ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΚΑΤΧΗΤΗΡΙΟΣ ΕΠΙ ΤΗ ΕΝΑΡΞΕΙ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ

Λόγος Κατηχητήριος επί τη ενάρξει της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής  

Ἀριθμ. Πρωτ. 118


+ Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ
ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ - ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ,
ΧΑΡΙΣ ΕΙΗ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ
ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ,
ΠΑΡ᾿ HΜΩΝ ΔΕ ΕΥΧΗ, ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΩΡΗΣΙΣ
* * *

Ἀδελφοί καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ εὐλογημένα,

Διὰ τῆς χάριτος καὶ τῆς φιλανθρωπίας τοῦ Θεοῦ εἰσερχόμεθα ἀπὸ τῆς αὔριον εἰς τὸ στάδιον τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, τῆς καταλληλοτέρας περιόδου διὰ τὴν στροφὴν τῆς ἀνθρωπίνης ψυχῆς, τῆς ἰδικῆς μας ψυχῆς, πρὸς τὸν Κύριον.
Ἡ περίοδος αὐτὴ εἶναι μία διαρκὴς κατάνυξις ἐνώπιον τοῦ ἐκτυλισσομένου καθ᾿ ἡμέραν μυστηρίου τοῦ Θεοῦ, τοῦ μυστηρίου τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου. Διὰ τοῦτο ἡ παρεχομένη εἰς ἡμᾶς εὐκαιρία τῶν Ἱερῶν Νηστειῶν ἔχει ἓν ἰδιαίτερον χαρακτηριστικόν: τὴν ἀνάνηψιν καὶ τὴν νῆψιν τῆς ψυχῆς, ἡ ὁποία καλεῖται ἰδιαιτέρως κατὰ τὴν γέμουσαν θείων προτροπῶν καὶ ἁγιότητος περίοδον αὐτὴν νὰ συνειδητοποιήσῃ τὰ παροδικὰ καὶ τὰ ὁρώμενα καὶ νὰ μεταβῇ σταδιακῶς πρὸς τὰ μείζονα καὶ τὰ κρείττονα, πρὸς τὰ ἀόρατα.
Ἀναγλύφως καὶ ἐπιγραμματικῶς Ἀνδρέας ὁ Κρήτης διὰ τοῦ Μεγάλου Κανόνος του ὁμιλεῖ πρὸς ἑαυτὸν καὶ πρὸς πᾶσαν ψυχὴν θλιβομένην καὶ καταπονουμένην ὑπὸ τῶν πειρασμῶν καὶ τῶν περισπασμῶν τῆς παρούσης ζωῆς. Συναισθανόμενος ὁ Ἅγιος τὸ βάρος τῆς πονεμένης ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν ἀνθρωπίνης ψυχῆς, ἐν ἀγωνίᾳ κραυγάζει: «Ψυχή μου, ψυχή μου, ἀνάστα τί καθεύδεις;». Ἡ κραυγὴ αὐτὴ ὁδηγεῖ εἰς τὴν συνειδητοποίησιν τῆς ματαιότητος καὶ εἰς τὸν ἀνέκφραστον φόβον τοῦ τέλους τῆς ἐπιγείου ζωῆς: «τὸ τέλος ἐγγίζει καὶ μέλλεις (ψυχή μου) θορυβεῖσθαι». Ἐνώπιον τοῦ ἀπροσδοκήτου τέλους τῆς ζωῆς ποὺ ἔρχεται «ὡς κλέπτης ἐν νυκτί», καλεῖ ἑαυτὸν ὁ τῆς Κρήτης Φωστὴρ καὶ κάθε πονεμένην καὶ ὑπὸ τοῦ φόβου τῆς ἀνασφαλείας διακατεχομέ-νην ψυχήν: «Ἀνάνηψον», λοιπόν, «ἵνα φείσηταί σου Χριστὸς ὁ Θεός, ὁ πανταχοῦ παρὼν καὶ τὰ πάντα πληρῶν».
Ἡ Ὀρθόδοξος Πατερικὴ διδασκαλία καὶ φωνὴ μᾶς καλεῖ, κατὰ τὸ ἐνώπιόν μας στάδιον, νὰ συναισθανθῶμεν ὁ καθεὶς «ποῖοι εἴμεθα, ποῦ εὑρισκόμεθα καὶ ποῦ ὑπάγομεν», ποῦ κατευθυνόμεθα δηλαδή. Νὰ αἰσθανθῶμεν τὸ μάταιον τοῦ προσκαίρου βίου καὶ νὰ μετανοήσωμεν δι᾿ ὅσα «ἐν γνώσει ἢ ἐν ἀγνοίᾳ, ἐν λόγοις ἢ ἐν ἔργοις, ἐν ἐπιτηδεύμασι καὶ πάσαις (ἡμῶν) ταῖς αἰσθήσεσιν» εἰργάσθημεν μέχρι τοῦδε ὄχι κατὰ τὸ εὐαγγέλιον καὶ τὸν νόμον τῆς Χάριτος τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ ἀνανήψωμεν. Μόνον τότε θὰ εὕρωμεν ἔλεος καὶ χάριν καὶ θὰ μᾶς φεισθῇ ὁ ἐτάζων καρδίας καὶ νεφροὺς καὶ τὰ κρύφια πάντα τῶν ἀνθρώπων καὶ τοὺς λογισμοὺς γιγνώσκων Κύριος καὶ δὲν θὰ μᾶς καταλογίσῃ τοὺς ἀδίκους λογισμούς, οἱ ὁποῖοι ὁδηγοῦν εἰς μάταια καὶ ἀνώφελα ἔργα.
Ὁ ἐνώπιόν μας ἀγὼν συμποσοῦται εἰς τὴν νῆψιν καὶ εἰς τὴν ἀνάνηψίν μας, εἰς τὴν μετάνοιαν. Διὰ τῆς μετανοίας, διὰ τῆς ἐπιγνώσεως τῆς καταστάσεώς μας δηλαδή, καὶ διὰ τῆς ἐξομολογήσεως, ἡ ζωή μας στεφανώνεται διὰ «τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν, διὰ τῆς κοινωνίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, διὰ τοῦ πληρώματος τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν». Ἡ ἀνάνηψις ταυτίζεται πρὸς τὴν συνείδησιν τοῦ μετανοοῦντος ἀνθρώπου (Πρβλ. Β΄ Κορ. α΄, 12 καὶ Ρωμ. β΄, 15). Ἡ συνείδησις εἶναι δῶρον τοῦ Θεοῦ.
Ἀδελφοὶ καὶ τέκνα ἐν Κυρίῳ,
Καλούμεθα οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ νὰ βιώσωμεν τὴν περίοδον τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ὡς χρόνον συνειδησιακῆς νήψεως καὶ ἀνανήψεως, ὡς στιγμὴν αἰωνιότητος τῆς Ὀρθοδόξου ταυτότητός μας. Δηλαδή, καλούμεθα νὰ ζήσωμεν καὶ νὰ συμβιώσωμεν μὲ τὸν Χριστόν. Νὰ ζήσωμεν ἐκκλησιαστικῶς καὶ πνευματικῶς. Διότι μόνον εἰς τὴν ἐν Χριστῷ ζωὴν ὑπάρχει ἡ δυνατότης νὰ ἀνανήψῃ ἡ συνείδησίς μας καὶ νὰ ἀνέλθωμεν εἰς τὸν χῶρον τῆς πραγματικῆς ἐλευθερίας καὶ τῶν ἀλανθάστων κριτηρίων πρὸς ἀνάπαυσιν καὶ λύτρωσίν μας.
Κατὰ τὴν ἔναρξιν τῆς εὐλογημένης ταύτης περιόδου, ὁ Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης καὶ ἡ Μήτηρ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία ἐπισκέπτονται πᾶσαν Ὀρθόδοξον Χριστιανὴν ψυχὴν κοπιῶσαν καὶ πεφορτισμένην καὶ ἀπαραμύθητον ὑπὸ τῶν ἀξιῶν καὶ ἡδονῶν καὶ ἀπολαύσεων τῆς σαρκὸς καὶ τοῦ κόσμου τούτου, συμπορεύονται καὶ συμπροσεύχονται πρὸς τὸν «προσερχόμενον σφαγιασθῆναι καὶ δοθῆναι εἰς βρῶσιν τοῖς πιστοῖς Βασιλέα τῶν βασιλευόντων καὶ Κύριον τῶν κυριευόντων»: Ἀξίωσον, Κύριε, πάντας τοὺς Ὀρθοδόξους πιστοὺς ἐν εἰρήνῃ καὶ συντριβῇ καρδίας νὰ διαπορευθοῦν τὴν ἱερὰν περίοδον καὶ τὸ ἀνοιγόμενον στάδιον, «χαριτῶν καὶ δυναμῶν ὅπως προφθάσω-μεν, ἐκτελέσαντες τὸν δρόμον ἀνδρικῶς, τὴν κυρίαν ἡμέραν τῆς Ἀναστάσεώς Σου, καὶ ἐν χαρᾷ στεφανηφοροῦντες αὐτὴν ἀκαταπαύστως αἰνέσωμεν» (πρβλ. ποίημα κυρίου Θεοδώρου, Τριώδιον).
Εὐλογοῦντες πατρικῶς ὑμᾶς, τέκνα ἀγαπητὰ καὶ πιστὰ τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας, καὶ ἡνωμένοι μαζί σας ἐν προσευχαῖς καὶ δεήσεσιν, ἐπικαλούμεθα ἐπὶ πάντας τὴν δύναμιν τοῦ Τιμίου καὶ ζωοποιοῦ Σταυροῦ καὶ τὰς πρεσβείας τῆς Κυρίας Θεοτόκου, τῶν ἁγίων Ἀγγέλων καὶ πάντων τῶν Ἁγίων, ὥστε ἅπαντες ἀξίως τῆς κλήσεως ἡμῶν ὡς Ὀρθοδόξων νὰ πολιτευθῶμεν, καὶ νὰ ἀπολαύσωμεν τοιουτοτρόπως τῆς τρυφῆς καὶ τῆς δόξης τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου, εἰς Ὃν τὸ κράτος καὶ ἡ εὐχαριστία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

 Ἁγία καὶ Μεγάλη Τεσσαρακοστὴ ,βιζ´
† Ὁ Κωνσταντινουπόλεως
διάπυρος πρὸς Θεὸν εὐχέτης πάντων ὑμῶν

-----------------------
Ἀναγνωσθήτω ἐπ᾿ ἐκκλησίας κατὰ τὴν Κυριακὴν τῆς Τυρινῆς, κς΄ Φεβρουαρίου, ἀμέσως μετὰ τὸ Ἱερὸν Εὐαγγέλιον.

Η ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΤΟΥ Μ.ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΣΤΗ Ν.ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ-Φωτο

Με κατάνυξη, ιεροπρέπεια και συγκίνηση γιορτάστηκε η μνήμη της Αγίας Οικογενείας του Μεγάλου Βασιλείου στον Ιερό Ναό των Αγίων Βασιλείου και Κοσμά του Αιτωλού στη Νέα Φιλαδέλφεια.Το πρωί της Κυριακής 8 Ιανουαρίου τελέσθηκε ο όρθρος κατά την διάρκεια του οποίου εψάλει η Ακολουθία των Αγίων, ποίημα του μακαριστού Υμνογράφου της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Μοναχού Γερασίμου Μικραγιαννανίτου και ακολούθησε πανηγυρική θεία Λειτουργία στο τέλος της οποίας ευλογήθηκαν τα παιδιά της ενορίας που παρά το δριμύ ψύχος είχαν κατακλύσει τον Ναό για να προσκυνήσουν το απότμημα εκ του ιερού λειψάνου του Μεγάλου Καππαδόκη Πατέρα,να μεταλάβουν των Αχράντων Μυστηρίων και να πάρουν τα δώρα που εξασφάλισε για αυτά μέσω της "Αποστολής" ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ν.Ιωνίας και Φιλαδελφείας κ. Γαβριήλ.Τον Θείο Λόγο κήρυξε ὁ Παν. Αρχιμανδρίτης Θεόκλητος Μέντης, ιεροκήρυξ της Ι.Μητροπόλεως Νέας Ιωνίας και Φιλαφελφείας, ὁ οποίος αναφέρθηκε στον θεοίδρυτο θεσμό του γάμου.Ιδιαιτέρως τόνισε την σημασία της θυσιαστικής αγάπης στην ομαλή πορεία της ιεράς συζυγίας.Τέλος σκιαγράφησε τον ορθό τρόπο ανατροφής των παιδιών σύμφωνα με τούς πατέρες της Εκκλησίας αλλά και τη ζωή των Αγίων Βασιλείου και Ἐμμέλειας.Έκλεισε λέγοντας «ο σεβασμός μας προς τα μικρά παιδιά είναι κάτι που σχετίζεται με την ίδια τη σωτηρία μας».Στο τέλος των ιερών Ακολουθιών ο προϊστάμενος του Ιερού Ναού, Αρχιμ. Τιμόθεος Ηλιάκης, ευχαρίστησε τον Σεβ. Μητροπολίτη Ν. Ιωνίας κ. Γαβριήλ για το ενδιαφέρον του στην εξασφάλιση των δώρων των παιδιών και την ευλογία του για την πραγματοποίηση της εορτής της αγίας Οικογενείας του Μ. Βασιλείου, Βασίλειος και Εμμέλεια οι γονείς, Βασίλειος, Γρηγόριος, Πέτρος, Ναυκράτιος, Μακρίνα και Θεοσέβεια τα ιερά βλαστάρια,μιας εορτής που θεσπίσθηκε Συνοδικά το 1998 επί Αρχιεπισκόπου Χριστοδούλου και ορίσθηκε ως "Προστάτης του ιερού της Οικογενείας θεσμού" και που δεν θα πρέπει ιδιαίτερα στους σημερινούς δύσκολους καιρούς να ατονίσει. 

Τα ζώα της φάτνης

Στη βυζαντινή εικόνα της Γεννήσεως του Σωτήρος το κεντρικό πρόσωπο, το θείο Βρέφος, ­εικονίζεται μέσα σε σπήλαιο ανάμεσα σε ζώα· ή μάλλον τα ζώα είναι σκυμμένα πάνω Του· είναι πάντοτε δύο και είναι συγκεκριμένα: ένας «βούς» (βόδι) και ένας «όνος» (γαιδουράκι).
Δηλώνεται έτσι ότι ο Υιός του Θεού γεννήθηκε ως άνθρωπος όχι σε παλάτι βασιλικό, ούτε καν σε σπίτι όπου μένουν άνθρωποι, αλλά σε στάβλο, σε σπηλιά που χρησίμευε ως κατάλυμα ζώων! Υπενθυμίζει δηλαδή τις πολύ ταπεινές συνθήκες υπό τις οποίες γεννήθηκε ο Κύριος, που ήταν η αρχή των αλλεπάλληλων ταπεινώσεων που καταδέχθηκε να υπομείνει στην επί γης ζωή Του για τη σωτηρία μας μέχρι την Άκρα Ταπείνωση του σταυρικού Πάθους Του!
Δεν πρόκειται όμως μόνο γι᾿ αυτό. Η παρουσία των δύο συγκεκριμένων ζω­ων κοντά στο νηπιάσαντα Θεό υπενθυμίζει κυρίως την εκπλήρωση δύο προφητειών της Παλαιάς Διαθήκης, των προφητών Αμβακούμ και Ησαΐα.

Ο προφήτης Αμβακούμ με το προφητικό του βλέμμα διακρίνει την ενανθρώπηση του Υιού του Θεού, που επρόκειτο να συμβεί μετά από αιώνες, και λέγει στον Υιό μεταξύ των άλλων: «Εν μέσω δύο ζώων γνωσθήση» (Αμβ. γ´ 2). Στο χωρίο αυτό έχουν δοθεί πολλές ερμηνείες· αυτή που μας ενδιαφέρει εδώ είναι η εξής: Θα γνωρισθείς ανάμεσα σε δύο ζώα. Ο Θεός «εφανερώθη εν σαρκί» (Α´ Τιμ. γ´ 16), έγινε γνωστός κατ᾿ αρχάς μεταξύ δύο ζώων. Επομένως η βυζαντινή αγιογραφία είναι σαν να μας λέει: Κοιτάξτε αυτό το βρέφος! Είναι ο Μεσσίας που προφήτευσε ο προφήτης Αμβακούμ.

Πιό σαφής είναι η προφητεία του προφήτη Ησαΐα: «Έγνω βούς τον κτησάμενον και όνος την φάτνην του κυρίου αυτού, Ισραήλ δε με ουκ έγνω και ο λαός με ου συνήκε» (Ησ. α´ 3). Εδώ ομιλεί ο Θεός με παράπονο για την ­αχαριστία και απιστία των Ισραηλιτών και λέει: Το βόδι γνωρίζει τον ιδιοκτήτη που το φρον­τίζει, και το γαιδουράκι ξέρει τη φάτνη του κυρίου του. Αντίθετα, ο περιούσιος λαός μου, ο Ισραήλ, που τόσο τον έχω ευεργετήσει, δεν με αναγνωρίζει ειλικρινά Κύριό του, δεν με νιώθει.
Η παράδοση της Εκκλησίας εφάρμοσε το χωρίο στην περίσταση της Γεννήσεως. Τα ζώα της φάτνης αναγνώρισαν τον Δεσπότη τους, τον Κύριο του ουρανού και της γης. Τον αναγνώρισαν και Τον προσκύνησαν. Οι Ιουδαίοι όμως δεν Τον αντιλήφθηκαν. Δεν υπήρχε χώρος στο πανδοχείο της Βηθλεέμ για την Παρθένο και τον κυοφορούμενο Μεσσία, οι πόρτες των Βηθλεεμιτών έμειναν κλειστές για τον ερχόμενο Κύριο, και οι καρδιές τους παγωμένες. Ελάχιστες αγνές καρδιές βρέθηκαν άξιες και πρόθυμες να Τον προσκυνήσουν, οι ποιμένες.

Το παράπονο του Θεού στη συγκεκρι­μένη προφητεία τονίζεται ακόμη περισσότερο από το είδος των ζώων που συγ­κρίνονται με τους ανθρώπους – Ι­­σ­ραηλίτες. Είναι δύο ζώα γνωστά για τη χαμηλή νοημοσύνη τους· ­μάλιστα, προκειμένου για τον όνο, και για το πείσμα του. Δύο ζώα που οι ονομασίες τους χρησιμοποιούνται υβριστικά από τους ανθρώπους. Αυτά κατάλαβαν την παρουσία του Θεού στη γη· ο άνθρωπος, η κορωνίδα της ορατής δημιουργίας, δεν την κατάλαβε – γεγονός που καταδει­κνύει το κατάντημα του ανθρώπου: «άνθρωπος εν τιμή ων ου συνήκε, παρασυνεβλήθη τοις κτήνεσι τοις ανοήτοις και ωμοιώθη αυτοίς» (Ψαλ. μη´ [48] 13). Ο άνθρωπος, ενώ τιμήθηκε από τον Θεό με το «κατ᾿ εικόνα», δεν το αντιλήφθηκε, δεν το εκτίμησε αυτό. Αλλά με τις αμαρτίες του έκανε τον εαυτό του όμοιο με τα ζώα, που δεν έχουν λογικό όπως αυτός.
Σύμφωνα με αυτή την προοπτική τα δύο ζώα συμβολίζουν και κάτι άλλο: τον άνθρωπο που αποκτηνώθηκε από την αμαρτία, τον οποίο ελεεί ο Θεός και προσφέρεται σ᾿ αυτόν ως «ο άρτος ο ζων ο εκ του ουρανού καταβάς» (Ιω. Ϛ´ 51), η πνευματική τροφή που θα του δώσει την αληθινή ζωή, τη ζωή της κοινωνίας με τον Θεό, που θα τον κάνει άνθρωπο αληθινό, θεό κατά χάριν.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος στη χριστουγεννιάτικη ομιλία του ­διακρίνει στα δύο ζώα τους δύο «λαούς»: το βόδι, νομικώς καθαρό ζώο (βλ. ­Λευιτ. ια´ [11]), συμβολίζει τους Ιουδαίους, οι ο­ποίοι «μηρυκάζουν» (όπως το βόδι) το Νόμο του Θεού· ο όνος, νομικώς ακάθαρτο, συμβολίζει τους ειδωλολάτρες (βλ. PG 36, 332A).
Τα δύο διαφορετικά ζώα συνάζονται κοντά στο Σωτήρα, που έρχεται να δημιουργήσει τη μία οικογένεια της Εκκλησίας, μέσα στην οποία «ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην…», αλλά «πάντες» είναι «εις εν Χριστώ»· όλοι οι πιστοί έχουν γίνει ένας νέος άνθρωπος με την ένωσή τους με τον Χριστό (Γαλ. γ´ 28). Δεν ισχύουν πλέον διαφορές εθνικότητας, κοινωνικής τάξεως και φύλου. Τώρα υπάρχει ο εν Χριστώ άνθρωπος, «ο καινός άνθρωπος» (Εφ. β´ 15), ο αναγεννημένος, ο αγιασμένος, ο άνθρωπος της Χάριτος, που οι διαθέσεις, τα λόγια, οι πράξεις του έχουν τη σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος.

Δύο ζώα κοντά στη φάτνη του νεογέννητου Χριστού! Πόσα μηνύματα: το μυστήριο της αποδοκιμασίας του Μεσσία, ο φοβερός ξεπεσμός του ανθρώπου, η χαρά για ένα καινούργιο ξεκίνημα της ανθρωπότητας· η ελπίδα τέλος για μια καινούργια αρχή και στη δική μας προσωπική ζωή! 

Ορθόδοξο Περιοδικό “Ο ΣΩΤΗΡ”

Μήνυμα Χριστουγέννων Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ν.Ιωνίας κ. Γαβριήλ

"Τήν ἀπαρχήν τῶν Ἐθνῶν, ὁ οὐρανός σοι προσεκόμισε, τῷ κειμένῳ νηπίῳ ἐν φάτνῃ, δι’ ἀστέρος τούς Μάγους καλέσας, οὕς καί κατέπληττεν, οὐ σκῆπτρα καί θρόνοι, ἀλλ’ ἐσχάτη πτωχεία΄ τί γάρ εὐτελέστερον σπηλαίου; τί δέ ταπεινότερον σπαργάνων; ἐν οἷς διέλαμψεν ὁ τῆς Θεότητός σου πλοῦτος, Κύριε Δόξα Σοι!"
Μέ αὐτή τήν ποιητική καί ἀνεπιτήδευτη περιγραφή, ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία, διά στόματος τοῦ ἱεροῦ Ὑμνογράφου τῶν Χριστουγέννων, μᾶς καλεῖ νά στρέψουμε τό βλέμμα τοῦ νοῦ καί τῆς καρδιᾶ μας πρός τήν λιτή καί ταπεινή φάτνη τῆς Βηθλέεμ, ἐκεῖ, πού ὁ Σωτήρ τοῦ κόσμου, ὁ προαιώνιος Λόγος του Θεοῦ, ὡς βρέφος, λαμβάνει δούλου μορφή καί γίνεται τέλειος ἄνθρωπος γιά χάρη τῶν ἀνθρώπων.
Πράγματι, μέγα καί παράδοξο τό μυστήριο! Ὁ ἵδιος ὁ Θεός, ἐκπληρώνοντας τήν ὑπόσχεσή Του πρός τούς Πρωτοπλάστους, λαμβάνει σάρκα καί ὁστά. Ὁ ἀόρατος γίνεται ὁρατός, ὁ ἀπρόσιτος γίνεται προσιτός, ὁ Θεός Δημιουργός γίνεται ἕνας ἀπό εμάς, προσλαμβάνει τήν διαβρωμένη ἀπό τήν ἁμαρτία ἀνθρώπινη φύση, προκειμένου νά τήν θεραπεύσει καί νά σώσει, ὅχι τόν λαό τοῦ Ἱσραήλ, ἀλλά ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα. Ἐσένα καί ἐμένα. Ὁ ἀπόστολος τῶν ἐθνῶν Παῦλος διατυπώνει ξεκάθαρα τόν λόγο καί τήν αἰτία τῆς θείας ἐνανθρωπήσεως «διὰ τὴν πολλὴν ἀγάπην αὐτοῦ ἠγάπησεν ἡμᾶς», «ἔκλινεν οὐρανούς και κατέβη».
Ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐκ τῆς Παρθένου Μαρίας ἀποτελεῖ γεγονός μοναδικό, ἀδιαμφισβήτητο καί αἰώνια ἐπαναλαμβανόμενο μέσα στήν ζωή καί στήν διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὁ Χριστός ἐπιλέγει νά εἰσέλθει στήν παγκόσμια ἱστορία σέ μία ἐποχή, ἡ ὁποία ὁμοιάζει ἀρκετά μέ τήν δική μας, μία ἐποχή ταραγμένη, μία ἐποχή γεμάτη φόβο καί ἀβεβαιότητα. Ὁ Ἵδιος, ἐν ἐσχάτη πτωχεία, γεννιέται σέ ἕνα ταπεινό καί ὑγρό σπήλαιο καί εἰσέρχεται στόν χρόνο κατά τρόπο σεμνό, λιτό, ταπεινό καί ἐντελώς φτωχικό «ἵνα σώσει τον κόσμον», ὑποδεικνύοντάς μας τόν τρόπο πού ὁφείλει ὁ κάθε Χριστιανός νά ζεῖ καί νά πορεύεται μέσα στό εὔθραυστο καί ἀπρόοπτο ταξίδι τῆς ζωῆς. Γίνεται πρόσφυγας, ὁ πρώτος μετανάστης σέ ὁλόκληρη τήν ἀνθρώπινη ἱστορία καί διώκεται, προκειμένου νά ἐκπληρωθεῖ τό Σχέδιο τῆς Θείας Οἰκονομίας γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Ὁ μεγαλύτερος ξένος ὁλων τῶν ἐποχῶν καί ὁλων τῶν αἰώνων εἶναι ὁ Κύριός μας. Ξένος στήν γέννηση, ξένος στην ζωή, ξένος στόν θάνατο, ξένος καί στήν Ἀνάσταση, ἀφοῦ ἡ ἵδια ἡ ἐνανθρώπησή Του ἀποτελεῖ τήν κατεξοχήν μετανάστευση.
Σήμερα, σέ μία ἐποχή πού χαρακτηρίζεται ἐπίσης ἀπό ταραχές καί ἀβεβαιότητα, ἀπό ἄγχος καί ἀγωνία, μία ἐποχή πού λαοί ἐξαναγκάζονται νά ἐγκαταλείψουν τίς πατρίδες τους λόγῳ τῶν πολύμορφων τραγικῶν καί δυσχερῶν καταστάσεων πού βιώνουν, ἀναζητώντας ἀλλοῦ ἕνα καλύτερο καί ποιοτικότερο μέλλον, μία ἐποχή κρίσεως, ὅχι μόνο οἰκονομικής, ἀλλά κυρίως πνευματικῆς καί ἀνθρωπιστικής, ἀξιῶν, θεσμῶν καί ὁραμάτων, ὁ κόσμος δείχνει νά ἔχει χάσει τόν προσανατολισμό του. Ἡ ψυχή τοῦ ἀνθρώπου διψᾶ καί ἀναζητᾶ διακαῶς μία πυξίδα μέ προορισμό τόσο τήν ἀπολεσμένη ἐλπίδα καί ἐμπιστοσύνη, ὅσο καί τήν ποθούμενη ἀσφάλεια.
Τό κοσμοσωτήριο γεγονός τῆς Γεννήσως τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ ἀποτελεῖ ἀπό μόνο του ἕνα γεγονός ἐλπίδας, χαρᾶς καί αἰσιοδοξίας! Ἡ Σάρκωση τοῦ Κυρίου ἀκτινοβολεῖ τό φῶς τῆς ἀνυπέρβλητης ἀγάπης τοῦ Θεοῦ γιά τόν ἄνθρωπο, μιᾶς ἀγάπης θυσιαστικῆς πού πλημμυρίζει μέ εἰρήνη καί κυριεύει μέ ἔλεος τις καρδιές τῶν ἀνθρώπων καί φθάνει γιά μᾶς μέχρι τόν Σταυρό. Αὐτή ἡ μοναδική ἀγάπη ἐκπέμπει σήμερα, ὅσο ποτέ ἀλλοτε, μηνύματα ἐλπίδας καί ἐμπιστοσύνης πρός Αὐτόν, πού ποτέ δεν μᾶς πρόδωσε καί προσκαλεῖ κάθε ἕναν ἀπό ἐμᾶς, ἀνεξαρτήτως φύλου, χρώματος καί καταγωγῆς νά συνεορτάσουμε ἐν ἀγάπῃ καί ἐν ὁμονοίᾳ τήν Θεία Γέννησή Του καί νά συμψάλουμε μαζί μέ τούς ἀγγέλους «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καί ἐπί γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία».
Σέ αὐτή τήν πρόσκληση πού μᾶς ἀπευθύνει ο Υἱός τοῦ Θεοῦ ἀναμένει καρτερικά τήν δική μας ἀνταπόκριση. Ἀναμένει τήν δική μας ἀγάπη! Εὔχομαι σέ ὁλους μέσα ἀπό την καρδιά μου τά φετινά Χριστούγεννα καί τό νέο ἔτος νά εἶναι ἡ ἀπαρχή μίας καινῆς καί φωτισμένης ζωῆς γεμάτη ἀπό τήν Χάρη καί τήν Εὐλογία τοῦ γεννημένου Σωτήρος Χριστοῦ!
Καλά και  Ευλογημένα Χριστούγεννα!
Καλό και  Δημιουργικό 2017
† Ὁ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ Ν.ἸΩΝΙΑΣ και ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ ΓΑΒΡΙΗΛ