ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΚΟΙΜΗΘΕΝΤΑ ΙΕΡΕΑ ΝΙΚΟΛΑΟΝ ΠΛΑΝΑ

 

 Ο μακαριστός Μητροπολίτης πρώην Παραμυθίας Τίτος Ματθαιάκης, ήταν από τους πρώτους που έγραψαν για τον άγιο Νικόλαο τον Πλανά και τούτο γιατί υπήρξε πνευματικό αυτού τέκνο, όπως και ο κατά σάρκα αδελφός του μακαριστός Μητροπολίτης Ν. Ιωνίας-Φιλαδελφείας Τιμόθεος, μάλιστα στον αείμνηστο Μητροπολίτη Τίτο, ο άγιος Νικόλαος είχε πει ότι θα γινόταν Κληρικός και Αρχιερεύς όμως η Αρχιερωσύνη του θα ήταν πολύ δύσκολη , κάτι που έγινε με την αντικανονική του απομάκρυνση από τον Θρόνο της Ιεράς Μητροπόλεως Παραμυθίας επί  Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου Κοτσώνη. Ο αείμνηστος Τίτος βοηθούσε τον Άγιο παπα Πλανά στις θείες λειτουργίες στον Προφήτη Ελισσαίο και είναι το παιδί που τον είδε να υπερίπταται της Αγίας Τράπεζας κατά την ώρα της Θείας Λειτουργίας. Από το βιβλίο του Μητροπολίτου Τίτου, " 'Ο Ιερεύς Νικόλαος Πλανάς και το έργον αυτού", μεταφέρουμε εδώ τα της εκδημίας και νεκρώσιμου ακολουθίας του αγίου, καθώς και την επί του τάφου ομιλία  του φοιτητού τότε της Θεολογίας Κωνσταντίνου Ματθαιάκη του μετά ταύτα Μητροπολίτου Παραμυθίας, Φιλιατών και Γηρομερίου Τίτου του Α΄.

 "Ξημέρωσε η Κυριακή τού Ασώτου, 28η Φεβρουαρίου τού έτους 1932. Αυτή είναι η μέρα πού λειτούργησε για τελευταία φορά στο επίγειο θυσιαστήριο. Μετά τη Θεία Λειτουργία έχασε τις αισθήσεις του. 

 Ως ασθενής περέμεινε στην οικία του ευσεβούς υιού του Ιωάννου επι της οδού Δράκου 39 στην Γαργαρέττα,όπου και παρέδωσε την αγία του ψυχή στις 2 Μαρτίου 1932 ,ημέρα κατά την οποίαν είχε την επέτειο της εις Πρεσβύτερον χειροτονίας του.. Έκανε το σημείο τού Τιμίου Σταυρού και είπε: «Τον δρόμον τετέλευκα. Δόξα σοι ο Θεός! Η θεία χάρη να σάς ευλογεί». Με αυτά τα λόγια άφησε τον κόσμο τούτο. 

Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΛΑΝΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ ΤΙΤΟΥ ΜΑΤΘΑΙΑΚΗ

Το πρωί έφεραν το ιερό του λείψανο στον Ναό τού Αγ. Ιωάννου της οδού Βουλιαγμένης, όπου ετέθη σε λαϊκό προσκύνημα για τρείς ημέρες. Οι λαϊκές εκδηλώσεις ήταν πρωτοφανείς και το πλήθος τού λαού αναρίθμητο. Χιλιάδες λαού κατέφθασαν από το λεκανοπέδιο Αττικής για να αποχαιρετήσουν τον σύγχρονο Άγιο.Της κηδείας αυτού προέστη ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος (+1938),ο οποίος εκφώνησε και τον επικείδιο λόγο,επίσης ωμίλησεν ο εκ των συνεφημερίων αυτού ιερεύς Νικόλαος Λαμπρόπουλος ενώ επι του τάφου εξέφωνησε επιτάφιο ομιλία ,εκ μέρους των Πνευματικών του παιδιών,ο τότε φοιτητής της Θεολογίας Κωνσταντίνος Ματθαιάκης ο μετά ταύτα Μητροπολίτης Παραμυθίας,Φιλιατών και Γηρομερίου Τίτος (+1991)." 

                                       
                  Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΛΑΝΑΣ ΜΕ ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ ΤΟΥ               

ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΚΟΙΜΗΘΕΝΤΑ ΙΕΡΕΑ ΝΙΚΟΛΑΟΝ ΠΛΑΝΑ

Υπό του φοιτητού της Θεολογίας Κωνσταντίνου Ματθαιάκη, μ.τ. Μητροπολίτου Παραμυθίας ΤΙΤΟΥ Α΄.

"Δίκαιοι εις τον αιώνα ζώσι και εν Κυρίω ο μισθός αυτών και η φροντίς αυτών παρά Υψίστω.Διά τούτο λήψονται το βασίλειον της ευπρέπειας και το διάδημα του κάλλους εκ χειρός Κυρίου,ότι τη δεξιά σκεπάσει αυτούς και τω βραχίων υπερασπιεί αυτών"(Σοφ.Σολομ.5,15-16).

 Οι θεόπνευστοι ούτοι λόγοι της Σοφίας Σολομώντος ευρίσκουσι πλήρη την εφαρμογήν αυτών επί του δικαίου τούτου και ευσεβούς Πατρός της Εκκλησίας ημών,ιερέως Νικολάου Πλανά,ούτινος το σεπτόν σκήνωμα αποθέτομεν εις τον παρόντα τάφον,πλησίον του ιερού Θυσιαστηρίου του ναού αυτού,εν τω οποίω ελάτρευσε τον Θεόν πιστώς και ευσυνειδήτως καθ΄όλην την μακράν ιερατικήν αυτού διακονίαν.

Διά τε των πολλών αυτού αρετών και της θεαρέστου αυτού εν τω αμπελώνι του Κυρίου εργασίας,κατέστησεν την εαυτού ψυχήν,ευάρεστον Αυτώ,δικαιούμενος ενώπιον του ουρανίου του Θεού θυσιαστηρίου της θείας μακαριότητος της Βασιλείας Αυτού και στεφανούμενος με το απαραμίλλου κάλλους διάδημα,ένεκα των αγαθών έργων,άτινα εν τω κόσμω τούτω ειργάσατο.

Με βαθύν πόνον περιστοιχίζομεν το σεπτόν αυτού σκήνωμα τα πνευματικά αυτού τέκνα,οι προσφιλείς του ενορίται,οι ευσεβείς και πισταί αυτού μαθήτριαι,οι σωθέντες δι αυτού.Ολόκληρος η πόλις των Αθηνών και τα περίχωρα αυτής θρηνούν τον αποχωρισμόν του,διότι ήτο γνωστός τοις πάσιν και άγιος πράγματι Πατήρ της Εκκλησίας ημών.

Ετίμησεν την Εκκλησίαν όσον ολίγοι,διεκρίθη τοσούτον εν αυτή,ούτως ώστε απέκτησε φήμην αγαθήν τιμώμενος παρά πάντων ανεξαιρέτως,ως άγιος άνθρωπος,δια τε την ενάρετον αυτού πολιτείαν,την βαθείαν προς τον Θεόν πίστιν και αφοσίωσιν,τα καλά έργα,τα οποία εποίησεν,ως Ποιμήν ο Καλός του αμπελώνος Χριστού.Αυτού το πρότυπον έχων εν νώ,ηκολούθησε πιστώς τα παραγγέλματά του,μηδόλως παρεκκλίνας των Θείων Αυτού εντολών.Διό ως Πνευματικός Πατήρ έσωσε χιλιάδας ψυχών,οδηγήσας αυτάς πρός την αλήθειαν και το φώς του Σωτήρος Χριστού.

Υπήρξεν αληθώς πρότυπον ευσεβείας και αγιότητος,τελειοποιηθείς εν πάσαις ταις χριστιανικαίς αρεταίς.΄Ακακος και πράος,εξέπληττε πάντας η άκρα αυτού αγαθότης.Εφέρετο ως μικρόν παιδίον,με μειλιχιότητα και προσήνειαν,βαθείαν ταπείνωσιν και απέραντον αγάπην και συμπάθειαν.Πρός τους αμαρτήσαντας ιδία εξεδηλούτο περισσότερον η καλωσύνη του.Με αυτήν προσείλκυε τους βαρέως αμαρτήσαντας εις μετάνοιαν.Ουδέποτε εφείσθη κόπων προκειμένου ν΄αναγεννήση και σώση ψυχάς.

Η αφιλοχρηματία του θα παραμείνη μνημειώδης.Η ελεημοσύνη του,η πολλή του ευσπλαχνία πρός τους πάσχοντας και τους πτωχούς ήτο λίαν παραδειγματική.Πρίν εισέλθη εις τας τάξεις του ιερού Κλήρου διένειμε τα αγαθά της περιουσίας του μεριδίου αυτού εις τους πτωχούς.

Ηγάπησε κατ΄εξοχήν τα σκηνώματα του Κυρίου,αναδειχθείς ως άριστος λειτιυργός της Εκκλησίας,μύστης της Χάριτος του Θεού.Τον βίον αυτού διήνυσεν εν μακρά προσευχή.Δι αυτής κατώρθωνε να διδάσκη και να σώζη ψυχάς,να φρονιματίζη και νουθετή,να εμπνέη και εξαυλώνη πιστούς,να συνεγείρη τους ανθρώπους εις την αληθινήν πνευματικήν λατρείαν του Θεού.Ημέραν και νύκτα προσηύχετο,τελών διαρκή άσκησιν και εγρήγορσιν.'Αλλοτε με τας παρατεταμένας και κατανυκτικάς αυτού λειτουργίας και άλλοτε με τας ιεράς παννυχίδας ηρέσκετο η ψυχή αυτού να λατρεύη τον Θεόν.Οι πάντες συνέρρεον πτος τον καλοκάγαθον τούτον Πατέρα,ίνα αποθέσουσιν το βάρος των ψυχών αυτών,να ζητήσουν δι αυτού το έλεος και την βοήθειαν του Θεού.Και τα μικρά παιδία ησθάνοντο την πολλήν του χάριν,τον έβλεπον ως επίγειον ΄Αγγελον.

Αι πτοσευχαί του εισακουόντο,είχεν πολλήν ενώπιον Θεού παρρησίαν.Εις τους κοπιώντας και πεφορτισμένους της παρούσης ζωής ήτο βακτηρία,εις τους παραπεσόντας τη αμαρτία η ανάνηψις,εις τους ασθενούντας η ανακούφισις και ιάσις,εις τους ενδεείς η συναντίληψις,εις τεθλιμμένους η παρηγορία και ενθάρρυνσις,εις τους προσευχομένους αληθής μεσίτης της χάριτος του Θεού.

Η όλη του παρουσία,η βιβλική αγία μορφή του,το σεμνόν του παράστημα,το βαδισμά του,οι λόγοι και οι τρόποι του,η λιτότης και η πολλή του εγκράτεια,η διαρκής αυτού άσκησις και νηστεία ενεπίουν βαθείαν εις πάντας εντύπωσιν,οίτινες εξεδήλωνον παντοιοτρόπως προς αυτόν τον βαθύτατον αυτών σεβασμόν,τιμήν και ευλάβειαν.Τα θαυμάσια έργα της Χάριτος του Θεού,άτινα εποίει πρός δόξαν Θεού κατέστησαν αυτόν επιφανή Πατέρα εν τη στρατευομένη του Χριστού Εκκλησία.

Πολυσέβαστέ μοι Πνευματικέ Πάτερ,

Ιδού ημείς τα πνευματικά σου τέκνα αποθέτομεν μετ΄ευλαβείας πολλής το σεπτόν σκήνωμά σου επι τον τάφον,εν ω συνάμα σε παρακαλούμεν,μη παύσης δεόμενος υπέρ πάντων ημών τω Αγίω Θεώ.Με το βαθύ συναίσθημα της προς σε ευγνωμοσύνης μας,υποσχόμεθα να διαφυλάξωμεν εις τα μύχια της καρδίας μας όλα όσα η αγία και ευσεβής ψυχή σου εδίδαξεν ημας.Θα τηρήσωμεν τας σοφάς πατρικάς σου υποθήκας,υπέρ παν δε άλλο το εξαίρετον παράδειγμα της εναρέτου πολιτείας σου,της ακραδάντου πίστεως και ευσεβείας σου,δι ων εδικαιώθης παρά του Θεού και κατέστη μακαριστή η ψυχή σου.Εύχου και υπέρ ημών,των ταπεινών δούλων του Θεού ν΄αξιωθώμεν της επουρανίου βασιλείας.
Η μνήμη σου θα παραμείνη αιωνία.".

Ο ΤΑΦΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΚΥΝΗΓΟ

"Στις 29 Αυγούστου τού 1992 τα ιερώτατα και θαυματουργά λείψανα τού Αγίου Νικολάου τού Πλανά τοποθετηθήκαν σε ασημένια λάρνακα, πού σήμερα βρίσκεται στο δεξιό κλίτος τού παραπάνω Ναού. Η Αγία μας Εκκλησία τον ανακήρυξε και επισήμως ως άγιο κατά την 135η Συνοδική Περίοδο (1991 - 1992) τού Πανσέπτου Οικουμενικού Πατριαρχείου, έπειτα από εισήγηση τού  μακαριστού Μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου,ο οποίς συνέθεσε και την ιερά Ακολουθία του Αγίου, και με φροντίδα τού μακαριστού Μητροπολίτου Παροναξίας Αμβροσίου.

Η μνήμη του τιμάται κατά την καθιερωμένη πανήγυρη της 2ας Μαρτίου. Εάν η ημέρα της εορτής συμπίπτει κατά την περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστης, τοτε η μνήμη του εορτάζεται κατά την επόμενη Κυριακή. Ωσαύτως στη Νάξο εορτάζει την πρώτη Κυριακή τού Σεπτεμβρίου, ενώ στην Πάρο την τρίτη Κυριακή τού Σεπτεμβρίου, κατά την καθιερωθείσα προσφάτως Σύναξη τών Πέντε Αγίων της Ι. Μ. Παροναξίας. "

                           ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΝΑ 

                        Ποίημα Μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου

                                                     Ηχος α΄

Τάς του πλάνου παγίδας εκφυγών, ιερώτατε, απλανώς επορεύθης διά βίου,πατήρ ημών ,Νικόλαε αοίδιμε Πλανά,ουράνια χαρίσματα λαβών,αγρυπνίαις και νηστείαις,ιερουργών οσίως τω Κυρίω σου. Όνπερ καθικετεύων εκτενώς ,Νάξιον ιεράτευμα,πρέσβευε δωρηθήναι καί ημίν το μέγα έλεος.  

  

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ πρώην ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ ΤΙΤΟΣ ΜΑΤΘΑΙΑΚΗΣ μαθητής του Αγίου Νικολάου Πλανά

ΤΟ ΠΕΤΡΑΧΉΛΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΝΑ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΑΙΤΩΛΟΥ Ν.ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ  

Ο Προφήτης Ελισσαίος στο Μοναστηράκι

 

Σκουφάκι του Αγίου 

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΛΑΝΑΣ Ο ΑΓΙΟΣ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ ΜΑΣ

ΠΑΠΑ- ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΛΑΝΑΣ Ο ΑΓΙΟΣ ΤΩΝ ΗΜΕΡΩΝ ΜΑΣ 

ΤΟ ΕΠΙΤΡΑΧΉΛΙΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΝΑ ΣΤΟΝ Ι.ΝΑΟ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ Ν.ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑΣ 

  Κορυφαία έκφραση της αληθινής κατά Χριστόν ζωής τού κάθε συνειδητού πιστού και πιο πολύ τού πραγματικού και τελείου ιερέως, αποτελεί η ζωή και το έργο τού αγίου ιερέως Νικολάου τού Πλανά, αγίου των ημερών μας. 

Η εύανδρος και αγιοτόκος Νάξος είχε την θεία εύνοια και ευλογία να είναι η γενέτειρά του. Γεννήθηκε το έτος 1851. Οι γονείς του, καπετάν Γιάννης και Αυγουστίνα, ήταν άνθρωποι εύποροι, ευσεβείς και καλοκάγαθοι, όπως όλοι οι νησιώτες. Είχαν και ένα εμπορικό καΐκι πού πήγαινε από τη Νάξο στη Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη, ακόμα και στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.

Η όλη του ζωή, από τα παιδικά του χρόνια ακόμα, προέλεγε τη μέλλουσα ζωή και πολιτεία του. Τις θείες θαυματουργικές δυνάμεις έλαβε με την χάρη τού Θεού από τα παιδικά του χρόνια. Έτσι, γνώριζε τον καταποντισμό τού καϊκιού τους έξω από την Πόλη και το είπε στους γονείς του.

Τα πρώτα γράμματα έμαθε από τον παππού του -πατέρα της μητέρας του- ιερέα Γεώργιο Μελισσουργό, κοντά στον οποίο έμαθε να διαβάζει το ιερό Ψαλτήριο. Μαζί του επίσης πήγαινε στις θείες Λειτουργίες και τον διακονούσε στο Ιερό Βήμα, ενώ παράλληλα δεχόταν τα νάματα της Θείας Λατρείας. Όταν ο Νικόλαος ήταν δεκατεσσάρων ετών, ο πατέρας του άφησε τον κόσμο αυτό. Έτσι η μητέρα του μαζί με την αδελφή του ήρθαν στην Αθήνα και πήγε και ο ίδιος μαζί τους. Έμεναν στην περιοχή πού είναι μεταξύ τού Ι. Ναού τού αγ. Ιωάννη της Πλάκας και τού Ναού τού αγ. Παντελεήμονος Ιλισσού, όπου υπήρχαν πολλοί Ναξιώτες.

Μοίρασαν με την αδελφή του την πολύ αξιόλογη πατρική τους περιουσία. Αλλά το μερίδιό του το έβαλε ενέχυρο για κάποιο φτωχό, πού δεν τού το επέστρεψε ποτέ. Έτσι παρέμεινε για όλη του τη ζωή φτωχός. Σε ηλικία δεκαεπτά ετών συνήψε τίμιο γάμο κατόπιν πιέσεων της μητέρας του με την Ελένη Προβελεγγίου από τα Κύθηρα. Από τον γάμο αυτό απέκτησε ένα γιό, τον Ιωάννη. Ύστερα πέθανε η σύζυγός του. Στις 28 Ιουλίου τού έτους 1879 χειροτονήθηκε διάκονος στον Ι. Ναό Μεταμορφώσεως Σωτήρος Πλάκας. Στις 2 Μαρτίου τού 1885 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος  εις τον Ιερό Ναό Προφήτου Ελισσαίου στο Μοναστηράκι,και τοποθετήθηκε στον Ι. Ναό Αγ. Παντελεήμονος Ιλισσού,σύμφωνα με τον εκ των πρώτων βιογράφων του αλλά και πνευματικού του τέκνου,μακαριστό Μητροπολίτη Παραμυθίας Τίτο Ματθαιάκη,τις ημερομηνίες των χειροτονιών του έγραψε ο ίδιος στο πίσω μέρος μιας  εικόνος της οικογενείας του ,που εικονίζει τους αγίους Διακόνους Τίμωνα ,Παρμενά,Νικάνορα και τον άγιο Ισίδωρο, Υπηρέτησε επίσης στην Ενορία τού Αγίου Ιωάννη της οδού Βουλιαγμένης. Στον δε Ι. Ναό Αγ. Ελισσαίου λειτουργούσε καθημερινά, με ψάλτες τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη και τον Αλέξανδρο Μωραϊτίδη.

                                                

Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΛΑΝΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ

Έδειχνε μεγάλη υπομονή στους πειρασμούς και τις δοκιμασίες και αφάνταστη ψυχραιμία. Έλεγε κάποτε ο ίδιος συμβουλεύοντας μια πνευματική του κόρη: “Εγώ παιδί μου με την υπομονή τα έβγαλα πέρα τα τόσα σκάνταλα που μου παρουσιαζόντουσαν”.
Μεγάλη σημασία έδινε στην προσοχή και την συγκέντρωση του νού κατά την διάρκεια της προσευχής και της λατρείας. Στις διδασκαλίες του προς τα πνευματικά του παιδιά τόνιζε πολύ το σημείο αυτό. Μάλιστα, όταν έβγαινε να θυμιάση, κατά την διάρκεια του Όρθρου, πολλές φορές τον είδαν να θυμιά άδεια στασίδια, ενώ αντίθετα δεν θυμιούσε κάποιους από τους παρισταμένους. Με το πνευματικό του χάρισμα διέκρινε ότι, κάποιοι από τους παρόντες σωματικά ήσαν ουσιαστικά απόντες, αφού ο νούς τους ήταν σκορπισμένος και τριγυρνούσε έξω εδώ κι’ εκεί, ενώ κάποιοι που απουσίαζαν, λόγω ασθενείας ή για άλλους λόγους ανωτέρους της θελήσεώς τους ήσαν νοερά παρόντες και προσευχόντουσαν την ώρα εκείνη.

Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΟΗΘΑΕΙ ΠΤΩΧΗ ΓΥΝΑΙΚΑ

Λειτουργούσε συχνά και μνημόνευε στην Αγία Πρόθεση πάρα πολλά ονόματα ζώντων και κεκοιμημένων. Αξιώθηκε να ακούση ψαλμωδίες αγγέλων.

Ο Άγιος Νικόλαος υπήρξε ο άνθρωπος τού Θεού, ο άοκνος ιερουργός και λάτρης τού Τριαδικού Θεού. Η μεγάλη του ευλάβεια, η απεριόριστη καλοσύνη του, η υπερβολική του αφιλοχρηματία, η απλότητά του, το ακτινοβόλο ιερατικό του ήθος, η άφθαστη ιεροπρέπειά του, η ταπείνωσή του, η αγάπη του για τη θεία λατρεία και οι λοιπές αρετές του τον καταξίωσαν στη συνείδηση τού λαού. 

Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΜΕ ΨΑΛΤΕΣ ΤΟΝ ΑΛ.ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΛ.ΜΩΡΑΙΤΙΔΗ

Δεν αγάπησε ποτέ του τα πλούτη. Όσα τού έδιναν αμέσως τα έδινε στους φτωχούς. Είχε μισθοδοτήσει ένδεκα οικογένειες χηρών και ορφανών. Χρόνια και χρόνια τούς έδινε επίδομα μέχρι πού τα παιδιά τους έγιναν δεκατεσσάρων ετών. Βοηθούσε νεαρούς διακόνους στις σπουδές τους. Ενίσχυε υλικά και πνευματικά όσους είχαν ανάγκη. 

ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΓΡΑΦΗΣ Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΛΑΝΑΣ ΜΕ ΜΑΘΗΤΡΙΕΣ ΤΟΥ

                                                   

Υπήρξε ακαταπόνητος. Για μισό και πλέον αιώνα λειτουργούσε καθημερινά. Λιτός, απέριττος σε όλες τους τις εκδηλώσεις! Πλούτος του και θησαυρός του, κέντρο της ζωής του, η λειτουργική ζωή της Εκκλησίας μας! Άνθρωπος προσευχής, τού οποίου η ζωή ήταν μια διακονία πίστεως και αγάπης.

Ήταν νηστευτής. Ενήστευε όλες τις Σαρακοστές και το λάδι. Απλός και πανέξυπνος, εύστοχος στις απαντήσεις του, συνδύαζε την απλότητα και την ιεροπρέπεια, την αφέλεια με την αγιότητα. Δεν είχε σπουδάσει σε Πανεπιστήμια, ούτε σε Εκκλησιαστικές Σχολές, ούτε σε Λύκεια και Γυμνάσια. Και ίσως να μη φοίτησε και σε καμιά τάξη τού τότε Ελληνικού Σχολείου. Κατείχε όμως άριστα την σοφία τού Θεού.

Ο Θεός δόξασε τον Άγιο Νικόλαο με το να θαυματουργεί. Είναι αμέτρητα τα θαύματά του. Εθεράπευε ασθενείς, απομάκρυνε δαιμόνια, προέλεγε τα μέλλοντα, έλυνε δύσκολα θέματα, συμβούλευε πρεπόντως. 

ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ ΠΙΣΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΝΙΚΟΛΑΟ ΠΛΑΝΑ

Πολλές φορές δεν είχε ούτε μια πεντάρα πάνω του. Χωρίς να το προσέξη κάποτε πήρε ένα αμάξι να τον πάη σε κάποιο σπίτι. Όταν έφθασαν και ηθέλησε να πληρώση ... κοιτάζει για λεπτά, ξανακοιτάζει, τίποτα. Βρέθηκε σε αμηχανία. Του λέγει ο αμαξάς: “Δεν είσαι συ ο εφημέριος του Αγίου Ιωάννου, ο παπα - Νικόλας;” - “Ναί, παιδί μου, εγώ είμαι”. - Έ, δεν θέλω λεπτά, μόνον την ευχή σου!””. Σε μια άλλη περίπτωση κάποιος, “πού του διάβασε κάποτε παράκληση, του έδωσε ως πληρωμή κάποιο σεβαστό ποσόν, μέσα σε κλειστόν φάκελλο. Αυτός, καθώς πήρε τον φάκελλο, τον έδωσε αμέσως κλειστόν σε μια πτωχή, που τον περίμενε πότε να τελειώση την παράκληση. Ο άνθρωπος που του τον έδωσε, άναψε από στενοχώρια. Μά τον ευλογημένον, έλεγε, να μην κοιτάξη καν τί του έδωσα;!”. 

                                         

Ξημέρωσε η Κυριακή τού Ασώτου, 28η Φεβρουαρίου τού έτους 1932. Αυτή είναι η μέρα πού λειτούργησε για τελευταία φορά στο επίγειο θυσιαστήριο. Μετά τη Θεία Λειτουργία έχασε τις αισθήσεις του. 

 Ως ασθενής περέμεινε στην οικία του ευσεβούς υιού του Ιωάννου επι της οδού Δράκου 39 στην Γαργαρέττα,όπου και παρέδωσε την αγία του ψυχή στις 2 Μαρτίου 1932 ,ημέρα κατά την οποίαν είχε την επέτειο της εις Πρεσβύτερον χειροτονίας του.. Έκανε το σημείο τού Τιμίου Σταυρού και είπε: «Τον δρόμον τετέλευκα. Δόξα σοι ο Θεός! Η θεία χάρη να σάς ευλογεί». Με αυτά τα λόγια άφησε τον κόσμο τούτο. 

Ο ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΛΑΝΑΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ ΤΙΤΟΥ ΜΑΤΘΑΙΑΚΗ

Το πρωί έφεραν το ιερό του λείψανο στον Ναό τού Αγ. Ιωάννου της οδού Βουλιαγμένης, όπου ετέθη σε λαϊκό προσκύνημα για τρείς ημέρες. Οι λαϊκές εκδηλώσεις ήταν πρωτοφανείς και το πλήθος τού λαού αναρίθμητο. Χιλιάδες λαού κατέφθασαν από το λεκανοπέδιο Αττικής για να αποχαιρετήσουν τον σύγχρονο Άγιο.Της κηδείας αυτού προέστη ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χρυσόστομος Παπαδόπουλος (+1938),ο οποίος εκφώνησε και τον επικείδιο λόγο,επίσης ωμίλησεν ο εκ των συνεφημερίων αυτού ιερεύς Νικόλαος Λαμπρόπουλος ενώ επι του τάφου εξέφωνησε επιτάφιο ομιλία ,εκ μέρους των Πνευματικών του παιδιών,ο τότε φοιτητής της Θεολογίας Κωνσταντίνος Ματθαιάκης ο μετά ταύτα Μητροπολίτης Παραμυθίας,Φιλιατών και Γηρομερίου Τίτος (+1991).

Στις 29 Αυγούστου τού 1992 τα ιερώτατα και θαυματουργά λείψανα τού Αγίου Νικολάου τού Πλανά τοποθετηθήκαν σε ασημένια λάρνακα, πού σήμερα βρίσκεται στο δεξιό κλίτος τού παραπάνω Ναού. Η Αγία μας Εκκλησία τον ανακήρυξε και επισήμως ως άγιο κατά την 135η Συνοδική Περίοδο (1991 - 1992) τού Πανσέπτου Οικουμενικού Πατριαρχείου, έπειτα από εισήγηση τού  μακαριστού Μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου,ο οποίς συνέθεσε και την ιερά Ακολουθία του Αγίου, και με φροντίδα τού μακαριστού Μητροπολίτου Παροναξίας Αμβροσίου.

Η μνήμη του τιμάται κατά την καθιερωμένη πανήγυρη της 2ας Μαρτίου. Εάν η ημέρα της εορτής συμπίπτει κατά την περίοδο της Μ. Τεσσαρακοστης, τοτε η μνήμη του εορτάζεται κατά την επόμενη Κυριακή. Ωσαύτως στη Νάξο εορτάζει την πρώτη Κυριακή τού Σεπτεμβρίου, ενώ στην Πάρο την τρίτη Κυριακή τού Σεπτεμβρίου, κατά την καθιερωθείσα προσφάτως Σύναξη τών Πέντε Αγίων της Ι. Μ. Παροναξίας. 

ΕΠΙΤΑΦΙΟΣ ΟΜΙΛΙΑ ΕΙΣ ΚΟΙΜΗΘΕΝΤΑ ΙΕΡΕΑ ΝΙΚΟΛΑΟΝ ΠΛΑΝΑ

Υπό του φοιτητού της Θεολογίας Κωνσταντίνου Ματθαιάκη, μ.τ. Μητροπολίτου Παραμυθίας ΤΙΤΟΥ Α΄.

<<"Δίκαιοι εις τον αιώνα ζώσι και εν Κυρίω ο μισθός αυτών και η φροντίς αυτών παρά Υψίστω.Διά τούτο λήψονται το βασίλειον της ευπρέπειας και το διάδημα του κάλλους εκ χειρός Κυρίου,ότι τη δεξιά σκεπάσει αυτούς και τω βραχίων υπερασπιεί αυτών"(Σοφ.Σολομ.5,15-16).

 Οι θεόπνευστοι ούτοι λόγοι της Σοφίας Σολομώντος ευρίσκουσι πλήρη την εφαρμογήν αυτών επί του δικαίου τούτου και ευσεβούς Πατρός της Εκκλησίας ημών,ιερέως Νικολάου Πλανά,ούτινος το σεπτόν σκήνωμα αποθέτομεν εις τον παρόντα τάφον,πλησίον του ιερού Θυσιαστηρίου του ναού αυτού,εν τω οποίω ελάτρευσε τον Θεόν πιστώς και ευσυνειδήτως καθ΄όλην την μακράν ιερατικήν αυτού διακονίαν.

Διά τε των πολλών αυτού αρετών και της θεαρέστου αυτού εν τω αμπελώνι του Κυρίου εργασίας,κατέστησεν την εαυτού ψυχήν,ευάρεστον Αυτώ,δικαιούμενος ενώπιον του ουρανίου του Θεού θυσιαστηρίου της θείας μακαριότητος της Βασιλείας Αυτού και στεφανούμενος με το απαραμίλλου κάλλους διάδημα,ένεκα των αγαθών έργων,άτινα εν τω κόσμω τούτω ειργάσατο.

Με βαθύν πόνον περιστοιχίζομεν το σεπτόν αυτού σκήνωμα τα πνευματικά αυτού τέκνα,οι προσφιλείς του ενορίται,οι ευσεβείς και πισταί αυτού μαθήτριαι,οι σωθέντες δι αυτού.Ολόκληρος η πόλις των Αθηνών και τα περίχωρα αυτής θρηνούν τον αποχωρισμόν του,διότι ήτο γνωστός τοις πάσιν και άγιος πράγματι Πατήρ της Εκκλησίας ημών.

Ετίμησεν την Εκκλησίαν όσον ολίγοι,διεκρίθη τοσούτον εν αυτή,ούτως ώστε απέκτησε φήμην αγαθήν τιμώμενος παρά πάντων ανεξαιρέτως,ως άγιος άνθρωπος,δια τε την ενάρετον αυτού πολιτείαν,την βαθείαν προς τον Θεόν πίστιν και αφοσίωσιν,τα καλά έργα,τα οποία εποίησεν,ως Ποιμήν ο Καλός του αμπελώνος Χριστού.Αυτού το πρότυπον έχων εν νώ,ηκολούθησε πιστώς τα παραγγέλματά του,μηδόλως παρεκκλίνας των Θείων Αυτού εντολών.Διό ως Πνευματικός Πατήρ έσωσε χιλιάδας ψυχών,οδηγήσας αυτάς πρός την αλήθειαν και το φώς του Σωτήρος Χριστού.

Υπήρξεν αληθώς πρότυπον ευσεβείας και αγιότητος,τελειοποιηθείς εν πάσαις ταις χριστιανικαίς αρεταίς.΄Ακακος και πράος,εξέπληττε πάντας η άκρα αυτού αγαθότης.Εφέρετο ως μικρόν παιδίον,με μειλιχιότητα και προσήνειαν,βαθείαν ταπείνωσιν και απέραντον αγάπην και συμπάθειαν.Πρός τους αμαρτήσαντας ιδία εξεδηλούτο περισσότερον η καλωσύνη του.Με αυτήν προσείλκυε τους βαρέως αμαρτήσαντας εις μετάνοιαν.Ουδέποτε εφείσθη κόπων προκειμένου ν΄αναγεννήση και σώση ψυχάς.

Η αφιλοχρηματία του θα παραμείνη μνημειώδης.Η ελεημοσύνη του,η πολλή του ευσπλαχνία πρός τους πάσχοντας και τους πτωχούς ήτο λίαν παραδειγματική.Πρίν εισέλθη εις τας τάξεις του ιερού Κλήρου διένειμε τα αγαθά της περιουσίας του μεριδίου αυτού εις τους πτωχούς.

Ηγάπησε κατ΄εξοχήν τα σκηνώματα του Κυρίου,αναδειχθείς ως άριστος λειτιυργός της Εκκλησίας,μύστης της Χάριτος του Θεού.Τον βίον αυτού διήνυσεν εν μακρά προσευχή.Δι αυτής κατώρθωνε να διδάσκη και να σώζη ψυχάς,να φρονιματίζη και νουθετή,να εμπνέη και εξαυλώνη πιστούς,να συνεγείρη τους ανθρώπους εις την αληθινήν πνευματικήν λατρείαν του Θεού.Ημέραν και νύκτα προσηύχετο,τελών διαρκή άσκησιν και εγρήγορσιν.'Αλλοτε με τας παρατεταμένας και κατανυκτικάς αυτού λειτουργίας και άλλοτε με τας ιεράς παννυχίδας ηρέσκετο η ψυχή αυτού να λατρεύη τον Θεόν.Οι πάντες συνέρρεον πτος τον καλοκάγαθον τούτον Πατέρα,ίνα αποθέσουσιν το βάρος των ψυχών αυτών,να ζητήσουν δι αυτού το έλεος και την βοήθειαν του Θεού.Και τα μικρά παιδία ησθάνοντο την πολλήν του χάριν,τον έβλεπον ως επίγειον ΄Αγγελον.

Αι πτοσευχαί του εισακουόντο,είχεν πολλήν ενώπιον Θεού παρρησίαν.Εις τους κοπιώντας και πεφορτισμένους της παρούσης ζωής ήτο βακτηρία,εις τους παραπεσόντας τη αμαρτία η ανάνηψις,εις τους ασθενούντας η ανακούφισις και ιάσις,εις τους ενδεείς η συναντίληψις,εις τεθλιμμένους η παρηγορία και ενθάρρυνσις,εις τους προσευχομένους αληθής μεσίτης της χάριτος του Θεού.

Η όλη του παρουσία,η βιβλική αγία μορφή του,το σεμνόν του παράστημα,το βαδισμά του,οι λόγοι και οι τρόποι του,η λιτότης και η πολλή του εγκράτεια,η διαρκής αυτού άσκησις και νηστεία ενεπίουν βαθείαν εις πάντας εντύπωσιν,οίτινες εξεδήλωνον παντοιοτρόπως προς αυτόν τον βαθύτατον αυτών σεβασμόν,τιμήν και ευλάβειαν.Τα θαυμάσια έργα της Χάριτος του Θεού,άτινα εποίει πρός δόξαν Θεού κατέστησαν αυτόν επιφανή Πατέρα εν τη στρατευομένη του Χριστού Εκκλησία.

Πολυσέβαστέ μοι Πνευματικέ Πάτερ,

Ιδού ημείς τα πνευματικά σου τέκνα αποθέτομεν μετ΄ευλαβείας πολλής το σεπτόν σκήνωμά σου επι τον τάφον,εν ω συνάμα σε παρακαλούμεν,μη παύσης δεόμενος υπέρ πάντων ημών τω Αγίω Θεώ.Με το βαθύ συναίσθημα της προς σε ευγνωμοσύνης μας,υποσχόμεθα να διαφυλάξωμεν εις τα μύχια της καρδίας μας όλα όσα η αγία και ευσεβής ψυχή σου εδίδαξεν ημας.Θα τηρήσωμεν τας σοφάς πατρικάς σου υποθήκας,υπέρ παν δε άλλο το εξαίρετον παράδειγμα της εναρέτου πολιτείας σου,της ακραδάντου πίστεως και ευσεβείας σου,δι ων εδικαιώθης παρά του Θεού και κατέστη μακαριστή η ψυχή σου.Εύχου και υπέρ ημών,των ταπεινών δούλων του Θεού ν΄αξιωθώμεν της επουρανίου βασιλείας.
Η μνήμη σου θα παραμείνη αιωνία.>>.

Ο ΤΑΦΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΑΝΝΗ ΚΥΝΗΓΟ

                 ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΝΑ 

                                     Ηχος α΄
    Ποίημα Μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου

Τάς του πλάνου παγίδας εκφυγών, ιερώτατε, απλανώς επορεύθης διά βίου,πατήρ ημών ,Νικόλαε αοίδιμε Πλανά,ουράνια χαρίσματα λαβών,αγρυπνίαις και νηστείαις,ιερουργών οσίως τω Κυρίω σου. Όνπερ καθικετεύων εκτενώς ,Νάξιον ιεράτευμα,πρέσβευε δωρηθήναι καί ημίν το μέγα έλεος. 

Η ΤΙΜΙΑ ΚΑΡΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ

Παραθέτουμε ελάχιστα από τα πολλά θαυματουργικά περιστατικά της ζωής τού αγ. Νικολάου.

Εμφάνιση των αγ. Ιωάννου και Παντελεήμονος.

Κατά το έτος 1923 ένα πνευματικοπαίδι του εξαιρετικώς αγαπημένο από τον γέροντα, άνθρωπος γεμάτος από υγεία και δράση, έπαθε διάρρηξη σκωληκοειδίτιδος και έζησε οκτώ ημέρες. Μέσα σ' αυτές τις λίγες ημέρες ο άγ. Νικόλαος «κατέβασε» τον ουρανό στη γη, από την αδιάκοπη και εγκάρδια προσευχή για να ζήσει το αγαπημένο του παιδί. Το βράδυ, όταν πήγε στο σπίτι του, λέει καταλυπημένος στους δικούς του: «Ο Ηλίας θα πεθάνει, μού το είπαν ο άγ. Ιωάννης και ο άγ. Παντελεήμων».

Πέρασαν τρείς μήνες, ώσπου να μπορέσει η αδελφή τού θανόντος -λόγω τού πένθους- να τον ρωτήσει πώς ακριβώς είδε την οπτασία. Της λέγει, λοιπόν, ότι «την ώρα πού λειτουργούσα, είδα απέναντι, όπισθεν της αγ. Τραπέζης, τον άγ. Ιωάννη και τον άγ. Παντελεήμονα και μού είπανε: "Διαβιβάσαμε την αίτησή σου στον Δεσπότη Χριστό, ο Οποίος μάς είπε ότι θα πεθάνει". Ανωτέρα διαταγή, μού είπανε».

ΤΑ ΙΕΡΑ ΛΕΙΨΑΝΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ

Με την μεγάλη απλότητα που τον διέκρινε, διηγόταν: “Μια βραδυά χειμωνιάτικη, που καθόμασταν στο τζάκι είπα στον πατέρα μου: “Πατέρα, αυτή την στιγμή εβυθίσθη το καΐκι μας το “Ευαγγελίστρια” έξω από την Πόλη”. Έντρομος ο πατέρας μας, λέγει στην μητέρα μου: “Γυναίκα, τί λέγει το παιδί”; Και όντως, αυτή τη στιγμή επνίγη το καΐκι μας...”. Και για να αποφύγη τον θαυμασμό των άλλων, αλλά και τον πειρασμό της υπερηφανείας έλεγε, ότι “όλα τα παιδιά είναι προορατικά”. 

Δεν πατάει στη γη.

Δύο μικροί φίλοι, καθώς βάδιζαν στο δρόμο, συνάντησαν τον άγ. Νικόλαο. Ο ένας από τούς δύο ήταν τύπος αγαθός· και επειδή ήταν αγαθός οι φίλοι του τον έλεγαν βλάκα, αλλά δεν συνέβαινε αυτό, ήταν απλώς αθώος και πολύ θρησκευόμενος.

Στο δρόμο πού συνάντησαν τον άγ. Νικόλαο, λέει ο αγαθός στον φίλο του: «Κοίταξε να δεις, ο παπάς δεν πατάει στη γη»! Και ο μεν αγαθός έβλεπε τον Άγιο 30 πόντους πάνω από το έδαφος, ο δε άλλος δεν μπορούσε να τον δει. 

Τις πρώτες γραπτές μαρτυρίες για την αγιότητα του παπα-Νικόλα τις έχουμε από τον σύγχρονό του Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Ο Παπαδιαμάντης ήταν ψάλτης του, στο Εκκλησάκι του Αγίου Ελισσαίου, κοντά στο Μοναστηράκι της Αθήνας. Έψαλλε στους εσπερινούς και τους όρθρους, στις λειτουργίες και τις ολονυκτίες, που τελούσε με κατάνυξη, αλλά και μεγαλοπρέπεια ο παπα-Νικόλας. Και μπόρεσε να εισδύση στο βάθος της αγιαμένης αυτής ύπαρξης και να αντιληφθή το πλήθος των χαρισμάτων της, τα οποία ήταν επιμελώς κρυμμένα κάτω από το κέλυφος της απλότητας και της ταπείνωσης, γιατί ήταν και εκείνος εντεταγμένος στην ίδια προοπτική, ήταν, δηλαδή, φορέας της Ορθοδόξου Παραδόσεως. Τον ονομάζει άξιο λειτουργό του Υψίστου και τον αντιπαραβάλλει με τους “επαγγελματικούς ιερείς”, όπως τους αποκαλεί, και συνεχίζει: “Είναι ο ταπεινότερος των ιερέων και ο απλοϊκότερος των ανθρώπων ... είναι αξιαγάπητος, είναι απλοϊκός και ενάρετος, είναι άξιος του πρώτου Μακαρισμού του Σωτήρος”.

Ο ΑΓΙΟΣ ΣΕ ΔΡΟΜΟ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ

Επάνω σε σύννεφο.

Το 1920, την ημέρα των Χριστουγέννων, λειτουργούσε ο άγ. Νικόλαος στον Ι. Ναό τού αγ. Ιωάννου Βουλιαγμένης. Κοινώνησε μια δεκαπεντάχρονη ονόματι Ιουλία και μια κυρία κοινώνησε το βρέφος της, και μετά το δίνει στην Ιουλία για να κοινωνήσει και η ίδια. Παίρνοντας το βρέφος η Ιουλία στα χέρια της, γυρίζει το βλέμμα της προς τον ιερέα και παραλίγο να της φύγει το παιδί από τα χέρια. Της λέει τότε η κυρία: «Πρόσεξε, τί έπαθες;». Και η Ιουλία της απαντά: «Βλέπω τον παπά να στέκει πάνω σ' ένα σύννεφο».

 Ο ΦΩΤΗΣ ΚΟΝΤΟΓΛΟΥ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΝΙΚΟΛΑΟ  ΤΟΝ ΠΛΑΝΑ

Ποιός άρχοντας, ποιός βαθύπλουτος έζησε σαν τον παπά-Πλανά, πού δεν είχε «που την κεφαλήν κλίνη»; Ποιός δοξασμένος αγαπήθηκε όσο αγαπήθηκε έκείνος πού κρυβότανε για να μη τον δη κανένας;

Ποιός ρήτορας στάθηκε πιο εκφραστικός από τον παπά-Νικόλα, που ψεύδιζε σαν νάτανε κανένα νήπιο;

Κι αληθινά, ποιός ήτανε πιο πλούσιος από τον αγιασμένον αυτόν γέροντα, αφού τα είχε όλα στη ζωή του, χωρίς να κρατά μία δραχμή στην τσέπη του; Αυτός ζούσε σαν εκείνους τους βλογημένους που λέγει ο Απόστολος Παύλος πως ήτανε «μηδέν έχοντι και τα πάντα κατέχοντει». Ζητούσε πρωία τη βασιλεία του Θεού, κι όλα τα άλλα «προσετίθεντο αυτώ(Μαρκ. δ' 24).

Το πιο μικρό νόμισμα δεν βραδυαζότανε στην τσέπη του. «Γιατί, όπως λέγει ό άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος, «εκείνος όπου έχει φυλαγμένα χρήματα, είναι αδύνατο να πιστεύη και να ελπίζει στον Θεό». Και τούτο είναι φανερό από εκείνα όπου είπε ό Χριοτός καϊ Θεος μας: «Όπου ό θησαυρός υμών, εκεί έσται και ή καρδία υμών» (Ματθ. στ'21).

( Πηγές :Ο ΙΕΡΕΥΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΛΑΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΑΥΤΟΥ..ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ,ΦΙΛΙΑΤΩΝ ΚΑΙ ΓΗΡΟΜΕΡΙΟΥ ΤΙΤΟΥ ΜΑΤΘΑΙΑΚΗ Αθήναι 1966.
Επίσημο ιστολόγιο Ι.Μητροπόλεως Παροναξίας.)  

  

ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΟΥΛΙ ΕΙΧΕ ΕΡΘΕΙ ΜΕ ΤΑ ΠΟΔΙΑ..

 

 ΣΤΗΝ ΜΝΗΜΗ ΕΝΟΣ ΦΙΛΟΥ....

 ΖΗΤΑΩ συγνώμη απ΄όλα τα όνειρα πού έχασα.
 Ζητάω συγνώμη απ όλες τις προσευχές που δεν έκανα.
 Ζητάω συγνώμη απ όλη την Αγάπη που έχασα.
 Ζητάω συγνώμη από όλες τις καμπάνες που δεν άκουσα.
 Ζητάω συγνώμη απ όλα τα παράθυρα που έκλεισα στον ήλιο.
 Ζητάω συγνώμη απ όλες τις αλήθειες που δεν πίστεψα.
 Ζητάω συγνώμη από τους ίσκιους που δεν ευχαρίστησα.
 Ζητάω συγνώμη από τους θανάτους που δεν σεβάστηκα .
 Ζητάω συγνώμη απ όλους τούς Αγίους που δεν προσευχήθηκα.
 Ζητάω συγνώμη απ όλα τα μάτια που δεν κύτταξα .
 Ζητάω συγνώμη γιατί δεν σε περίμενα πιο νωρίς,
 γιατί δεν σε βρήκα ενώ θα έπρεπε,
 μετά το ξέσπασμα μιας μπόρας,
 στα χρώματα του ουράνιου τόξου.
 Γιατί δεν σε αντάμωσα στο κάμπο της Μαντίνειας,
 καθισμένος στην Αυλή της Διοτίμας 
 ακούγοντας τον  Έρωτα,
 τον γιο του Πόρου και της Πενίας.
 Ζητάω συγνώμη γιατί υπήρξα στην ζωή 
 πριν από σένα...αλλά κατάλαβέ με...
 Ήλθα για να ετοιμάσω τον Ερχομό Σου... 

 ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ  

   

  

ΤΙ ΟΝΟΜΑΖΟΥΜΕ ΤΡΙΩΔΙΟ

 

 Τριώδιο

Τι ονομάζουμε Τριώδιο και τι είναι αυτό το Λειτουργικό Βιβλίο της Εκκλησίας μας; Τριώδιο είναι το λειτουργικό βιβλίο που αποτελείται από Ύμνους, Ιερές Ακολουθίες και Συναξάρια της περιόδου που προετοιμάζουν τους Χριστιανούς για το Άγιο και Ιερό Πάσχα. Η περίοδος της προετοιμασίας αυτής, αρχίζει από την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου και λήγει το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου. Ο όρος Τριώδιο (από τις λέξεις «τρία» και «ωδή») οφείλεται στο γεγονός ότι πολλοί από τους Κανόνες των Ακολουθιών που περιέχονται σε αυτό έχουν μόνο τρεις ωδές: την 8η και την 9η πάντοτε, ύστερα δε μία από τις πέντε πρώτες.
Το Τυπικό της Εκκλησίας μας ορίζει ότι το Σάββατο στον Εσπερινό του Τελώνου και του Φαρισαίου, ο Δεξιός Ιεροψάλτης κατέρχεται από το αναλόγιό του και λαμβάνει το Τριώδιο που βρίσκεται κάτω από την εικόνα του Χριστού στο τέμπλο, κάνει τρεις μετάνοιες προσκυνά τον Κύριο και πηγαίνει ξανά στο αναλόγιο του όπου και άρχετε η ακολουθία του Εσπερινού.
Η πρώτη Κυριακή του Τριωδίου είναι αφιερωμένη στην άκρως διδακτική παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου, την οποία ο Κύριος διηγήθηκε προκειμένου να διδάξει την αρετή της ταπεινώσεως και να στηλιτεύσει την έπαρση, με μοναδικό σκοπό την σωτηρία των ψυχών μας. 

Ο Ευαγγελιστής Λουκάς, με τρόπο απλό και κατανοητό, μας μεταφέρει την παραβολή αυτή ως εξής:

«Είπεν ο Κύριος την παραβολήν ταύτην …άνθρωποι δύο ανέβησαν εις το Ιερὸν προσεύξασθαι, ο εις Φαρισαίος και ο έτερος Τελώνης. Ο Φαρισαίος σταθείς προς εαυτόν ταύτα προσηύχετο· ο Θεός, ευχαριστώ σοι ότι ουκ ειμί ώσπερ οι λοιποί των ανθρώπων, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί, ή και ως ούτος ο τελώνης· νηστεύω δις του Σαββάτου, αποδεκατώ πάντα όσα κτώμαι. Ο τελώνης μακρόθεν εστώς ουκ ήθελεν ουδέ τους οφθαλμούς εις τον ουρανόν επάραι, αλλ᾿ έτυπτεν εις το στήθος αυτού λέγων· ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ. Λέγω υμίν, κατέβη ούτος δεδικαιωμένος εις τον οίκον αυτού ή γαρ εκείνος· ότι πας ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται, ο δε ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται» (Λουκ. 18,10-14).
Οι Φαρισαίοι την εποχή εκείνη εκπροσωπούσαν την υποκρισία, την εγωιστική αυτάρκεια και έπαρση, με αποτέλεσμα την απομάκρυνσή τους από τον δρόμο του Θεού. Αποκομμένοι από την υπόλοιπη ιουδαϊκή κοινωνία, αποτελούσαν, λαθεμένα, το μέτρο συγκρίσεως της ευσεβείας και της ηθικής για τους Ιουδαίους. Αντιθέτως οι Τελώνες ήσαν η προσωποποίηση της αδικίας και της αμαρτίας. Ως εισπράκτορες φόρων οι Τελώνες διέπρατταν αδικίες, κλοπές, εκβιασμούς, τοκογλυφίες και άλλες ειδεχθείς ανομίες και γι' αυτό δικαιολογημένα τους μισούσε ο λαός.  

Δύο αντίθετοι τύποι της κοινωνίας, οι οποίοι εκπροσωπούσαν τις δύο αυτές τάξεις, ανέβηκαν στο Ναό να προσευχηθούν. Ο πρώτος, ο κατ’ όνομα και χαρακτηρισμό ευσεβής, έχοντας την αυτάρκεια της δήθεν ευσέβειάς του ως δεδομένη, στάθηκε με έπαρση μπροστά στο Θεό και άρχισε να απαριθμεί τις αρετές του. Τις εξέθετε προκλητικότατα με τέτοιο τρόπο ώστε απαιτούσε, θα λέγαμε, από το Θεό να τον επιβραβεύσει γι' αυτές. Για να πετύχει το στόχο του και να πιστεύει ότι είναι αρεστός στο Θεό έκανε αήθη σύγκριση του εαυτού του με τους άλλους ανθρώπους και ιδιαίτερα, την συγκεκριμένη στιγμή, με τον συμπροσευχόμενο στο Ναό Τελώνη.
Αντίθετα, ο αμαρτωλός Τελώνης, συναισθανόμενος την δεινή του κατάσταση και γνωρίζοντας τα λάθη και τα πάθη του, με συντριβή και ταπείνωση ζητά το έλεος του Θεού, πιστεύοντας ότι μόνο με το έλεος του Θεού μπορεί να βρει την λύτρωσε και την αγαλλίαση της ψυχής και της καρδιάς του. Αυτή η μετάνοιά του τον δικαιώνει μπροστά στο Θεό. Γίνεται δεκτή η προσευχή του, σε αντίθεση με τον υποκριτή Φαρισαίο, του οποίου η προσευχή όχι μόνο δεν έγινε δεκτή, αλλά σώρευσε στον εαυτό του περισσότερο κρίμα και περισσότερες αμαρτίες, εξαιτίας της εγωπάθειάς του.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας όρισαν να είναι η πρώτη Κυριακή του Τριωδίου αφιερωμένη στη διδακτική αυτή παραβολή του Κυρίου για να συνειδητοποιήσουν οι πιστοί πως η υπερηφάνεια είναι η αγιάτρευτη ρίζα του κακού στον άνθρωπο. Αυτή τον κρατά μακριά από την αγιαστική χάρη του Θεού, ενώ η ταπείνωση είναι το σωτήριο αντίδοτο της καταστροφικής πορείας, στην οποία οδηγεί τον άνθρωπο η εγωπάθεια.
Με πολύ απλά λόγια, το Τριώδιο είναι η χρονική περίοδος που οι Χριστιανοί μας ετοιμάζονται για την νηστεία της Μεγάλης Σαρακοστής και το Άγιο Πάσχα.
Οι εβδομάδες και οι ξεχωριστές Κυριακές που μας οδηγούν προς το Άγιο Πάσχα είναι οι εξής:
Η πρώτη, η Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου που προτρέπει τους Χριστιανούς να είναι ταπεινοί όπως ο Τελώνης και όχι υπερήφανοι όπως ο Φαρισαίος. 

  
Η δεύτερη, είναι η Κυριακή του Ασώτου, που μας διδάσκει την αξία της μετάνοιας και το μεγαλείο της συγχωρήσεως. 

Η τρίτη, είναι η Κυριακή της Απόκρεω, όπου αναφέρεται στην Δευτέρα Παρουσία, στην κρίση που θα λάβει χώρα, καθώς και στην χριστιανική αγάπη. Ονομάζεται έτσι επειδή είναι η τελευταία ημέρα που οι Χριστιανοί επιτρέπεται να φάνε κρέας.
Η τέταρτη, είναι η Κυριακή της Τυροφάγου ή Τυρινή, αναφέρεται στην εξορία των πρωτόπλαστων από τον Παράδεισο. 

Η επόμενη μέρα από την Κυριακή της Τυροφάγου ή Τυρινή είναι η Καθαρά Δευτέρα, η αρχή της Μεγάλης Νηστείας, της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, όπου είναι μία περίοδος νηστείας, προσευχής, και περισυλλογής που μας προετοιμάζει για την μεγάλη Εβδομάδα και την Ανάσταση του Κυρίου.
Ευχόμαστε εκ βάθους καρδίας αυτή η Κυριακή να είναι η απαρχή της μετάνοιάς μας και η διδακτική αυτή Παραβολή να γίνει το εφαλτήριο μιας νέας πνευματικής ζωής απαλλαγμένης από τις πολλές μας αμαρτίες, μια πνευματική ζωή ομοιάζουσα προς κλίμακα από γης προς ουρανό, η οποία θα οδηγήσει όλους μας στον Βασιλέα και Αναστάντα Κύριό μας ο οποίος μας προσμένει στην αγκαλιά του για να μας σκεπάσει «ον τρόπον όρνις επισυνάγει τα νοσσία αυτής υπό τας πτέρυγας».  

ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ ΤΡΙΩΔΙΟ 

π. ΤΙΜΟΘΕΟΣ ΗΛΙΑΚΗΣ