«Ἄρτι δέ… ὁ ἀρχηγός τῆς ζωῆς… ὁ Χριστός… τῇ ράβδῳ τῆς ἑαυτοῦ δυνάμεως, ἥτις ἐστί ὁ σταυρός, τήν ἄνικμόν μου πλήξει διάνοιαν… διά τῆς ἑαυτοῦ χάριτος προσκορεῖ τάς ἀκοάς ὑμῶν ἀπεργάσεται ὕδατα ἐκκρουνίσας εὐλογίας…. Ἀρξώμεθα δ’ οὖν ἐντεῦθεν…» .
Παναγιώτατε καί Θειότατε Πάτερ καί Δέσποτα,
«…Σήμερον γάρ τῆς φωνῆς αὐτοῦ ἐάν ἀκούσητε, καρδίας μή σκληρυνθῆτε, ὥς ποτέ ὁ Ἰσραήλ παρεπίκρανεν. Ἐπάγει οὖν τῷ ἑξῆς ψαλμῷ τῷ Κυρίῳ ἡ σύμπασα γῆ ἄσατε. Εὑρήκαμεν δεῦτε τόν ποθούμενον» .
Αὕτη ἡ φωνή τοῦ «μυστολέκτου τῆς Θείας οἰκονομίας Χριστοῦ» Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, «εὑρήκαμεν τόν ποθούμενον», πρός τόν ὅμαιμόν του Ἅγιον Ἀπόστολον Πέτρον, ἰδού ὁ ἀνά τούς αἰῶνας λόγος τῆς Ἐκκλησίας. Λόγος προσκαλῶν εἰς τό μυστήριον τῆς Ἐκκλησίας, λόγος καταφάσκων τό νόημα τῆς εὐχαριστίας Της καί φανερώνων τήν ἀποκεκαλυμένην Ἀλήθειαν Αὐτῆς, ἥτις καθοδηγεῖ τήν παρρησίαν τοῦ κηρύγματος διά τόν «Λόγον τόν προάναρχον» καί «ὁδοποιεῖ» τούς ποθοῦντας «Χριστῷ συγγενέσθαι», «θείοις ῥεύμασιν», εἰς «ποταμούς Θεογνωσίας» .
Κατά τήν εὐχαριστηριακήν σύναξιν, τό μυστήριον τοῦτο τῆς ἑνότητος κτιστοῦ καί ἀκτίστου, εἰς τόν λειτουργούμενον χρόνον τῆς παρουσίας, μέ ἀνεῳγμένους τούς οὐρανούς, συλλειτουργοῦντες τοῖς ἁγίοις ἀγγέλοις, συμμετέχομεν τοῦ Βασιλείου τῆς Ἁγίας Τριάδος, ὑπό τόν θρόνον τοῦ Ἀμνοῦ, τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων προεξαρχόντων καί δή τοῦ Πρωτοκλήτου, καί προσευχόμεθα ὑπέρ μιᾶς κοσμικῆς ἀποκαταστάσεως, μιᾶς κοσμικῆς Πεντηκοστῆς, ὑπέρ τῆς ὑπό πάντων μεταλήψεως τοῦ πληρώματος, τοὐτέστιν τῆς πληρότητος τῆς Θεοποιημένης ἀνθρωπότητος καί τοῦ μεταμεμορφωμένου σύμπαντος, κοινωνοῦντες καί μεταδίδοντες τόν Ὅλον τοῖς πᾶσιν.
Ἐντός αὐτοῦ τοῦ εὐχαριστηριακοῦ χρόνου τῆς φανερώσεως τῶν μυστηρίων τοῦ Θεοῦ, «σημαίνεται ἡ Ἐκκλησία τῶν υἱῶν τοῦ Βαπτίσματος», δοξολογοῦσα τόν ἐν Τριάδι Ἅγιον Θεόν δι’ ὅσα τήν Ἐκκλησίαν κατεκόσμησε ὁ «θεόληπτος ἀνήρ», ὁ «μυστοπόλος αὐτόπτης καί ῥήτωρ, τῆς ἀποῤῥήτου γνώσεως Χριστοῦ», ὁ «ἐθνῶν πνευματικός», ὁ «πρῶτος Χριστῷ καλοῦντι», τό «ἅλας τό τίμιον», τῶν «μαθητῶν ὁ πρώτιστος» .
Τῆς παρούσης πανηγύρεως τοῦ Θρόνου Σου, Παναγιώτατε, «… ὁ μέγας οὗτος Ἀνδρέας τάς προφάσεις δέδωκεν…», «… ὁ πρῶτος διδάσκαλον τόν Δεσπότην ἐπιγραψάμενος…», «… ἡ πρώτη τῶν ἀποστόλων φυτεία, οὗτος ἠνέῳξε τῆς Χριστοῦ μαθητείας τάς πύλας…», «πρῶτος τῶν παρά πάντων προσδοκώμενον περιπτύσσεται…» , κατά τόν Μέγαν τῆς Ἀλεξανδρείας πατέρα καί διδάσκαλον. «… Θαῦμα ξένον καί φοβερόν! ἡ πηλώδης γλῶσσα, ἡ πηλίνη φύσις, τό σῶμα τό χοϊκόν, ὁ ‘’δεξάμενος ἄνωθεν Πνεῦμα Ἅγιον…‘’ τήν νοεράν καί ἄυλον ὑπεδέξατο γνῶσιν» .
Τό μέγιστον σημεῖον ἀναφορᾶς τῆς ἀποδιδομένης τιμῆς τῷ Πρωτοκλήτῳ, τῷ ἱδρυτῇ τῆς Ἐκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, σημεῖον ἐκ τοῦ ὁποίου ἀναβλύζει ἡ εὐφροσύνη σήμερον, ἐπικεντροῦται εἰς τό γεγονός ὅτι ἀπό τῆς πολιᾶς ἀρχῆς ὁ Θρόνος Σου, Παναγιώτατε, κατέστη Θρόνος διά τοῦ ὁποίου «… ὁ πάντας ἑλκύσας σταυρῷ τούς θεομύστας, ἐκληροδότησεν ὑμῖν, τοῖς θεολόγοις αὐτοῦ» , διά τῶν Καππαδοκῶν Πατέρων, καθέδραν τῆς περί τοῦ προσώπου τοῦ Χριστοῦ ὀρθοδόξου θεολογίας τῶν πρώτων αἰώνων. «Εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν», «… ὅν προφητικαί βοῶσαι σάλπιγγες ἀναμένειν ἐκέλευον». Ὁ Ἀνδρέας «παραιτεῖται τόν νόμον τῷ νόμῳ πειθόμενος. Ἤκουσε Μωσέως λαλοῦντος ‘’Αὐτοῦ ἀκούετε‘’. Ἤκουσεν Ἰωάννου βοῶντος ‘’Ἴδε ὁ Ἀμνός τοῦ Θεοῦ‘’ καί γέγονεν πρός τήν δεῖξιν αὐτόμολος» . Καί ὁ Θρόνος Σου καί ἦν καί ἔστι καί ἔσται εἰς τούς αἰῶνας αὐτόμολος πρός τήν δεῖξιν τοῦ ἀναμενομένου, ἐν τε τῷ νῦν παρόντος καί ἐν ταὐτῷ ἐρχομένου.
Ἡ Μεγάλη τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία δικαίως ἀγάλλεται ὅτι ἡ τοῦ Πρωτοκλήτου φωνή εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν κατέπηξε κατά τάς ἀπαρχάς Αὐτῆς μυστικόν θυσιαστήριον, ἐπί τοῦ ὁποίου ἡ εὐδοκία τοῦ Πατρός κατέδειξε τό πρόσωπον τοῦ σεσαρκωμένου Υἱοῦ, τῇ ἐπιφανείᾳ τοῦ Παναγίου Πνεύματος, διά τῆς διδασκαλίας τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων.
Εἰς τήν Μεγάλην Ἐκκλησίαν, τήν νέαν Σιών, οἱ πατέρες, ἐν ἁγίαις καί οἰκουμενικαῖς Συνόδοις, ἐκήρυξαν τήν ὁμολογίαν τῆς πίστεως, ἐλειτούργησαν τό θαῦμα τῆς ἑνώσεως κτιστοῦ καί ἀκτίστου εἰς τήν βυζαντινήν λειτουργικήν θεολογίαν, ἀπεκάλυψαν τό μέγεθος τῆς θείας Οἰκονομίας, ἐδογμάτισαν τήν ἐλευθερίαν τῶν προσώπων ὡς βάσιν τῆς Τριαδολογίας, ἔφυγον τόν πειρασμόν τῆς κεχωρισμένης θεωρήσεως Τριαδολογίας, Χριστολογίας, Πνευματολογίας, καθώρισαν μέ σαφήνειαν τόν Χαλκηδόνιον χωροχρόνον τῆς σωτηριολογίας, ᾖραν τάς μεταβλητάς τῶν αἱρέσεων ὡς παραθεωρήσεις καί παραχαράξεις τῆς σωτηρίας ὁδοῦ καί, κατ’ ἀκρίβειαν ἐκκλησιολογοῦντες, κατέδειξαν λειτουργικόν τό μυστήριον τῆς καταργήσεως τοῦ θανάτου, ἐν τῇ κοινωνίᾳ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Οὕτως, ὁ Θρόνος Σου ἑορτάζει τόν τιμώμενον Πρωτόκλητον, ὡς Πρωτόθρονος ἐν τιμῇ τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Πῶς, ὅμως, ἐνῶ πάντα ταῦτα μεταγενεστέρως ἐπισυνέβησαν, ἐν τούτοις εὑρίσκονται ἐν συμφωνίᾳ μετά τῆς πρός τόν Αἰγεάτην εὐχαριστηριακῆς μαρτυρίας τοῦ Πρωτοκλήτου «Ἐγώ τῷ παντοκράτορι Θεῷ τῷ μόνῳ ἀληθινῷ ὑπάρχοντι καθ’ ἑκάστην ἡμέραν θυσίαν προσκομίζω, οὗτινος τό σῶμα πᾶς ὁ τῶν πιστῶν λαός μεταλαμβάνων καί τό αἷμα αὐτοῦ πίνων, ὁ ἱερουργηθείς ἀμνός μετά τοῦτο ὁλόκληρος διαμένει καί ζῶν. Ἀληθῶς οὖν ἱερουργεῖται, καί ἀληθῶς τό σῶμα αὐτοῦ παρά τοῦ λαοῦ βιβρώσκεται καί τό αἷμα αὐτοῦ ὁμοίως πίνεται, ὅμως, καθώς ἔφην, ὁλόκληρος διαμένει καί ἀμώμητος καί ζῶν» ;
Ἰδού λοιπόν πῶς ἡ πίστις τῆς Ἐκκλησίας, «εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν», «τόν ποθούμενον», «ὡς κῦμα γαληνόν πραέῳ πνεύματι κινούμενον…» εἰσοικίζει, «πόθῳ πόθον προσθεῖσα…» , τά μέλη Της εἰς τήν ἑνότητα τῆς πίστεως καί τήν κοινωνίαν τοῦ ἁγίου Πνεύματος.
Θά ἦτο ὅμως ἐλλιπής ὁ λόγος σήμερον, ἐάν δέν ἀνεφέρετο εἰς τήν δήλωσιν τοῦ σημαίνοντος, τῆς εὑρέσεως δηλονότι, τοῦ Μεσσίου. Ἰδού τίνι τρόπῳ ὁ Μέγας Ἀλεξανδρινός Πατήρ σημαίνει τό σημαινόμενον: «… ἐπιγνούς δέ τόν προφητευθέντα…, χειραγωγεῖ τόν ἀδελφόν πρός τήν εὕρεσιν. Ἀγνοοῦντι τῷ Πέτρῳ τόν θησαυρόν, δείκνυσιν ‘’εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν‘’ ὅν ἐπιποθοῦμεν. Οὗ τήν παρουσίαν ἠλπίσαμεν, τούτου τήν θεωρίαν ἁρπάσωμεν… καί μερίζεται πρός αὐτόν τῆς θεωρίας τόν θησαυρόν. Χειραγωγεῖ πρός τόν Δεσπότην τόν Πέτρον… Οὕτω μαθητής Ἀνδρέας καί καθηγητής ἀνθρώπων καθίσταται. Ἀπό τοῦ διδάσκειν, τοῦ μανθάνειν ἀπήρξατο, ἁρπάζει τῆς ἀποστολῆς τήν ἀξίαν… Τοῦτο πρῶτον Ἀνδρέου κατόρθωμα. Ηὔξησε τῶν ἀποστόλων τόν ἀριθμόν, προσήνεγκε Πέτρον, ἵν’ εὕρῃ Χριστός τόν τῶν μαθητῶν κορυφαῖον. Ὥστε καί ἐν οἷς ὕστερον εὐδοκιμῶν ὁ Πέτρος εὑρίσκεται, παρά Ἀνδρέου τῆς εὐδοκιμήσεως ἔχει τά σπέρματα. Ἀλλ’ ἡ τῶν ἐπαίνων ἰσόρροπος ἐξ ἑκατέρων πρός ἀλλήλους ἀντίδοσις γίνεται…» . Τό θαυμαστόν τοῦ Μεγάλου Πατρός ἐγκωμιαστικόν ἀπόσπασμα ἐπαναφέρει εἰς τήν σήμερον τήν εὐλογίαν τῆς χθές.
Ἐν τούτοις ἡ χαρά ἀπομειοῦται, διότι ἡ ἀδιαίρετος Ἐκκλησία τῶν πρώτων δέκα αἰώνων ἀφίσταται τῆς κοινωνίας, κρίμασιν οἷς οἶδεν Κύριος. Ὁμιλοῦμεν περί τῆς ἀδιαιρέτου Ἐκκλησίας καί οὐχί περί τῶν ἱδρυτῶν ἀποστόλων. Λέγομεν ἅ λέγομεν ἐν διασταλτικῇ ἐννοίᾳ, σεβόμενοι καί τῶν ἀδελφῶν ἡμῶν τήν περί τῆς Ἐκκλησίας αὐτῶν θεώρησιν. Πρός τιμήν καί οἰκονομίαν ὀνομάζομεν τήν ἀδελφήν ὡς τοῦ Κορυφαίου, ἔχοντες δι’ ἐλπίδος καί πίστεως τήν βεβαιότητα ὅτι πρός ὅν ἐπιποθοῦμεν ἡ χειραγώγησις γίνεται. Ὡς μαθηταί τῆς καθηγεσίας τοῦ Πρωτοκλήτου ὁμιλοῦμεν, ἀπό τοῦ μανθάνειν τήν σπουδήν τῆς ἑνότητος ἀρχόμεθα καί ἁρπάζομεν τῆς ἀποστολῆς τήν εὐθύνην διά τήν κοινωνίαν ἐν ἁγίῳ Πνεύματι. Λαβόντες ἐν τῇ καρδίᾳ ἡμῶν τούς τοῦ Πέτρου ἀδελφούς, προσάγομεν τῷ Δεσπότῃ τούς μεριστάς τῆς φύσεως τῆς Ἐκκλησίας, τοὐτέστιν τῆς παρ’ Αὐτοῦ δοθείσης ἑνότητος, κοινωνούς τῆς διδασκαλίας Ἀνδρέου συναπεργαζόμενοι.
Εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν ἀναφωνεῖ ἡ Ἐκκλησία σήμερον, καί, ὡς παραγγέλλει ὁ χρυσοῤῥήμων τῆς Κωνσταντινουπολίτιδος Ἐκκλησίας προκάτοχός Σου, Παναγιώτατε, «ἄκουσον δέ καί τούτου μετά τῆς ἄρθρου προσθήκης λέγοντος. Οὐ γάρ εἶπε, Μεσσίαν, ἀλλά, τόν Μεσσίαν, οὕτως ἕνα τινά Χριστόν προσεδόκων, οὐδέν κοινόν πρός τούς ἄλλους ἔχοντα. Θέα δέ μοι καί ἐξ αὐτῆς τῆς ἀρχῆς τήν εὐπειθῆ καί εὐήνιον τοῦ Πέτρου διάνοιαν. Εὐθέως γάρ ἐπέδραμε μηδέν μελλήσας. Ἤγαγε γάρ αὐτόν, φησί, πρός τόν Ἰησοῦν…» .
Αὐτόν τόν ἕνα καί μόνον Χριστόν, τόν Μεσσίαν, Ὅν εὑρήκαμεν καί παρά τῶν Ἀποστόλων ἐδιδάχθημεν, Αὐτόν ἐπαύσαμεν νά ὁμολογῶμεν ἐν Πνεύματι καί διά Πνεύματος ἁγίου. Ὁ μερισμός τῆς πίστεως θλίβει καί λυπεῖ, διότι ἀπουσιάζει ἡ κηρυττομένη ὑπό τοῦ Ἀποστόλου «ἑνότης τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ» , ἑνότης, τοὐτέστιν, ὀντολογικῆς ὑφῆς καί κοινωνίας μετά τοῦ Χριστοῦ, ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ Ὁποίου καί μόνον δύναται αὕτη νά ὑπάρξῃ ἀληθῶς.
Ἐδήλωσας, Παναγιώτατε, πρό ὀλίγων ἐτῶν, τήν αὐτήν μέ τήν σήμερον ἡμέραν, βασικήν τινα ἀρχήν ἐπί τῆς ὁποίας ἑδράζεται ἡ σαφής ὀρθόδοξος θεώρησις τοῦ ὅλου προβλήματος. Εἶπας, «ἡ συμφωνία αὐτή προϋποθέτει ὀντολογικήν ἕνωσιν τῶν συνηγμένων πιστῶν μετά τοῦ Χριστοῦ, τό νά δύναται ἕκαστος αὐτῶν νά εἴπῃ: ‘’ζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δέ ἐν ἐμοί Χριστός‘’ (Γαλ. 2,20)» .
Τήν σημαίνουσαν ἀξίαν τῶν λόγων Σου ἑρμηνεύει εἷς τῶν ἐπιφανεστάτων ἐπισκόπων τοῦ θρόνου Σου, λέγων: «… εἰς τό πρόσωπον τοῦ Χριστοῦ, διά τῆς ἐνεργείας τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ὑπερβαίνεται ἡ φθορά, ὑπερβαίνεται ὁ θάνατος. Ἀφοῦ συμβαίνουν ταῦτα εἰς τόν Χριστόν, τό πρόσωπον τοῦ Χριστοῦ καθίσταται πλέον ἕν σῶμα ἐπί τοῦ ὁποίου πᾶσα ἡ ἀνθρωπότης γίνεται μέτοχος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Οὕτως, ὁ Χριστός παύει νά εἶναι ἕν ἄτομον, γίνεται Καθολική ὕπαρξις, ἥτις λαμβάνει τήν μοῖραν τοῦ πεπτωκότος κτιστοῦ καί οὕτω λαμβάνει καί τήν μοῖραν τοῦ λελυτρωμένου κτιστοῦ, τοῦ ἀπηλευθερωμένου ἐκ τῶν ὁρίων του κτιστοῦ, διότι αὕτη εἶναι ἡ λύτρωσις ἐκ τῶν ὁρίων τοῦ κτιστοῦ. Αὕτη ἡ λύτρωσις, αὕτη ἡ ἀπελευθέρωσις εἶναι ἔργον τοῦ ἁγίου Πνεύματος συντελούμενον πρῶτον εἰς τό πρόσωπον τοῦ Χριστοῦ, καί ἐν συνεχείᾳ εἰς τούς ἀνθρώπους, πάλιν ὡς δωρεά καί ἐνέργεια τοῦ ἁγίου Πνεύματος. Διά τοῦτο ὁ Χριστός, ὡς τό Καθολικόν Ὄν εἰς τό ὁποῖον ὑπερβαίνονται τά ὅρια τοῦ κτιστοῦ, μεταδίδει ἤ πραγματοποιεῖ τήν ὑπέρβασιν τῶν ὁρίων τοῦ κτιστοῦ δι’ ὅλην τήν ἀνθρωπότητα, οὐχί ὡς ἄτομον Χριστός, ἀλλά διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος χορηγῶν τό Ἅγιον Πνεῦμα» .
Τάς ἀρχάς αὐτάς τάς ὁποίας ἡ συνόλη, ὑπό τήν ἐν τιμῇ πρωτοκαθεδρίαν Σου, Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἀσπάζεται καί ἐν ἀσπασμῷ ἁγίῳ, συνεχομένη τῷ Θείῳ θελήματι, προσέρχεται εἰς τούς διαλόγους μετά τῶν ἐν Χριστῷ ἀδελφῶν τῆς Ρώμης, ὡς καί τῶν ἄλλων ὁμολογιῶν, τραυματίζουν ἐνίοτε ἐκ τῶν ἔσω πείσμονες ψευδαδελφοί, συγκροτοῦντες ὁμάδας φανατικῶν ὑποστηρικτῶν τῶν δῆθεν «θεσμίων», δέσμιοι ἐν πολλοῖς μιᾶς θρησκευτικῆς ἀπιστίας, ἑνός νεομανιχαϊστικοῦ φονταμεν-ταλισμοῦ, μιᾶς προβολικῆς μεταφυσικῆς ἐνοχῆς, ἑνός ἔργου εὐκόλου διά νά ζοῦν δίκην σεκτῶν οἱ μεταπράται τῆς «καθαρᾶς θρησκείας». Τό ἴδιον φαινόμενον ταλαιπωρεῖ καί τήν ἀδελφήν Ρωμαιοκαθολικήν Ἐκκλησίαν.
Ἐν τούτοις, ἡ μή φωνασκοῦσα κοινοβλαβῶς ἀνθρωπότης, ἀλλά ἀναμένουσα θεοφρόνως, ὡς καί οἱ ἄνθρωποι καλῆς θελήσεως οἱ ἐνδιαφερόμενοι διά τήν προαγωγήν τῆς ἑνότητος, τῆς ὁμονοίας καί τῆς καταλλαγῆς, ὅπου δεῖ, ἐπικροτεῖ, προσδοκᾶ καί προσεύχεται, ὅπως ἡ διάφανος πραγματικότης τῆς Ἐκκλησίας στήσῃ τόν κόσμον εἰς τήν θέαν τοῦ κάλλους τοῦ Θεοῦ.
Τά μετανεωτερικά ἐπιτεύγματα τοῦ ἀνθρώπου εἰς ὅλους τούς τομεῖς καί τάς ἐκφάνσεις τῆς ζωῆς του ἀρχίζουν νά ἀποκτοῦν χροιάν «τεχνογνωστικῆς ἐσχατολογίας» καί ἐπ’ αὐτοῦ αἱ Χριστιανικαί Ἐκκλησίαι ὀφείλουν νά λειτουργοῦν βάσει τοῦ προφητικοῦ - ἐσχατολογικοῦ χαρίσματος, διότι ἡ εὐθύνη ἡμῶν ἔναντι τῶν ραγδαίων, ἀσαφῶν καί πολυσυνθέτων προβλημάτων καί ἐξελίξεων ἐγγράφει εἰς βάρος ἡμῶν πίστωσιν ἔναντι τοῦ Πατρός, τοῦ σεσαρκωμένου Υἱοῦ καί τοῦ ἐπιδημοῦντος Ἁγίου Πνεύματος.
Οὐδόλως ἀγνοεῖ ὁ θρόνος Σου ὅτι ὁ Χριστός «ἦλθεν ἁρμοσόμενος τήν Ἐκκλησίαν» , στήκει οὖν καί κράττει τῆς θελήσεως τοῦ Κυρίου Σου.
Κατά τόν δοθέντα μοι, δι’ εὐλογίας, λόγον σήμερον, ἐπιθυμοῦμεν, ἁδραῖς γραμμαῖς, νά σημειώσωμεν τήν ἀγαθήν καρδίαν τῶν ἀκολουθησάντων τόν Ἰησοῦν πρώην μαθητῶν Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ, ἐν οἷς καί ὁ Ἀνδρέας, θαυμάζοντες τήν πρό τῶν μακαρισμῶν μακαριότητά των. Λέγει ὁ χρυσοῤῥήμων Ἱερός Πατήρ: «… Οὐδέν γάρ οὐδέπω μαθόντες παρ’ αὐτοῦ, οὐδέ ἀκούσαντες, διδάσκαλον αὐτόν καλοῦσιν, εἰς τούς μαθητάς εἰσωθοῦντες ἑαυτούς, καί τήν αἰτίαν δεικνύντες, δι’ ἥν ἠκολούθουν, ὥς τι τῶν χρησίμων ἀκουσόμενοι. Θέα δέ μοι καί τήν σύνεσιν. Οὐκ εἶπον. Δίδαξον ἡμᾶς περί δογμάτων ἤ τινος ἑτέρου τῶν ἀναγκαίων, ἀλλά τί; ‘’Ποῦ μένεις;‘’ … Διά τοῦτο ὁ Χριστός οὐ λέγει τά σημεῖα τῆς οἰκίας, οὐδέ τόν τόπον, ἀλλ’ ἐπισπᾶται πλέον αὐτούς πρός τήν ἀκολούθησιν, δεικνύς ὅτι αὐτούς ἀπεδέξατο…» .
Ὁ Ἱερός Πατήρ ἑρμηνεύει στοχαστικῶς καί διευκρινίζει τόν ἱερόν ζῆλον καί τήν χαράν τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου καί τοῦ ἄλλου μαθητοῦ, εἰς τό ἐρώτημά των πρός τόν Ἰησοῦν σχετικῶς μέ τόν τόπον τῆς διαμονῆς Του. Ἡμεῖς ὅμως ἐρωτῶμεν Σέ, τόν Πατριάρχην: Ποῦ μένεις; Ὅστις σπεύσει εἰς ἀπόκρισιν ἴσως διαμαρτήσῃ τῆς ἀληθείας. Οἱ ἐνταῦθα κατέναντί Σου ἐρωτοῦν «διατί μένεις;». Καί, ὤ τῆς παραλόγου συμφωνίας, συναντῶνται μετά τῶν ἐκτός «τῶν ὁρίων Τύρου καί Σιδῶνος» εἰς τό αὐτόν ἐρώτημα. Μέ διαφόρους τρόπους ἡ κακία, δι’ ὅσους ἀδίκως αἰσθάνονται ὅτι κινδυνεύουν ὑπό Σοῦ, καταφάσκει τούς κατεναντίους.
Ἀσχάλλουν, διότι παραμένεις ἐδῶ εἰς τήν ὑπό τήν φυλακτήριον σκέπην καί τό ἀπροσμάχητον κράτος τῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ παναρχαίαν ἕδραν Σου, ἐνοχλοῦνται τόσον διά τήν πίστιν ὅσον καί διά τόν τόπον. Προσβλέπουν εἰς τήν φυγήν, ἐπιθυμοῦν τήν ἔξοδόν Σου δι’ ὅσα ἐκράτησας ἑρμητικῶς κεκλεισμένα, καί, εἰ δυνατόν, «διά τῆς μαρτυρικῆς τοιαύτης θύρας» νά μεταφέρῃς τήν καθέδραν Σου. Ὀνειρεύονται, ὅταν ἀπογοητεύωνται, νά ὑποκύψῃς εἰς τάς ἐπινοήσεις τοῦ νεοϊστορισμοῦ, νά συνδιαλλαγῇς, νά ἀπολέσῃς τήν ἀλήθειαν τῆς Παραδόσεως τῆς Ἐκκλησίας, νά ἀποδεχθῇς νέας ἑρμηνείας, νά προσχωρήσῃς εἰς τόν παραλογισμόν τῆς δυνάμεως τοῦ κόσμου τούτου, ἡ ὁποία κακοφρόνως ἑδράζεται εἰς τόν ἀριθμητικόν ὄγκον, προδίδων οὕτω καί ἀπορρίπτων τήν δύναμιν τοῦ λήμματος καί ἀφιστάμενος τοῦ μεγέθους τῆς Πεντηκοστῆς.
Ἀδελφοί καί τέκνα ὁμογάλακτα ἐν τῇ πίστει τῶν Ὀρθοδόξων, ἐν ἀντιθέσει πρός τήν ἑτερότητα τῆς Ἐκκλησίας τῆς Δύσεως, ἥτις ἀδυνατεῖ νά ἑρμηνεύσῃ καί νά ἀποδεχθῇ τό ἄ-λογον τῆς θεωρήσεως ταύτης –τιμή ἥπερ τῆς ἀναλογεῖ καί τῆς ἀναγνωρίζεται- ἐπιχειροῦν ματαίως νά συγγράψουν νέαν ἱστορίαν ἐρήμην τῶν πηγῶν, ἀποβλέποντες εἰς ἴδιον ὄφελος. Διαπιστοῦται ἐδῶ ἡ ἀπόκλισις ἐκ τοῦ Δόγματος τῆς Τριαδολογίας, δίδουν ἐπίφασιν δυνάμεως εἰς τήν ἐκτός προσώπων οὐσίαν, ἄγουν τήν οὐσίαν τῆς δυνάμεως ὡς κέντρον τῆς Ἐκκλησίας, ἐρειδόμενοι εἰς τήν δύναμιν τήν προερχομένην ἐκ τοῦ κόσμου τούτου. Ἀγνοοῦν ὅτι ἡ ἀμφισβήτησις τῆς Οἰκουμενικότητος τοῦ Θρόνου Σου θρυμματίζει τό Θυσιαστήριον πάσης τοπικῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία ὑφίσταται διά τῆς κενώσεως τῆς Οἰκουμενικῆς τοῦ Θρόνου Σου διακονίας.
Ἡ ἀπώλεια τῆς διορατικότητος, χαρίσματος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τούς καθιστᾶ εὐαλώτους εἰς τήν ἐπιδιωκομένην, ἀλλά καί ἀλυσιτελῆ μένουσαν παρ’ αὐτοῖς δυναμικήν τῆς ἀριθμήσεως. Ἡ Ἐκκλησία ὅμως φανεροῖ εἰς τόν κόσμον τό «καινόν», τοὐτέστιν τό νέον, διά τοῦ ὁποίου κοσμεῖ τήν Οἰκουμενικότητα τῆς Ἐπισκοπῆς Σου. Ἀπότοκοι τοῦ «καινοῦ» εἶναι ὅλαι αἱ νέαι Ἐκκλησίαι, τά Ὀρθόδοξα Πατριαρχεῖα, αἱ Αὐτοκέφαλοι, Αὐτόνομοι καί Ἡμιαυτόνομοι Ἐκκλησίαι.
Τό θυσιαστήριον τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως εἶναι «πρεσβυγενές θυσιαστήριον», ἀλλά καί τό μόνον ἐκ τῶν πρεσβυγενῶν τό ὁποῖον ἅμα τῇ κλάσει τοῦ Ἄρτου ἔδωκεν τόν μελιζόμενον καί μηδέποτε διαιρούμενον, Θεοῦ εὐδοκίᾳ καί οἰκείᾳ βουλήσει πρός πῆξιν θυσιαστηρίων καί ἐν ἄλλοις τόποις καί εἰς πάντα τά ἔθνη, πιστόν εἰς τόν Εὐαγγελισμόν τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ, ὥστε μένειν Αὐτόν μηδέποτε δαπανώμενον ἐν τῇ ἀληθείᾳ ταύτῃ.
Οὐδεμία ἄλλη πρεσβυγενής Ἐκκλησία ἀπήλαυσεν τοιαύτης «εὐτεκνίας», ὡς ἡ πρεσβυγενής Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως, εἰς τήν ὁποίαν ὅμως δέν ἀντεπεδόθη καί «ἡ ἀκατάγνωστος διαγωγή». Ὅστις εἶναι μετά τῆς Ἐκκλησίας Σου ἡνωμένος, οὐδέν ἀπειλεῖται, διότι Σύ ἔδωκας ἅ κατέχει. Ἀντιθέτως, ὁ κίνδυνος ἐπικρέμαται, καθ’ ὅσον ὅτε τοῦ γεννήτορος ἡ φωνή οὐ βοᾷ, τότε καί τό τῆς υἱοθεσίας χάρισμα παύει.
Μένεις λοιπόν εἰς τό θυσιαστήριον τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἐν τῷ ὁποίῳ λειτουργεῖς τό μυστήριον τῆς ἑνότητος πασῶν τῶν Ἁγίων τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν, διαμερίζων ἐν τῇ Οἰκουμένῃ κατά τόπους Ἐκκλησίας, συνδράμων Αὐτάς ἔκπαλαι, διά τῆς ἐξ ὕψους δυνάμεως, καί ἕως τάς προσφάτως δεινῶς δοκιμασθείσας καί δοκιμαζομένας τοιαύτας, παρ’ ὅ,τι ἡ δοκιμασία «μένει ἐν Σοί» ἐπί χρόνους τεσσάρους καί πεντήκοντα καί πεντακοσίους, καθ’ ὅν χρόνον ἤρχισεν ἡ Βαβυλώνιος δοκιμασία Σου, ἡ ὁποία ὅμως κατέστησεν τόν Θρόνον Σου μαρτυρικόν καί ἐν ταυτῷ Ἀναστάσιμον τῇ Οἰκουμένῃ, κατάστικτον τοῖς μώλωψιν καί πανσθενουργόν. Μένει ὁ Θρόνος Σου πιστός εἰς τήν Ἐκκλησίαν τῶν Ἐθνῶν, Αὐτήν διακονεῖ εἰς τήν Οἰκουμένην καί τοῦτο ἀντιμάχεται ἐν τῷ προσώπῳ Σου ἡ αἵρεσις τοῦ νεοεθνοφυλετισμοῦ.
Μένεις ἐδῶ εἰς τήν Πόλιν τῶν Πόλεων ἐστερημένος ἐνίοτε τοῦ ὀφειλετικοῦ σεβασμοῦ καί τῆς στηρίξεως τῆς θυγατρικῆς ἀγάπης, παραδεδομένος ὅμως ἀπολύτως εἰς τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, πιστός εἰς τήν Ἀποστολικήν εὐεργεσίαν καί χάριν. Οὕτω πως Σέ προσλαμβάνομεν καί διά τοῦτο ἀναφωνοῦμεν μετά τοῦ Ἁγίου πατρός τῆς Ἐκκλησίας καί προκατόχου Σου, ὅστις προφητικῶς ἀνεφώνησεν: «τίς ἴδε ποτέ νεκρούς ἁλιεύοντας, καί ζῶντας ἁλιευομένους;» .
Ἡ ἑορτάζουσα σήμερον τήν Θρονικήν Αὑτῆς Ἑορτήν ἐν τιμῇ, εὐθύνῃ καί διακονίᾳ Πρωτόθρονος τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ὀρθοδόξων, πιστή εἰς τήν Ἀποστολικήν κλῆσιν τοῦ Πρωτοκλήτου ἱδρυτοῦ Της, ὑπηρετεῖ εἰς τόν νῦν αἰῶνα τόν Θεόν Λόγον. Αὕτη ἡ Ἐκκλησία διά τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων «ἐψηλάφησε σαρκωθέντα τόν ἀσχημάτιστον», διά τῆς Θεολογίας τῶν Ἱερῶν Πατέρων Της «ἠκολούθησε βαδίζοντα τόν πανταχοῦ ὄντα», μετά τῶν ἡσυχαστῶν Της «ἤκουσε τῆς φωνῆς τοῦ ποιήσαντος λόγῳ τά πάντα», μετά τῶν Ἱεραποστόλων Της «ἐσαγήνευσε διά γλώττης τόν κόσμον καί περιῆλθεν διά τοῦ κηρύγματος πάντα τά πέρατα». Διά τῆς ἀνά τόν κόσμον διακονίας Της «συνήγαγε τήν Ἐκκλησίαν ὡς ποίμνιον καί ἐσώρευσε τούς Ὀρθοδόξους ὡς σῖτον», διά τῶν μαρτύρων καί ὁμολογητῶν Της «ἀπεσκυβάλισε τάς αἱρέσεις ὡς ἄχυρα» .
Ἐνταῦθα οὖν μένεις εἰς ὅλα, ὅσα παρέλαβες, διά τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας τοῦ Κυρίου καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὅστις «ἠροτρίασεν τῷ σταυρῷ τήν φύσιν» καί ἐφανέρωσεν τόν Θεόν εἰς τήν ἱστορίαν. Σύ δέ πορεύεσαι, ἀπ’ ἀρχῆς, μέ τήν Χάριν τοῦ Παρακλήτου εἰς χρόνους ἀποδεσμευμένους ἀπό τήν φθοράν καί τόν θάνατον, ἐκεῖθεν τῶν περί τοῦ κόσμου τούτου θεωρήσεων.
Ζεῖ ὁ Θρόνος Σου εἰς τούς χρόνους καθ’ οὕς τό Πνεῦμα τό Ἅγιον εἰσήγαγεν τά ἔσχατα εἰς τήν ἱστορίαν, καθ’ ὅτι οἱ καιροί Σου εἶναι ἐσχατολογικοί. Δι’ αὐτό καί δέν νοοῦν μήτε καταλαμβάνουν τό ἐν τῇ Βασιλίδι μυστήριον τῆς ζωῆς τοῦ Θρόνου Σου, οἱ θρησκευόμενοι ἀπίστως καί οἱ πιστῶς ἀντιθεΐζοντες. Ἐρευνοῦν, ἀναλύουν, ὑπολογίζουν καί ἀναμένουν θεοδικοῦντες. Ὅμως ὁ Θεός, Κύριος ὤν τῆς ἱστορίας, ἄλλα θέλει καί ἐκεῖνα μέλλει νά ἀποκαλύψῃ διά τήν Ἐκκλησίαν Σου. Ἐσύ μένεις πιστός εἰς τόν Κύριον καί Θεόν Σου «… ἵνα τῇ κοινωνίᾳ τοῦ πάθους δείξῃς τοῦ πόθου τό μέγεθος…» .
Οἱ στίχοι τοῦ Συναξαρίου τῆς ἑορτῆς τοῦ Πρωτοκλήτου Ἀποστόλου Ἁγίου Ἀνδρέου ἀνέφερον σήμερον:
«Ἀντίστροφον σταύρωσιν Ἀνδρέας φέρει,
Φανείς ἀληθῶς οὐ σκιώδης ἀντίπους».
Ἡ ἀντίστροφος σταύρωσις τοῦ πάτρωνος τοῦ Θρόνου Σου, Παναγιώτατε, ἐγένετο εἰς καιρούς και χρόνους ἀντιστροφῆς τοῦ ῥοῦ τῆς ἱστορίας διά τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ζῶμεν πλέον εἰς αὐτούς τούς καιρούς τῆς ἀντιστροφῆς, κατά τούς ὁποίους φαίνει ἀληθῶς ἡ δύναμις τῆς πίστεως τῆς Ἐκκλησίας, τήν ὁποίαν ζεῖς καί ὁμολογεῖς. Ζῶμεν καί κινούμεθα καί ἐσμέν εἰς τήν ἀντίστροφον φοράν τῆς ἱστορίας, οὐχί πρός τήν φθοράν καί τόν θάνατον, ἀλλά εἰς τήν εἴσοδον τῶν ἐσχάτων εἰς αὐτήν. Ταύτην τήν μαρτυρίαν καταθέτεις καί αὐτῆς τῆς μαρτυρίας ἐσμέν προσκυνηταί καί διά ταύτην στεῤῥῶς μένομεν ἐν Σοί.
Ζῆθι, Παναγιώτατε καί Θειότατε Πάτερ καί Δέσποτα, ἔτη πολλά ἐν τῷ νῦν αἰῶνι καί ἀντίστρεψον ταῦτα εἰς τό ἀεί τῆς ὄντως ζωῆς τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μαρτυρῶν τῷ λαῷ Αὐτοῦ ὅτι εὗρες τόν ποθούμενον καί ἀναμενόμενον, Ὅν καί προσδοκῶμεν εἰς Ἀνάστασιν ζωῆς. Ἀμήν.
