπερβολική λύπη.

Κάποια μέρα, ενώ ο Άγιος περπατούσε στην όχθη του ποταμού Ιορδάνη, συναντήθηκε με ένα λιοντάρι. Μόλις το θηρίο τον αντίκρισε, άρχισε να βρυχάται με παρακλητικό τρόπο και να ανασηκώνει με δυσκολία το ένα του πόδι.

Τι είχε συμβεί;

Ένα μυτερό κομμάτι καλαμιού του είχε μπηχθεί στο πόδι με αποτέλεσμα αυτό να πρησθεί, να γεμίσει πύο και να μην μπορεί να περπατήσει από τους πόνους.

Όταν ο γέροντας είδε τη δύσκολη θέση στην οποία βρισκόταν το λιοντάρι, το λυπήθηκε. Αφού το πλησίασε, κάθισε σε μια πέτρα, πήρε το πόδι του λιονταριού και το εξέτασε προσεκτικά. Το έσχισε με ένα σουγιά, έβγαλε το καλάμι με πολλά υγρά και πύο και καθάρισε καλά την πληγή. Μετά την έδεσε καλά με ένα πανί και έδιωξε το λιοντάρι. Αυτό όμως δεν έφευγε. Αφού θεραπεύτηκε, έμεινε κοντά στον Άγιο, δεν τον άφησε ποτέ πια, ημέρεψε σαν πρόβατο και τον ακολουθούσε σαν γνήσιος μαθητής του. Ο γέροντας θαύμαζε τη μεγάλη ευγνωμοσύνη του θηρίου, που πολύ σπάνια τη συναντάς στους ανθρώπους.

Από τότε ο γέροντας έτρεφε το λιοντάρι, δίνοντας του ψωμί και βρεγμένα όσπρια. Στη Λαύρα, δηλαδή στις σπηλιές, υπήρχε ένα γαϊδούρι που έφερνε νερό από τον ποταμό Ιορδάνη για τις ανάγκες των ασκητών. Ο Άγιος ανέθεσε τη φύλαξη αυτού του ζώου στο λιοντάρι. Ήταν υπεύθυνο να το βόσκει κοντά στον ποταμό και να το προσέχει κατά τη διαδρομή του. Ο γέροντας εμπιστεύθηκε στο θηρίο το γαϊδούρι, όπως σε μικρό βοσκό ένα πρόβατο. Το λιοντάρι έκανε αυτή την υπηρεσία για αρκετό χρονικό διάστημα. Άλλοτε ακολουθούσε το γαϊδούρι, περιτριγυρίζοντας το προστατευτικά σαν σκύλος, άλλοτε καθόταν κοντά του ή πρόσεχε τους γύρω δρόμους, όταν εκείνο έβοσκε. Όσοι το έβλεπαν απορούσαν, σταυροκοπιόνταν και θαύμαζαν για το παράξενο αυτό θέαμα.

Κάποτε το λιοντάρι και το γαϊδούρι χώρισαν για λίγη ώρα. Αυτό έγινε είτε γιατί το λιοντάρι αποκοιμήθηκε είτε διότι απομακρύνθηκε για λίγο, για να βρει τροφή. Κάποιοι Άραβες έμποροι καμηλιέρηδες που περνούσαν από εκεί βρήκαν το γαϊδούρι μονάχο του και το έκλεψαν. Όταν το λιοντάρι αναζήτησε παντού το “φίλο του” και δεν τον βρήκε, γύρισε στη Λαύρα σκυθρωπό και λυπημένο.

Ο Όσιος, μόλις είδε το λιοντάρι μόνο του και σ’ αυτή την κατάσταση, υποψιάστηκε ότι θα έφαγε το γαϊδούρι και με ύφος γεμάτο σοβαρότητα του είπε:

Τι συμβαίνει λιοντάρι; Έφαγες το γαϊδούρι; Φαίνεται λοιπόν ότι ξαναγύρισες στην προηγούμενη σου φύση, αν και δοκίμασες να μεταμορφωθείς σε πρόβατο και ν’ αποκτήσεις την ιδιότητα τον σκύλου. Αλλά η φύση νίκησε. Θυμήθηκες την προηγούμενη υπερηφάνεια και τη βασιλική σου κυριαρχία πάνω στα άλλα ζώα, εσύ ο φονιάς και πεθύμησες πάλι να είσαι αρχηγός. Αλλά εγώ θα σε ταπεινώσω και θα γκρεμίσω τον εγωισμό σου. Να είσαι λοιπόν, όχι λιοντάρι, όπως πεθύμησες, αλλά γάιδαρος κουβαλητής”.

Πραγματικά το λιοντάρι γίνεται τώρα γαϊδούρι. Ο Όσιος το διατάζει με απλότητα να αναλάβει την υπηρεσία του γαϊδάρου. Φορτωμένο τις στάμνες να μεταφέρει το νερό στους μοναχούς από τον ποταμό. Υποτάσσεται στον Άγιο και εκτελεί την εργασία του γαϊδάρου, όπως ακριβώς και προηγουμένως συμπεριφερόταν πρώτα σαν αρνί και μετά σαν έμπιστος σκύλος.

Από τότε που κλέψανε το γαϊδουράκι πέρασε αρκετός καιρός. Το λιοντάρι εκτελούσε τη νέα του υπηρεσία ευχάριστα, ακούραστα και πρόθυμα.

Μερικοί αναφέρουν και το παρακάτω περιστατικό: Κάποτε ένας στρατιωτικός πήγε να δει το γέροντα. Είδε το λιοντάρι να μεταφέρει νερό και έμεινε έκπληκτος από το παράξενο αυτό θαύμα. Τότε έδωσε στον Άγιο τρία χρυσά νομίσματα – τόση ήταν τότε η τιμή ενός γαϊδάρου – και απάλλαξε το λιοντάρι από τη δύσκολη δουλειά.

Μια μέρα οι Άραβες έμποροι, που είχαν κλέψει το γαϊδούρι, περνούσαν και πάλι από τον ίδιο δρόμο, κοντά στην όχθη του Ιορδάνη, έχοντας μαζί τους και το κλεμμένο ζώο. Το λιοντάρι βρισκόταν την ώρα εκείνη σ’ αυτό το ίδιο μέρος, για να μεταφέρει νερό. Είδε το γαϊδουράκι, το αναγνώρισε και αφήνοντας την ιδιότητα του γαϊδάρου, παρουσιάζεται σαν λιοντάρι και αρχίζει να βρυχάται και να στρέφεται εναντίον των εμπόρων. Αυτοί φοβήθηκαν και το έβαλαν στα πόδια, αφήνοντας μόνα τους τα ζώα.

Το λιοντάρι έπιασε με τα δόντια του το σχοινί και τράβηξε μαζί με το γαϊδουράκι και όλες τις καμήλες κατά το μοναστήρι. Όταν έφτασαν στο μοναστήρι το λιοντάρι οδήγησε όλα τα ζώα έξω από το κελί του Οσίου, γεμάτο χαρά. Ήταν πολύ χαρούμενο, έκανε διάφορα πηδήματα και κινήσεις και φαινόταν σαν ένας γενναίος στρατιώτης που έρχεται από τον πόλεμο φορτωμένος με λάφυρα.

Όταν ο γέροντας είδε το πρωτοφανές αυτό θέαμα, χαμογέλασε, κατάλαβε ότι άδικα κατηγόρησε το λιοντάρι, το απάλλαξε από τη δύσκολη δουλειά του και του έδωσε και όνομα. Το ονόμασε λοιπόν Ιορδάνη. Αυτό είναι ένα άλλο σημάδι της μεγάλης χάρης που πήρε από το Θεό ο Άγιός μας. Έδινε ονόματα στα άγρια θηρία και στα άλλα ζώα, συνομιλούσε μαζί τους, ήταν ήμερα μαζί του και του υπάκουαν, όπως στον Αδάμ, πριν από το προπατορικό αμάρτημα.

Μερικοί αναφέρουν ότι ο Άγιος ελευθέρωσε τελείως το λιοντάρι και αυτό έκλινε το κεφάλι, αποχαιρέτισε τον Άγιο και χάθηκε στην απέραντη έρημο. Όμως μια φορά τη βδομάδα ερχόταν στη Λαύρα και τον προσκυνούσε. Άλλοι λένε ότι ο Ιορδάνης έμεινε με το Γέροντα πέντε χρόνια και άλλοι ότι δεν τον αποχωρίστηκε ποτέ. Άλλοι πάλι αναφέρουν ότι γύριζε μέσα και έξω από τη Λαύρα για άλλα τρία χρόνια, μέχρι που κοιμήθηκε ο Άγιος.

Στο μεταξύ, οι έμποροι, αφού ξεφοβήθηκαν και θαύμασαν, βλέποντας το λιοντάρι να τραβάει το γαϊδούρι από το σχοινί, ακολούθησαν από μακριά το θηρίο με τη συνοδεία του. Έφτασαν και αυτοί στη Λαύρα και παρακολούθησαν όσα έγιναν. Ένιωσαν μεγάλη ντροπή για την κακή τους πράξη, γονάτισαν και έπεσαν μπρούμυτα στα πόδια του Αγίου και τον παρακάλεσαν να τους συγχωρέσει. Ζήτησαν την ευχή και την ευλογία του και του πρόσφεραν πολλά δώρα, μερικά από τα οποία είχαν μεγάλη αξία.

Ο Άγιος δέχτηκε μερικά από τα δώρα των εμπόρων, τους έδωσε χρήσιμες συμβουλές και ορισμένα δώρα από το μοναστήρι. Τους ευχήθηκε και τους έστειλε στα σπίτια τους, μαζί με τις καμήλες και τα εμπορεύματα τους. Εκείνοι έφυγαν, ευχαριστώντας τον Άγιο. Από τότε έρχονταν συχνά στο μοναστήρι και έφερναν μαζί τους πολλά δώρα.

Όταν ο Άγιος κοιμήθηκε ο Ιορδάνης έτυχε να μην είναι στη Λαύρα. Μετά από λίγες μέρες ήρθε και ζητούσε να βρει το γέροντα και να τον προσκυνήσει. Μάταια όμως. Ο μεγάλος ευεργέτης του δε φαινόταν πουθενά.

Μόλις ο Άγιος Σαββάτιος, ο μαθητής του Αγίου Γερασίμου, είδε το λιοντάρι να ψάχνει του είπε:
– Ιορδάνη, ο γέροντας μας, μας άφησε ορφανούς και έφυγε και πήγε στους ουρανούς, κοντά στον Κύριο. Αλλά πάρε τροφή και φάγε.

Το λιοντάρι όμως δεν ήθελε να φάει. Εξακολουθούσε να κοιτάζει ανήσυχα εδώ κι εκεί. Ήθελε να δει τον Άγιο και βρυχόταν δυνατά, χωρίς να σιωπά ούτε για μια στιγμή. Μάταια ο Άγιος Σαββάτιος και οι άλλοι μοναχοί το χάιδευαν στη ράχη και του έλεγαν να φάει και να ησυχάσει. Όσο προσπαθούσαν να τον παρηγορήσουν με λόγια, τόσο δυνατότερα φώναζε. Οι μοναχοί συγκινήθηκαν και δάκρυσαν, βλέποντας τη μεγάλη λύπη που ένιωθε το λιοντάρι, επειδή δεν έβλεπε τον Άγιο Γέροντα.

Ο Άγιος Σαββάτιος με νοήματα προσπαθούσε να του δώσει να καταλάβει ότι ο Άγιος πέθανε. Αυτό όμως συνέχιζε να βρυχάται λυπημένο και αγανακτισμένο.

Στο τέλος ο γέροντας του είπε:
– Έλα μαζί μου και Θα δεις τον τάφο του.

Αφού τα είπε αυτά άρχισε να προχωρεί και ο Ιορδάνης τον ακολουθούσε. Όταν έφτασαν και οι δυο στον τάφο του Αγίου σταμάτησαν.

Ο Άγιος Σαββάτιος τότε είπε:
– Εδώ είναι θαμμένος, Ιορδάνη, ο γέροντας Γεράσιμος.

Στάθηκε ο Άγιος Σαββάτιος κοντά στον τάφο του Αγίου Γερασίμου, δάκρυσε και έβαλε μετάνοια.

Όταν τον είδε το λιοντάρι, έκαμε και αυτό μετάνοια. Μετά έπεσε πάνω στον τάφο του Αγίου, κτυπούσε το κεφάλι του και βρυχήθηκε δυνατά.
Από τον πολύ πόνο που ένιωσε, επειδή έχασε τον Άγιο, ψόφησε αμέσως. Τόσο πολύ αγαπούσε τον Άγιο Γεράσιμο.

Αυτό το θαυμαστό γεγονός έγινε όχι γιατί το λιοντάρι είχε λογική ψυχή. Έγινε γιατί ο Θεός ήθελε να δοξάσει το μεγάλο αυτόν Άγιο και μετά το θάνατο του.

                                          ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ  

Αφού έζησε ζωή αγγελική, ο Άγιος Γεράσιμος κοιμήθηκε σε βαθιά γεράματα, το 475 μ.Χ. Μετά τους σκληρούς αγώνες του και τη μεγάλη προσφορά του στο μοναχισμό είχε ένα ήσυχο, οσιακό τέλος, σε ηλικία περίπου εκατό χρονών. Ο Άγιος πέθανε στις τέσσερις Μαρτίου. Από τότε που ανακηρύχθηκε άγιος γιορτάζουμε τη μνήμη του αυτή τη μέρα και πανηγυρίζει το μοναστήρι του, που βρίσκεται στους Αγίους Τόπους, στην έρημο του ποταμού Ιορδάνη, κοντά στην Ιεριχώ. Η γιορτή του έρχεται, σχεδόν πάντοτε, μέσα στη Μεγάλη Σαρακοστή. Είναι η περίοδος του πένθους και της προσευχής, που τόσο αγαπούσε ο Άγιος όσο καιρό ζούσε. Πολλοί δέχονται ότι ο Άγιος θάφτηκε μισό μίλι μακριά από το μοναστήρι του.Μετά την καταστροφή του μοναστηριού από τους Άραβες, το λείψανο του μεταφέρθηκε στη Μονή Καλαμώνος, στο μέρος που είναι σήμερα το μοναστήρι του Αγίου.Μέχρι σήμερα κανένας δεν ξέρει το ακριβές μέρος, όπου βρίσκεται το άγιο λείψανο του.Ίσως μ’ αυτό τον τρόπο ο Άγιος να αποφεύγει τις πολλές τιμές.Αυτό έκανε και όταν ήταν στη ζωή.Γύρω στα τέλη Ιουνίου του 2002, ο ηγούμενος του Αγίου Γερασίμου, αρχιμανδρίτης Χρυσόστομος, μετά από ανασκαφές, βρήκε έξω από το μοναστήρι τάφους με λείψανα. Εδώ υπολογίζεται να ήταν το κοιμητήριο του μοναστηριού. Ίσως κάπου κοντά να βρίσκεται και το πολύτιμο λείψανο του μεγάλου αυτού Αγίου.  

Η ΛΑΥΡΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΣΤΗΝ ΙΕΡΙΧΩ

ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΚΑΤΑΘΕΣΗ ΨΥΧΗΣ  π.Τιμοθέου Ηλιάκη 
Ο Άγιος Γεράσιμος ο Ιορδανίτης είναι ο προστάτης ΄Αγιος μου. Την ημέρα της μνήμης του είδα το φως του ηλίου και την ίδια ημέρα ,τριάντα χρόνια μετά, δέχθηκα από τα τίμια χέρια του μακαριστού Μητροπολίτου Ν. Ιωνίας και Φιλαδελφείας κυρού Τιμοθέου τον δεύτερο της Ιερωσύνης βαθμό. Στο Μοναστήρι του δεν είχα πάει μέχρι τότε .Για πρώτη φορά επήγα το 1992 . Ήταν ένα τάμα ζωής ήθελα να του εκφράσω με τον δικό μου τρόπο τις ευχαριστίες μου για όσα  είχε προσφέρει σ εμένα αλλά και στην οικογένεια μου. Όταν είδα την Λαύρα του αγίου , μέσα στην έρημο του Ιορδάνη, εκείνο που ξεχώρισα ήταν η Ελληνική σημαία που περήφανα έπλεε στον αέρα εκεί στην εμπόλεμη ζώνη, στα σύνορα Ισραήλ και Ιορδανίας. Έκλαψα ήρθαν στο νου μου σκηνές δοξασμένες της Πατρίδας μας ,της Πατρίδας που δεν θα πεθάνει ποτέ γιατί πάντα θα υπάρχουν ΄Ελληνες έτοιμοι να πεθάνουν για αυτήν, όπως ο ενάρετος Γέροντας Χρυσόστομος, ο Ηγούμενος  της Μονής του αγίου Γερασίμου, που μόνος του εκεί στην έρημο ανάστησε το Μοναστήρι και κάθε μέρα μαζί με τον Σταυρό υψώνει και την Σημαία της Ελλάδος. Το Μοναστήρι του αγίου είναι ο τόπος όπου κατέφυγαν ο Ιωσήφ και Θεοτόκος Μαρία με τον μικρό Ιησού κατά την φυγή τους στην Αίγυπτο, κάτω από το καθολικό σώζεται το σπήλαιο που πέρασαν κάποιες ημέρες και νύκτες κάτω από την προστασία του Θεού Πατρός αλλά και των κατοίκων της περιοχής ,που έκθαμβοι από την ομορφιά της Παναγίας, ονόμασαν το σπήλαιο "σπήλαιο της πέρδικας", ονομασία που είχε και η Μονή στα πρώτα χρόνια της λειτουργίας της. 

Αυτή την προστασία και φιλοξενία προσφέρει μέχρι σήμερα το Μοναστήρι του Αγίου σε όσους προστρέχουν σ αυτό .  Ας έχει ο Θεός καλά τον αββά Χρυσόστομο, τον άνθρωπο του Θεού, τον Ορθόδοξο Ελληνα Πατέρα και Αδελφό. ο δε άγιος Γεράσιμος να προστατεύει την Πατρίδα μας και το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων από κάθε ορατό και αόρατο εχθρό. 
π.Τιμόθεος Ηλιάκης 

  

                                ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟ ΑΓΙΟΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ  

     Ποίημα Μοναχού ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΜΙΚΡΑΓΙΑΝΝΑΝΙΤΟΥ 

                         Ήχος α'. Της ερήμου πολίτης.

Της ερήμου οικήτωρ, Ασκητών ακροθίνιον, και αγγελικής πολιτείας αναδέδειξαι  έσοπτρον, του Πνεύματος τη αίγλη λαμπρυνθείς, Γεράσιμε Οσίων καλλονή 'διά τούτο θεραπεύεις διαπαντός, τους πίστει εκβοώντας σοι' δόξα τω δεδωκότι σοι ιοχύν, δόξα τω σε στεφανώσαντι, δόξα τω ενεργούντι δια σου, πασιν ιάματα. 

  Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.

Χριστῷ ἐκ νεότητος, ἀκολουθήσας πιστῶς, ζωὴν τὴν ἰσάγγελον, ἐπολιτεύσω σαφῶς, Γεράσιμε Ὅσιε· σὺ γὰρ ἐν Ἰορδάνου, διαλάμψας τῇ χώρᾳ, θῆρα καθυποτάσσεις, τῇ στερρᾷ σου ἀσκήσει· Χριστὸς γὰρ ὃν ἐδόξασας, λαμπρῶς σε ἐθαυμάστωσε.

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ὡς ἀστὴρ οὐράνιος ἐξανάτειλας, ἱερῶς ἐφαίδρυνας, τῶν ἀρετῶν σου τῷ φωτί, τοῦ Ἰορδάνου τὴν ἔρημον, Ὅσιε Πάτερ, θεόφρον Γεράσιμε.

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις τῶν Ἀγγέλων ὁ μιμητής, καὶ τῶν Μοναζόντων, γνώμων θεῖος καὶ ὁδηγός· χαίροις ἀπαθείας, τὸ φωτοφόρον σέλας, Γεράσιμε παμμάκαρ, Ὁσίων καύχημα.  

Η ΛΑΥΡΑ ΤΟΥ ΑΒΒΑ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ 

                                        

Η ΛΑΥΡΑ ΤΟΥ ΑΒΒΑ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ ΤΟΥ ΙΟΡΔΑΝΗ ΣΤΟΛΙΣΜΕΝΗ ΜΕ ΤΑ ΓΑΛΑΝΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΧΡΩΜΑΤΑ